به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات؛ در سالیانی که رزمنده های جنگ تحمیلی با دشمن مبارزه کردند هر کدام از هر ارگانی در این جانفشانی نقش داشتند. یکی از این ارگانها ارتش جمهوری اسلامی ایران بود که از ابتدایی‌ترین روزهای جنگ تحمیلی در همه عرصه ها از نیروی هوایی؛ زمینی؛ دریایی و پدافند هوایی تلاش کرد از مرز و بوم ایران دفاع کند. در همین زمینه شهدای این یگان جانفشانی ها و زحمات بسیاری متحمل شدند که شاید در جامعه ما کمتر به آن پرداخته شده است. اباذر جوکار تهیه کننده سینما و تلویزیون یکی از همین افرادی هست که خود از بدنه ارتش جمهوری اسلامی ایران است و به ویژه در سالهای اخیر در زمینه شناساندن رشادت های نیروی پدافند هوایی و همچنین ابتکارات و افتخاراتی که شهدای ارتش برای کشور رقم زدند نقش آفرینی کرده است. یکی از این آثار تهیه کنندگی فیلم سینمایی «های پاور» است در همین راستا با وی به گفتگو نشسته ایم که در ادامه می خوانید.
حیات: لطفا کمی خودتان را معرفی بفرمایید.
جوکار: اباذر جوکار سرتیپ دوم فرماندهی و کنترل و مدیر موزه و تاریخ نگاری نیروی پدافند هوایی هستم. ما در مجموعه نیروی پدافند هوایی در بخش حفظ آثار دفاع مقدس در حوزه جمع آوری و نشر آثار دفاع مقدس؛ برنامه ریزی جهت یادواره های شهدا؛ سرکشی به خانواده شهدا؛ تولید فیلم مستند، فیلم کوتاه، سریال و فیلم سینمایی در بخش فعالیتهای نیروی پدافند هوایی در دفاع مقدس کار مدیریت، سیاستگذاری و برنامه ریزی اجرایی را انجام می دهیم.
حیات: با توجه به اینکه شما تهیه کننده فیلم سینمایی «های پاور» هستید و همچنین مطالعاتی که در زمینه نیروی پدافند هوایی ارتش دارید؛ می خواهم بپرسم چرا عملیات والفجر8 و کارکردن با یک کارگردان کار اولی را انتخاب کردید؟
جوکار: در واقع در جریان عملیات والفجر 8 یکی از مهمترین کارهای تاریخ نیروی پدافند هوایی ارتش رقم خورد و عملیات والفجر8 پیروزی اش ماحصل مقاومت نیروی پدافند هوایی است. به گفته رهبر معظم انقلاب اسلامی عملیات پدافند هوایی دفاع معجزه آسا بود. در تحقیقاتی که در حوزه دفاع مقدس داشتیم باید به این موضوع به نسبت موضوعات بسیار خوب دیگر با اولویت نگاه می کردیم و در این راستا با توجه به شناخت از حوزه پدافند هوایی ارتش و توانایی که از هادی محمدپور سراغ داشتیم.اولویت همکاری با ما را می طلبید. برای مثال چند روز پیش فیلمنامه ای را که یک فرد غیرنظامی نوشته بود مطالعه می کردم و در آن مسائل بسیار ساده نظامی نیز رعایت نشده بود. لحاظ کردن جزییات موضوعات نظامی را به خوبی به تصویر می کشد. من و هادی محمدپور بعنوان کارگردان فیلم، هر دو نظامی هستیم و این می تواند از نقاط مثبت فیلم باشد. در واقع وی فردی نظامی بود و سینما را به خوبی می شناخت در حدی که فرماندهان قبلی ما زمانی که فیلم را می دیدند؛ بسیار برایشان راضی کننده بود. شاید از جنبه سرمایه گذاری، تمرکز روی یک کارگردان فیلم اولی سخت است؛ اما این برای ما نقطه قوت بود و نقطه ضعف محسوب نمی شود.
حیات: فکر می کنید در فیلم «های پاور» چه مقدار از انتظاراتتان برآورده شد؟
جوکار: ما برای این فیلم اهدافی تعیین کردیم که به آنها رسیدیم. انتقاداتی که از این فیلم می شود را نیز جزوی از این اهداف برای بهبود و ارتقا علم حوزه سینما می دانیم؛ این موضوع به نفع ماست و هر کدام از انتقاداتی که به فیلم ما شده است را یک واحد درس دانشگاهی می دانیم و برای تولیدات پیش رو نگرشی که در انتقادات و تجزیه و تحلیل فیلم مطرح شد را در نظر می گیریم. اگر بازهم زمان به عقب برگردد همین موضوع و همین کارگردان را انتخاب می کنیم؛ با این تفاوت که این تجارب را بهینه کرده و بالاتر به مردم تقدیم می کنیم.
حیات: درباره پروژه هایی که در حال حاضر در دست دارید کمی توضیح دهید.
جوکار: در سیاستگذاری کلی نیروی پدافند هوایی تلاش می کنیم تولیدات مستند و سینمایی داشته باشیم. برای نمونه در حوزه فیلم سینمایی فیلمی با نام «نبرد غیرممکن» در دست داریم. سوژه این فیلم در حوزه دفاع از جزیره خارک؛ فعالیتهای شرکت ملی نفت؛ کارگرانی که با مشقت های فراوان در حوزه تولید نفت کار می کنند؛ است. این فیلم با پشتیبانی ما انجام می شود. فیلم دیگری با نام «حریم» به کارگردانی و نویسندگی هادی محمدپور و تهیه کنندگی بنده در دستورکار است که در آن روایتی از بخشی از دلاور مردی‌های نیروی پدافند هوایی ارتش انجام خواهد شد. روایت این فیلم به بعد از دوران دفاع مقدس برمی گردد. در حال حاضر این فیلم در مراحل اولیه است و امیدواریم امسال به تولید برسد.
حیات: با توجه به اینکه در زمینه شناساندن شهدای ارتش و شرح رشادتهای آنان به مردم کم کاری شده است، فکر می کنید ریشه این ضعف کجاست؟
جوکار: سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران به شکل مستقیم بودجه و اعتباراتی برای ساخت فیلم سینمایی در اختیار ندارد؛ از طرفی سازمانهای فرهنگی که در این بخش سیاستگذاری شدند؛ باید نسبت به نشر دفاع مقدس در حوزه تولید فیلم و سینما دیدگاه های خود را تغییر می دانند؛ یعنی به نوعی برای تولید فیلم و مسائل نابی که در ارتش وجود دارد باید عدالت خود را نسبت به این موضوع و مخاطب تقسیم می کردند.
سیاستگذاران در مقاطعی برای تفاوتی که میان شهدا قائل می شدند به محدودیتهای ارتش اشاره می کردند اما با تدبیر فرمانده کل ارتش این محدودیتها برداشته شد و طی آن با امضای تفاهم نامه ای با بنیاد سینمایی فارابی در بحث تولیدات سینمایی این نگاه را تغییر دادند و اکنون می بینیم که ارتش امروز در نیروی انسانی و تجهیزات بالاترین همکاری را نسبت به گذشته دارد. در واقع دلیل عمده این نگرش، نگاه برنامه ریزان فرهنگی به حوزه ارتش بوده است.
در واقع سازمان سینمایی کشور برای تولید فیلم سینمایی باید عدالت را در خصوص ساخت فیلم درباره شهدا، آزادگان و دلاورمردی های رزمندگان رعایت کند.
حیات: شما فرمودید که برای ساخت فیلم «های پاور» سرمایه بسیار کمی استفاده شده است؛ اگر فرد دیگری به جای شما بود نیز می توانست همین میزان هزینه کند؟
جوکار: ببینید در بحث برآورد هزینه در تولید فیلم؛ هرچقدر علم به آن حوزه بیشتر باشد بهتر می توانید تصمیم بگیرید. شاید یکی از دلایلی که هزینه کمتری برای ساخت های پاور انجام شد، این بود که من از محیط کار و تامین تجهیزات حداقلی برای تولید در یگان مطلع بودم. در بحث همکاری هیچ فرقی نمی کند؛ اما شناخت نسبت به محیط کار بهتر می شد تصمیم گرفت و برنامه ریزی کرد. مثلا در فیلم های پاور شناختی که از لوکیشن داشتیم در کاهش هزینه، زمان و دسترسی به ما کمک کرد.
حیات: فروش گیشه چقدر برای شما راضی کننده بود؟
جوکار: هدف ما برای فیلم های پاور فروش نبود به طور کلی با توجه به اینکه فیلمهای ارزشی متاسفانه مورد استقبال کمتری قرار می گیرد؛ مشمول فیلم های پاور هم شد. دلیل آن نیز این بود که فیلم را در زمانی که تلویزیون بیننده حداکثری داشت پخش کردیم و شاید اگر در سینما بخواهیم بگوییم یک فیلم خوب دیده شده باشد به مخاطب 6 تا 10 میلیونی آن اشاره کنیم. ما بیشتر به دنبال دیده شدن فیلم بودیم و از این فیلم درآمد نمی خواستیم. ما ماموریت داشتیم بگوییم در عملیات والفجر 8 نیروی پدافند هوایی ارتش چه اقداماتی را انجام داده است و این توانمندی و افتخار را به مردم رساندیم در واقع های پاور ورودی بود تا نقش نیروی پدافند هوایی کشور را به مردم بشناسیم.
نظر شما