به گزارش گروه اقتصادی حیات؛ دولت این روزها در حالی هر روز آمار جدیدی را از خرید تضمینی گندم مطرح می‌کند و سرخوش از رکورشکنی در این زمینه است که هنوز بخشی از پول کشاورزان را پرداخت نکرده. مسئولان بارها وعده داده بودند که فرایند تسویه با گندمکاران برای خرید تضمینی سال زراعی گذشته را تا پایان شهریور تکمیل می‌کنند. تابستان به انتها رسید و این وعده عملی نشد.
در ادامه، سهراب سهرابی مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی گفت که دولت طلب ۴۵ هزار میلیاردی کشاورزان را تا نیمه مهر پرداخت می‌کند. حالا اما همین وعده هم نقض شده و تاریخ جدیدی برای تسویه با گندمکاران اعلام شده است؛ پایان مهر.
امروز داوود منظور رییس سازمان برنامه و بودجه، مدعی شد که دولت تا پایان مهر همه مطالبات گندمکاران را پرداخت می‌کند. او برای تاخیری که در این زمینه رخ داده است نیز از کشاورزان عذرخواهی کرد (ایسنا). این در حالی است که بر اساس قانون دولت باید تا ۲۴ ساعت پس از تحویل محصولات به سیلوها، طلب گندمکاران را پرداخت کند اما حالا بیش از پنج ماه از این موضوع گذشته و حتی موعد دقیق پرداخت این مبلغ باقیمانده مشخص نیست.
چرا دولت پول گندمکاران را کامل نداد؟
ماجرای عدم تسویه با گندمکاران و پرداخت علی‌الحساب به آنها، به کمبود اعتبار دولت برای خرید تضمینی گندم به قیمت ۱۵ هزار تومان بازمی‌گشت. منظور مورد حل این مشکل نیز گفته است: «قول داده بودیم تا آخر شهریور تسویه کنیم، ولی مجوزهایی برای جابجایی منابع و بودجه گرفتیم تا منابع را جابجا کنیم و تا آخر مهرماه تمام مطالبات را پرداخت کنیم.»
البته سازمان برنامه و بودجه، بهانه دیگری را نیز برای تاخیر در تسویه با گندمکاران مطرح کرده است؛ مازاد تولید ۲ میلیون تنی گندم در سال جاری. خبرگزاری صدا و سیما در این مورد نوشت: «طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه، علت تاخیر در پرداخت مطالبات، پیش‌بینی‌ها برای تولید ۸ میلیون تن بوده که ۲ میلیون تن هم اکنون مازاد تولید داریم؛ لذا منابعی برای پرداخت آن دو میلیون تن وجود ندارد.»
این بهانه‌ها در حالی مطرح می‌شود که ماجرا صدای نمایندگان مجلس را نیز درآورده است. روز گذشته، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفته بود دستگاه‌های متولی باید نسبت به پرداخت مطالبات گندمکاران اقدام کنند.محمدجواد عسکری در مورد عدم تسویه با گندمکاران بیان کرد: «امسال در پرداخت به موقع این مطالبات با چالش‌هایی مواجه شده‌ایم. مکاتبات بسیاری نیز در این زمینه داشتیم تا پرداخت پول گندمکاران تسریع شود. تولیدکنندگان امسال سنگ تمام گذاشتند و ما مسئولین نتوانسته‌ایم پاسخ خوبی به خدمات آنها بدهیم.»
آغاز سال زراعی جدید در بلاتکلیفی کشاورزان
موضوع عدم تسویه با گندمکاران، تنها مشکل فعلی آنها نیست. دولت هنوز قیمت خرید تضمینی گندم را برای سال زراعی جدید اعلام نکرده است؛ در حالی که امروز پنجمین روز سال جدید (۱۴۰۳-۱۴۰۲) هم گذشت.
در واقع گندمکاران در حالی فعالیت خود را در سال زراعی جدید آغاز کردند که نه طلب خود را برای فروش‌های قبلی به صورت کامل دریافت کرده‌اند و نه می‌دانند دولت قرار است محصول آنها را در سال جاری با چه قیمتی خریداری کند. این بلاتکلیفی، نگرانی‌هایی برای تغییر الگوی کشت یا عدم فروش محصول به دولت ایجاد کرده است که هر دو می‌تواند امنیت غذایی جامعه را به خطر بیاندازد. به ویژه که برخی کارشناسان معتقدند تامین گندم مورد نیاز کشور از طریق واردات، نیاز به برنامه‌ریزی و مدیریت دقیق دارد که دولت‌ها در ایران چندان به این امور پایبند نیستند.
البته برخی اعضای شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی و نمایندگان صنفی گندمکاران، قیمت خرید تضمینی گندم را در سال جاری ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرده‌اند. اما طبق قانون دولت یک هفته فرصت داشت که این رقم را تایید و به صورت رسمی اعلام کند. این فرصت یک هفته‌ای چند روزی است که به پایان رسیده اما هنوز خبری از اعلام رسمی قیمت گندم نیست.
به نظر می‌رسد تاخیر در تسویه با گندمکاران و اعلام قیمت خرید تضمینی گندم، سال سختی را برای کشاورزان رقم بزند.
نظر شما