علی آذری، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با خبرنگار اقتصادی حیات، گفت: در بحث دریافت حق‌آبه‌ از کشورهای همسایه، باید پایبند آنچه که از سوی قراردادهای بین‌المللی منعقد می‌شود بوده و براساس حقوق بین‌الملل مطالبه‌گر حق خود باشیم.

این نماینده مجلس شورای اسلامی، بیان کرد: در سال 1351 قراردای میان ایران و افغانستان در خصوص حق‌آبه هیرمند، منعقد شد و براساس آن قرارداد، بنا شد که 8 میلیون مکعب از آب هیرمند به ایران وارد شود. این اتفاق تا همین اواخر رخ می داد، تا چند سال اخیر طالبان با ادعای وجود خشکسالی و کمبود آب ذخیره شده در سدها، به تعهدات خود عمل نکرد و اجازه نداد که بیش از 30 تا 40میلیون متر مکعب آب، وارد ایران شود

به گفته آذری، این در حالی است که مقامات ایرانی براین باورند که ممانعت طالبان در خصوص جاری سازی حق ابه ایران به علت وجود خشکسالی نبوده، بلکه افغانستان با ایجاد سدهای انحرافی مثل  بند کمال خان در مسیر آب هیرمند به سمت ایران، از استیفای حقوق جمهوری اسلامی ایران جلوگیری کرده است.

وی اظهار کرد: در هرحال، در حوزه بین‌الملل، وضعیت رودخانه‌های مرزی کاملا مشخص است و هر کشوری موظف است براساس این قراردادها حق‌آبه کشورهای پایین‌دستی را رهاسازی کند. برخی از این رودخانه‌ها از یک کشور شروع شده و در کشورهای دیگر نیز جریان دارد، اما کشور اول سرچشمه بوده و قراردادهای آن کاملا مشخص است. اما سرچشمه بخشی دیگر از رودخانه‌ها مانند هیرمند، درست است که در افغانستان است اما در خاک دو کشور نیز جریان دارد.

ضرورت مطالبه حق‌آبه ایران از کشورهای همسایه به کمک مراجع بین‌المللی

عضو کمیسیون عمران مجلس در ادامه تصریح کرد: در حوزه روابط بین‌الملل، شورای امنیت ملی کشورمان باید طبق قراردادهای منعقد شده میان دو کشور ایران و افغانستان دنبال احقاق حق ملت باشند. چرا که این قراردادها قابل تردید نیستند تا طرف مقابل بتواند به تبع آن ادعای دیگری را مطرح کند . بنابراین نیاز است تا در خصوص این مهم از سوی سیاست خارجی کشورمان سهل‌انگاری نشود این امر مهم و حیاتی و از طریق مراجع بین‌المللی پی‌گیری شود.

حق‌آبه ایران در جلسه شورای امنیت ملی مطرح می‌شود

در ادامه این گفتگو آذری بیان کرد: در جلسه دیروز کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، مقرر شده است که موضوع حقابه هیرمند، در جلسه شورای امنیت ملی مطرح و پیگیری شود.

 این کمیسیون نشستی را با  معاونان و کارشناسان وزارت خارجه، وزارت نیرو  و مسوولان قرارگاه خاتم الانبیاء(ص) مباحثی را با موضوع حق‌آبه جمهوری اسلامی، از رودخانه هیرمند مورد بررسی قرار دادند.

وی در ادامه با اشاره به رود مرزی ارس و تحت‌تاثیر قرار گرفتن بحث زیست محیطی شرق کشور از سدسازی های ترکیه، گفت: نیاز است که این مهم با پی‌گیری ایران و حمایت مراجع بین‌الملل مورد پی‌گیری و بررسی قرار گیرد.

مطالبه مجلس از وزرات امورخارجه در خصوص سدسازی‌های ترکیه

آذری گفت که بر اساس خواسته مجلس شورای اسلامی بنا بود که«امیر عبداللهیان» موضوع سدسازی‌های ترکیه و تاثیر آن در غرب کشور را مورد پی‌گیری قرار داده و گزارشی را در این خصوص به مجلس ارائه دهد. اما متاسفانه این امر مهم از سوی وزارت امور خارجه پی‌گیری نشده و گزارشی در این خصوص به مجلس داده نشده است. قطعا ارائه گزارش در این خصوص یکی از مطالبات مهم مجلس از وزارت امور خارجه است.

این نماینده مجلس اظهار کرد: وزارت امور خارجه باید این امر را مد نظر قرار دهد که سدسازی‌های انجام شده از سوی ترکیه از نگاه حقوق بین‌الملل، سبب آسیب‌های جدی به اقلیم کشور و حقوق بشر بوده و زندگی ساکنان آن مناطق را به شدت تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. بنابراین نیاز است تا با استفاده از تیم‌های حقوقی مجربی که در کشور داریم، از طریق مراجع بین‌المللی پی‌گیر مشکلات کشور در حوزه آب، با کشورهای همسایه باشیم.