به گزارش خبرنگار بین‌الملل حیات؛ دادگاه عالی کلرادو روز سه‌شنبه با حکم بی‌سابقه‌ای مبنی بر اینکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، از نظر قانون اساسی واجد شرایط نامزدی در سال ۲۰۲۴ نیست، تاریخ ساز شد. این دادگاه درواقع رفتار او در ۶ ژانویه ۲۰۲۱ را مصداق شورش علیه قانون اساسی تشخیص داده و برای صدور این حکم به متمم چهاردهم قانون اساسی این کشور که تسلیم مناصب دولتی به شورشیان را منع می‌کند استناد نموده است.

تصمیم این دادگاه ترامپ را از حضور در رای گیری مقدماتی جمهوری خواهان کلرادو در اوایل ماه مارس که به آن «سه شنبه بزرگ» می‌گویند حذف می کند. با این حال، رای قضات کلرادو فعلا قطعی نیست تا ترامپ بتواند با استفاده از حق قانونی خود به دادگاه عالی ایالات متحده شکایت کند. در صورت عدم حل و فصل سریع درخواست تجدیدنظر، وی می تواند جایگاه خود را در رای‌گیری اولیه این ایالت حفظ کند.

این حکم از بسیاری جهات تاریخی است. این حکم ترامپ را به دلیل تلاش برای براندازی در جریان انتخابات ۲۰۲۰ مسئول می‌داند و برای رفتار ضد دموکراتیک او مجازات سیاسی در نظر می‌گیرد. این حکم همچنین برای گروه‌های لیبرال علمای قانون اساسی به عنوان ایجاد کننده رویه‌ای برای تفسیر متمم چهاردهم قانون اساسی بسیار حائز اهمیت است.

اما ترامپ بر هنر تبدیل شکست های قانونی به جهش‌های نظرسنجی مسلط است. او در حال حاضر در موقعیت قوی‌تری برای شکست دادن جو بایدن نسبت به یک سال پیش (یعنی زمانی که هنوز در چهار حوزه قضایی مختلف با چهار اتهام قضایی سنگین مواجه نبود) قرار دارد. قطعا او و متحدان جمهوری‌خواهش در «سه‌شنبه شب بزرگ» با استناد به این حکم برای بازی با کارت قربانی دست به کار خواهند شد.

دادگاه می گوید ترامپ دست به شورش زده است

دادگاه عالی کلرادو درواقع نتیجه گیری دادستان مبنی بر اینکه حمله ۶ ژانویه به ساختمان کنگره آمریکا یک شورش بود و ترامپ «در آن شورش شرکت داشت» را تأیید کرده است.

متن اصلاحیه چهاردهم قانون اساسی ایالات متحده در واقع «شورش» را تعریف نمی‌کند. همچنین معنای «درگیر شدن در شورش» را مشخص نمی‌کند. از این رو، رقبای ترامپ باید قبل از هر اقدام برای حذف او از صندوق‌های رای بتوانند شورش بودن وقایع ۶ ژانویه و درگیری  ترامپ در آن را اثبات کنند.

قضات همچنین این تصمیم را تأیید کردند که سخنرانی ۶ ژانویه ترامپ در Ellipse توسط متمم اول تایید نشده و مصداق درگیری در شورش است. ترامپ در آن روز به حامیانش گفته بود «تا ساختمان کنگره بروید» و «مثل جهنم بجنگید» تا «کشورمان را پس بگیریم».

قضات عالی کلرادو در رای ۱۳۴ خود صفحه ای نوشتند: «رئیس جمهور ترامپ استفاده از خشونت و اقدام غیرقانونی را برای ایجاد اختلال در انتقال مسالمت آمیز قدرت تحریک و تشویق کرد.

«ممنوعیت تصدی پست توسط شورشی‌ها» در مورد ترامپ اعمال می‌شود؟

قضات دادگاه های محلی در این پرونده از قاضی دادگاه عالی در مورد یک موضوع کلیدی شکست خوردند. این موضوع تصمیم بحث برانگیز او مبنی بر اینکه «ممنوعیت تصدی پست توسط شورشی‌ها» برای همه مناصب «حتی ریاست جمهوری» اعمال می‌شود بود.

بخش سوم از اصلاحیه چهاردهم می گوید که شورشیان سوگند شکن نمی توانند به عنوان سناتور، نماینده، انتخاب کننده ریاست جمهوری، «یا هیچ منصبی اعم از ملکی یا نظامی، در سطح فدرال ایالات متحده، یا در سطح ایالتی» خدمت کنند. اما اشاره ای به ریاست جمهوری نمی کند.

همین ابهام متنی موجب شد که قضات دادگاه‌های اولیه ترامپ را در رقایت نگه دارند. اما دادگاه عالی ایالت کلرادو مخالفت کرد. و این نقطه اصلی تصمیم آنها برای رد صلاحیت ترامپ بود.

همه می دانند که این حکم قطعی نیست. پرونده به دیوان عالی آمریکا می رود

از زمان انتشار خبر صدور این حکم، همه در حال حدس زدن پاسخ سوال‌هایی همچون «قضات چگونه به این پرونده رسیدگی خواهند کرد؟»، «آن‌ها با چه سرعتی تصمیم خواهند گرفت؟ که درخواست تجدید نظر را انجام دهند؟»، «آیا آنها استدلال شفاهی خواهند داشت؟»، «چقدر سریع تصمیم نهایی را صادر می کنند؟» و... هستند. چراکه کمتر از یک ماه دیگر، جلسات حزبی آیووا فصل مقدماتی رای‌گیری‌هایدرون حزبی را آغاز می‌کنند و پاسخ‌های متفاوت به این سوالات می‌توانند نتایج بسیار متفاوتی را برای فضای سیاسی کشور در سال انتخابات داشته باشند.

ترامپ اکنون در سمت بازنده پرونده قرار دارد و به دادگاه عالی کشور نیاز دارد تا جایگاه خود را در صندوق رای بازگرداند. این بدان معناست که او از دیوان عالی ایالات‌متحده - با اکثریت محافظه‌کار این کشور و با سه قاضی که منصوب کرده است - می‌خواهد که مبارزات انتخاباتی خود را زنده نگه دارد.

درک مولر، کارشناس حقوق انتخابات در دانشکده حقوق نوتردام گزارشی مختصر در مورد این پرونده ارائه کرد. این گزارش که به تجزیه و تحلیل حقوقی سؤالات کلیدی در این پرونده می‌پردازد، در مورد صلاحیت ترامپ بی‌طرف است. گفت: «این دادگاه یک مورد فوق العاده و بی سابقه در دادگاه‌های انتخاباتی است.»

وی افزود: «این حکم، کل مبارزات انتخاباتی ترامپ را در معرض خطر جدی قانونی قرار می‌دهد» و از دادگاه عالی خواسته خواهد شد تا به این پرونده تغییر دهنده انتخابات رسیدگی کند، «چیزی که من مطمئنم دادگاه عالی میل زیادی برای پرداختن به آن ندارد.»

توقف حکم خبر خوبی برای ترامپ است

در این حکم آمده است که اگر ترامپ تا ۴ ژانویه به دیوان عالی استیناف کند که تقریباً قطعی است، این تصمیم تا زمانی که عالی‌ترین دادگاه کشور در این زمینه اعلام نظر کند به تعویق خواهد افتاد.

۴ ژانویه یک روز قبل از این است که قوانین داخلی ایالت کلرادو، مسئولین اجرایی این ایالت را ملزم کند تا فهرست نامزدهای انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری‌خواهان در ۵ مارس را تأیید کند

ینا گریسوولد، وزیر داخلی دموکرات در ایالت کلرادو، گفته است که معتقد است ترامپ شورش را تحریک کرده است، اما در مورد صلاحیت ترامپ بر اساس اصلاحیه چهاردهم موضعی اتخاذ نکرده است. او روز سه‌شنبه در برنامه «آندرسون کوپر ۳۶۰» شبکه سی‌ان‌ان گفت که «هر تصمیمی که دادگاه اتخاذ کند را اجرا خواهد کرد».

قضات کلرادو گفتند که گریسولد «تا زمان دریافت هرگونه دستور یا حکمی از سوی دادگاه عالی، همچنان ملزم به درج نام رئیس‌جمهور ترامپ در رای‌گیری اولیه ریاست جمهوری ۲۰۲۴ خواهد بود». بنابراین حتی اگر او در انتخابات مقدماتی باقی بماند و نامزد حزب جمهوری‌خواه شود، این بدان معناست که او همچنان می‌تواند برای انتخابات عمومی رد صلاحیت شود و ممکن است همسن اتفاق دومینووار برای او در ایالت‌های دیگر هم بیوفتد.

مخالفان راهی برای پیروزی ترامپ ارائه می دهند

ترکیب هیئت استیناف دادگاه عالی کلرادو به صورت ۳ بر ۴ بر علیه ترامپ تقسیم شده است. این ترکیب پایه‌های قانونی را برای ترامپ فراهم می‌کند تا این حکم تاریخی را در زمانی که به دیوان عالی ایالات متحده شکایت می‌کند، لغو کند.

یکی از قاضی ها به این نتیجه رسید که اگر نامزدی به خاطر شورش (که یک جرم فدرال است) محکوم نشده باشد، نباید با استناد به اصلاحیه چهاردهم رد صلاحیت شود. (ترامپ در پرونده براندازی انتخابات فدرال خود با اتهامات کیفری دیگری مواجه است) یکی دیگر از قاضی‌ها نگرانی‌های مربوط به روند قانونی را مطرح کرد و گفت که تنها کنگره قدرت اجرای این ممنوعیت را دارد.

ترامپ این دادگاه هفت نفره را به دلیل برخورداری از قضات دموکرات مورد انتقاد قرار داده است. بیانیه‌ای که روز سه‌شنبه توسط ستاد انتخاباتی وی منتشر شد، اظهارات تند قاضی کارلوس سامور (قاضی جمهوری‌خواه مخالف این حکم) را برجسته کرد.

سامور در مخالفت خود نوشت: «من در حال حاضر سی و سه سال است که درگیر سیستم قضایی هستم و آنچه در اینجا اتفاق افتاد شبیه چیزی نیست که در دادگاه دیده‌ام»

تاریخ در حال تماشا است

نظر اکثریت قضات این پرونده آن‌ها را مجبور به «سفر در قلمروی ناشناخته» کرده است. چرا که این پرونده مسائلی را مطرح می‌کند که برای اولین بار در تاریخ ایالات متحده رخ می‌دهد.

درواقع، قضات هرگز به این سؤالات توجه نکرده‌اند، زیرا هرگز نیازی به این کار نداشته‌اند. پیش از این (حداقل از قرن بیستم به این‌سو) احتمال اینکه یک رئیس‌جمهور تبدیل به شورشی ای که دوباره برای ریاست جمهوری نامزد می‌شود وجود نداشت.

ترامپ همچنین درحال تبدیل شدن به اولین رئیس جمهوری است  که تلاش می‌کند  پس از یک دوره ریاست‌جمهوری و شکست در انتخابات در قدرت بماند.

اکثریت قضات این دادگاه در حکم‌شان نوشتند: «ما به سادگی به این نتایج نرسیدیم. ما به وزن سوالاتی که اکنون پیش روی خود داریم توجه داریم. ما نیز به وظیفه جدی خود در اجرای قانون، بدون ترس یا لطف، و بدون تحت تاثیر قرار گرفتن واکنش عمومی نسبت به تصمیماتی که قانون ما را ملزم می کند، آگاه هستیم.»

در پایان می‌توان گفت، با وجود جنجال زیادی که در پی انتشار این خبر منتشر شده است، اما این به معنای قطعیت کنار رفتن ترامپ از رقابت‌های انتخاباتی در کلرادو نیست و دادگاه عالی آمریکا (که اکثریت قضات آن با جمهوری‌خواهان است) تنها می‌تواند با قدری تعلل در اعلام نتیجه نهایی ترامپ را از این مهلکه نجات دهد. علاوه بر این، تجربه دادگاه‌ها و محکومیت‌های دیگر ترامپ تاکنون در نظرسنجی‌ها به سودش تمام شده‌اند و منجر به افزایش محبوبیت وی در بین طرفدارانش شده است. با این همه اما باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا این حکم می‌تواند اولین مهره دومینو رد صلاحیت برای ترامپ باشد یا خیر؟

حیات