به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات، چهارمین همایش ملی خیر ماندگار با موضوع ظرفیت‌ها و کارکردهای نیکوکاری و وقف در پیشرفت ایران در مرکز همایش های بین المللی کتابخانه ملی ایران دوشنبه 18اردیبهشت ماه برگزار شد.

در این نشست محمد صالح طیب نیا رئیس همایش ملی خیر ماندگار گفت: هشت سال قبل که برگزاری همایش خیر ماندگار کلید خورد، در مراکز دانشگاهی ما کمتر محققی بود که به این موضوع بپردازد و این موضوع را مورد توجه قرار دهد. مسئله وقف به عنوان یک امر خیر در حوزه های علمی  در بعضی از مراکز دانشگاهی مورد توجه قرار می گرفت؛ اما حوزه نیکوکاری کمتر به عنوان مسئله دانشی و حوزه ای که نیاز به پژوهش دارد مورد توجه قرار می گرفت.

وی افزود: یکی از اهداف اصلی  برگزاری این همایش ترویج دانش امر خیر و ایجاد دغدغه در بین اساتید، دانش پژوهان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشته های مختلف است.

طیب نیا گفت: طبق گزارشی که چند روز قبل بررسی شد بالغ بر 600 هزار بازدید از مجموعه مقالات و برنامه های علمی که در همایش ها برگزار شد، دیده شده است، این آمار نشان می دهد افکار عمومی به این حوزه توجه کرده و امروز ما گزارشی از پایان نامه هایی که در ده سال گذشته در کشور درباره این موضوع کار شده است، داریم.

رئیس همایش ملی خیر ماندگار افزود: به لطف خدا موضوع پایان نامه های ارشد و دکتری به سمت موضوع امر خیر آمده و هر سال به تعدادشان افزوده می شود. دو دوره اول همایش بیشتر مسئله ارزیابی موضوع وقف و امور خیریه با رویکرد آسیب شناسی در ایران مورد توجه قرار گرفت.

وی افزود: در دوره سوم که مصادف با ایام بیماری کرونا نیز بود، مسئله نظام حکمرانی امر خیر مورد توجه قرار گرفت. از نگاه عام فاصله گرفتیم و وارد عرصه تخصصی در موضوعات مختلف با خیرین و حوزه نیکوکاری شدیم، این دوره با توجه به مسئله گام دوم انقلاب و مسئله سند الگوی اسلامی ایرانی و دغدغه ای که مقام معظم رهبری و مسئولین نسبت به مسئله پیشرفت ایران داشتند در دستور کار مسئله ظرفیت ها و کارکردهای وقف و نیکوکاری در توسعه کشور قرار گرفت.

طیب نیا ادامه داد: مسئله نیکوکاری اگر چه ماهیتش یک مسئله انسانی و اخلاقی است و لذا اختصاصی هم به فرهنگ شیعه و فرهنگ دینی ما ندارد در همه ادیان قومیت ها بوده و این کارکردهای حوزه نیکوکاری و ظرفیت های این حوزه امروز منحصر به این عرصه نیست.

رئیس همایش ملی خیر ماندگار گفت :اگر بخواهیم فهرست وار به برخی از این ظرفیت ها اشاره شود ظرفیت اخلاقی تربیتی این حوزه قابل انکار نیست بسیاری از مکارم اخلاقی راجع به مسئله احسان، گذشت و تفضل شکل می گیرد و در بسیاری از رذائل اخلاقی مسائل احسان و نیکوکاری از بین می رود مثل حسد که در هر دو این موضوع از بین می رود.

 وی ادامه داد : در قرآن کریم تعداد آیاتی که در حوزه انفاق، زکات، صدقه و مواردی از این دست داریم از آیات مرتبط با نماز و روزه بیشتر است.

طیب نیا گفت: تبلور دین داری در حوزه نیکوکاری انجام می شود، لذا حضرات معصومین (ع) این سبقه انسانی را به سبک‌ زندگی  مومنانه تبدیل کردند؛ یعنی در روایات متعدد گفته شده مومن نیست کسی که دغدغه سایر مسلمانان و مؤمنان را نداشته باشد. این موارد نشان می دهد در فرهنگ اسلامی ما این بعد چقدر مورد توجه قرار گرفته است و سالیان متوالی ست که این موضوع در فرهنگ ما ریشه دوانیده است.

رئیس همایش خیر ماندگار درباره ظرفیت بین المللی نیکوکاری گفت :ظرفیت خیرین در عرصه بین الملل ظرفیت کمی نیست، مقاله ای در پژوهشکده ما انجام شد که بستر روابط ایران و عربستان خیلی برای این پیشنهاد آماده است که در واقع شکل‌گیری شبکه خیرین جهان اسلام است. 

وی افزود :بسیاری از تعاملاتی که در فضای سیاسی امکان پذیر نیست توسط نهاد های مردمی امکان پذیر است. در  تحریم های اخیری که در کشور صورت گرفت بخشی از داروهای مورد نیاز توسط خیرین انجام شد که این ظرفیت عظیمی است و در عرصه بین الملل خیلی ها می توانند ایفا کنند و ما امروز متاسفانه وارد برخی چالش هایی شدیم که برخی از نهادهای به ظاهر خیریه در عرصه تمایلات سیاسی نقش ایفا کنند می توانیم از این ظرفیت به نحو احسن در راه پیشرفت کشور استفاده کنیم.

در ادامه نشست سید مهدی خاموشی رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه  گفت: در کار خیر بر اساس نیات افراد درجه داده می شود. همانطور که در قرآن گفته شده انسان ها برا اساس نیات شان درجه می گیرند، در آیات قرآن یک گزاره و ریشه اصلی پیدا می کنیم که یک ایمان موحدانه و دومی کار خیر است. نیاز است تا ایمان موحدانه خود را پیدا کنیم تا توان گذشتن از مال مان را داشته باشیم.

وی درباره جایزه البرز تصریح کرد : شخصیت واقف (مرحوم حسینعلی البرز) قابل مطالعه است؛ این واقف خیراندیش کسی است که می‌گوید سرمایه‌ای که از مردم گرفته‌ام را می‌خواهم به مردم بازگردانم.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه نیت مرحوم حسینعلی البرز «وقف دانش برای رفع آلام بشری» بوده است، یادآور شد: بنیاد فرهنگی البرز به دانشمندان جایزه اعطا می‌کند تا برای رفع آلام بشری فکر کنند.

خاموشی ادامه داد: همانطور که به وقف غذا نیاز داریم به وقف در راه پیشرفت علم نیز نیازمند هستیم تا بتوانیم به قله‌های علمی دست یابیم.

وی با تاکید بر اینکه وقف دانش‌بنیان‌ها امروز معنای جدی دارد، افزود: به همه خیران توصیه می‌کنم به وقف دانش‌بنیان برای برون‌رفت از تحریم‌ها و مشکلات کشور توجه بیشتری داشته باشند و جزو اولویت‌های آنان محسوب شود.

خاموشی افزود: باید برای پیشرفت علم، ارزان‌سازی محصولات و... اندیشید، اگر از پیشرفت علم حمایت کنیم، سبد ارزان‌سازی مخارج مردم هم افزایش می‌یابد.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با تشریح برخی مزیت‌های اقتصاد دریامبنا، گفت: برای مثال عمده رژیم غذایی کشور متمرکز بر گوشت قرمز است، اگر با سرمایه‌گذاری بر تولید محصولات دریایی این رژیم غذایی را به‌سمت گوشت سفید سوق دهیم، سبب می‌شود تا کشور از وابستگی‌ها و محرومیت‌ها نجات پیدا کند.

حجت الاسلام خاموشی با اشاره به آلودگی شهرهای بزرگ ایران، تصریح کرد: با حمایت از کار علمی می‌توان این مشکل را برطرف کرد و استفاده از انرژی پاک را در کشور گسترش داد؛ تمامی این کارها می‌تواند مبنای خیر داشته باشد.

وی با تاکید بر مولد سازی و بهره وری بهینه گفت: هرچه بتوانیم بهره‌وری بهینه و مولدسازی داشته باشیم، وقف نیز توسعه پیدا خواهد کرد، چراکه مردم زمانی که آثار وقف را مشاهده کنند، مشارکت آن ها نیز افزایش پیدا می‌کند.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه ادامه داد : سنت حسنه وقف زمانی ماندگار خواهد بود که وضعیت فعلی در حفظ موقوفات، افزایش منافع و اجرای نیات در هر سه گذاره بتواند درست عمل کند و گزارش‌های شفاف به مردم ارائه شود تا مردم نیز امیدوارانه و مصرانه‌تر مشارکت کنند.