به گزارش حیات، وجود این گونه خصوصیات و مشخصه های فیزیکی مسکونی و شهری، دلالت بر وجود طیف وسیعی از آسیب و معضل های فردی وعمومی در حوزه های مختلف و متعدد اجتماعی ، اقتصادی، فرهنگی ، عمران شهری ، حمل ونقل و دیگر مسایل دارند.گرایش روز افزون افراد مهاجر و اقشار کم درآمد جامعه برای اسکان در مناطق فرسوده شهری در کنار وجود بافت های فرسوده به معضلات این مناطق افزوده ، البته فراهم نشدن بستر شهر نشینی از دیگر موارد و مسایل تاثیر گذار در به وجود آمدن بافت‌های نامنظم و فرسوده پیرامون و درون شهر به شمار می رود.به هر حال این آسیب ها به حدی بود که مردم نیز همسو با ایده ها و نظر کارشناسان شهری با نگاهی به این معلول های تلخ بر ضرورت بهسازی و نوسازی این مناطق که در شهرهای تاریخی نمود و استقرار بیشتری دارند اجماع و تاکید جدی دارند.تراکم جمعیت، افزایش روز شمار مهاجرت و به دنبال آن گسترش شهر نشینی ضروت تغییر در مبلمان شهری را دو چندان کرده ولی به گفته برخی از کارشناسان امور شهری بافت های فرسوده از عوامل اصلی برای جلوگیری از تحقق روش‌های مدرن مدیریت شهری در شهرسازی است.استفاده بهینه از زمین‌های شهری، رعایت اصول معماری در ساخت و سازها ، زیبا سازی شهرها ، ایمن سازی منازل و جلوگیری از بروز ناهنجاری ها از مهمترین دستاوردهای نوسازی بافت های فرسوده و سکونتگاه های غیر رسمی است.اهتمام و تشویق دولت، مشارکت مردم برای نوسازی محله ها و منازل فرسوده را به دنبال داشت تا آنجا که مجتمع های مسکونی مناسب جایگزین بسیاری از مناطق فرسوده و خانه های خشتی شدند و فرسوده ترین مناطق استان دوباره احیا شدند.دولت با احیا و بازسازی مناطقی که پویایی خود را از دست داده‌ بودند حیاتی دوباره به این مناطق بخشید به گونه ای که احیا دوباره زندگی نوین شهری در مناطق فرسوده برای بسیاری از ساکنان این مناطق و مناطق همجوار بافت های فرسوده باور کردنی نبود تا اینکه حجم گسترده ساخت و سازهای مسکونی و عمومی در این محله ها که بیشتر در محدوده مرکزی شهرها واقع شده اند موجی از امید به احیا در ساکنان این مناطق قدیمی ایجاد کرد.البته نوسازی بافت های فرسوده به عنوان ضرورتی ملی از ابتدای دهه 70 مطرح شد ولی با وجود ضرورت جدی نوسازی سکونت گاه های غیر رسمی اجرای این طرح تا سال 84 و آغاز دولت نهم به نحو جدی پیگیری نشد.یکی از معضلات مهم که بیشتر ساکنان اینگونه مناطق با آن دست و پنجه نرم می کردند مفاسد و معضلات است که در اینگونه مناطق نمود بیشتری دارد.رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان همدان در این ارتباط می گوید: مهندسی شهری با پیشرفت های کنونی نقش مهمی در کاهش معضلات دارد.سرهنگ محمد اشتری اضافه کرد: وجود بافت های فرسوده و ناهمگون و کمرنگ بودن شیوه کنترلی انتظامی در این مناطق موجب شکل گیری جرایمی در بافت های فرسوده شهری می شود.این مقام انتظامی اضافه کرد: بافت های قدیمی و فرسوده بویژه خانه های مخروبه خالی از سکنه و گاراژها، محلی برای تجمع متکدیان، افراد شرور و جانی و معتادان می شود.وی اضافه کرد: بهسازی و مهندسی اصولی این مناطق و بازگشایی و تعریض برخی از معابر در گشت زنی ماموران و حضور مستمر آنان در این مناطق تاثیر گذار بوده و دولت با بهسازی خانه های کلنگی و قدیمی، محل و مامن افراد جانی را به محلی برای سکونت افراد و خانواده ای آبرومند تبدیل کرد.وی اضافه کرد: حضور افراد معلوم الحال در بافت های فرسوده و خانه های متروک منطقه جولان با توجه به حضور افراد مومن و مذهبی در این محله ها ، مایه رنج اهالی و ساکنان این منطقه شده بود ولی با بازسازی این مناطق بستر وقوع جرم نیز از بین رفت.همانطور که در ابتدای گزارش عنوان شد برخی از بافت های فرسوده شهر همدان نظیر منطقه جولان که قدمت آن با توجه به قرار گرفتن در کنار تپه هگمتانه به دوران مادها برمی گردد، نشانگر تمدن و هویت اهالی این شهر است ولی با گذر زمان در ردیف محله های های جرم خیزاستان قرار گرفتند.بهسازی ، نوسازی محله ها و منازل فرسوده جولان به عنوان یکی از مناطق قدیمی شهر همدان موجب شد مسافران و گردشگران در حین بازدید از این تپه باستانی دیگر شاهد خانه های مخروبه که نمای زشتی از همدان را به نمایش می گذاشت نباشند چون چشم انداز قسمتی از این شهر خاموش که پیشتر ویرانه ها و خانه های مخروبه بودند هم اکنون به مجتمع های مسکونی جدید و مرتفع تبدیل شده است.مدیرعامل شرکت عمران و مسکن سازان همدان به عنوان متولی اصلی این طرح گفت: سه طرح در سفر های اول و دوم رییس جمهوری و هیات دولت به این استان برای تسریع درنوسازی بافت های فرسوده شهری همدان تصویب شد. محمد علی اسدی تشکیل این شرکت به منظور تعیین متولی مشخص برای اجرای سریع این طرح از جمله طرح های مصوب سفر اول هیات دولت بود.وی در این خصوص توضیح داد:این شرکت با تصویب هیات دولت از شرکت عمران منطقه غرب جدا شده و هم اکنون نماینده شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهر ایران است.وی افزود: 10 میلیارد ریال اعتبار عمرانی در سفر و نشست دوم هیات دولت به همدان برای بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری تصویب شد که 100درصد در جهت نوسازی بافت های فرسوده جذب و هزینه شده است.وی گفت: یک هزار و 985 هکتار بافت فرسوده در 11 شهر استان همدان شناسایی شده که شهر همدان با 825هکتار بیشترین مساحت بافت فرسوده را دارد.اسدی، با ذکر اینکه نوسازی بافت فرسوده نیازمند یک عزم ملی است افزود: این شرکت به منظور بالا بردن اطلاعات ساکنان بافت فرسوده از مزیت نوسازی سکونتگاه های غیر رسمی اقدام به برگزاری کارگاه های آموزشی و نشست های تخصصی برای مدیران شهری و ساکنان بافت فرسوده در تمامی شهرهای استان و حضور در مساجد و انجام اقدامات فرهنگی و هنری ، طراحی، چاپ و تکثیر جزوه، لوح فشرده، ترجمه و چاپ کتاب در زمینه بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده کرده است.این مقام مسوول اضافه کرد: حضور و مشارکت مردم در سرعت بخشی به روند اجرایی نوسازی بافت های فرسوده تاثیر گذار است.وی بیان کرد: همکاری و تعامل ساکنان مناطق قدیمی موجب شد پنج هزار متر مربع املاک واقع در مسیر به منظور بازگشایی معابر بافت فرسوده با اعتباری بالغ بر 32 میلیارد ریال در شهرهای همدان، ملایر و تویسرکان توسط این شرکت خریداری شود.وی ادامه داد: احداث یک هزار و 453 واحد مسکونی در قالب 34 طرح مشارکتی در منطقه جولان با سرمایه گذاری بالغ بر 120 میلیارد ریال از محل منابع دولتی و با مشارکت تعاونی های مسکن و بخش خصوصی از دیگر فعالیت های اخیر این شرکت در احیا بافت فرسوده مناطق شهر همدان بوده است.اسدی اظهار داشت: 34 طرح از ابتدای سال 88 تاکنون در سکونت گاه های غیر رسمی شهر همدان با اعتباری بالغ بر 62میلیارد و 310 میلیون ریال به مرحله اجرا در آمده است.وی افتتاح 285 واحد مسکونی مهر در بافت فرسوده و 27 پروژه توانمندسازی و ساماندهی سکونت گاه های غیر رسمی استان همدان با 133میلیارد ریال در سال 89 با حضور مقام عالی وزارت مسکن و شهرسازی را از دیگر اقدامات این شرکت برشمرد.اسدی با بیان اینکه در نیمه اول سال 90، دو هزار واحد مسکونی توسط این شرکت آماده سازی و افتتاح شده گفت: از این تعداد مسکن یک هزار و 162 واحد در همدان،473 واحد در ملایر و 228 واحد در تویسرکان ، 16 واحد در نهاوند،48 واحد در اسدآباد ،39 واحد در کبودرآهنگ و 34 واحد نیز در شهر بهار قرار دارد.رییس شرکت عمران و مسکن سازان استان همدان گفت: این شرکت اقدام به تهیه طرح ساماندهی بافت فرسوده شهرهای همدان و ملایر به همراه طرح ساماندهی توانمندسازی سکونتگاه های غیر رسمی شهر همدان با اعتباری بالغ بر2800 میلیون ریال کرده است.وی گفت: تهیه طرح ساماندهی بافت فرسوده شهرهای همدان و فاز دو جولان که طراحی شهری جولان تاکنون 40 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است ،تهیه طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهرهای ملایر،کبودراهنگ، بهار، ، نهاوند، لالجین، تویسرکان، اسدآباد و طرح ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه های غیر رسمی شهر ملایر که در مجموع با اعتباری بالغ بر شش هزار میلیون ریال از طرح های در دست اجرا در این شرکت است.وی افزود: متقاضیان احداث واحد مسکونی در بافت های فرسوده به ازای هر واحد تا سقف 200میلیون ریال و برای متقاضیانی که از روش صنعتی سازی استفاده می کنند به ازای هر واحد تا سقف 250 میلیون ریال تسهیلات بانکی پرداخت می شود.وی در خصوص چگونگی دریافت تسهیلات نوسازی در مناطق بافت های فرسوده گفت: تمامی متقاضیان تسهیلات بانکی ساخت واحدهای مسکونی در بافت فرسوده می توانند با مراجعه به شهرداری های دارای محدوده بافت فرسوده مصوب و با دریافت معرفی نامه به شرکت عمران و مسکن سازان مراجعه و از این تسهیلات برخوردار شوند.اسدی اظهار داشت:نگاه دولت در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده مشارکت مردمی است.مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی همدان نیز در این خصوص گفت: احیای بافت های فرسوده زمینه سرعت عمل و قدرت مانور آتش نشانان را در زمان بروز سوانح بیشتر می کند.آتشپاد دوم رضا عسکری افزود: نوسازی سکونت گاه های غیر رسمی علاوه بر زیبا سازی شهر و سهولت دسترسی موجب رعایت اصول، معیارها و استانداردها در ساخت و سازها می شود.وی اضافه کرد: تجهیزات و لوازم مورد نیاز برای اطفای یا جلوگیری از پیشروی حریق تا زمان رسیدن نیروهای آتش نشانی در ساختمان های جدید پیش بینی شده و همین موضوع علاوه بر کاهش خسارت زمان اطفای حریق را به حداقل می رساند.گزارش از : علیرضا جهانگیری