به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات، غلامعلی حداد عادل مشاور عالی رهبر معظم انقلاب و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در پنجمین جلسه از سلسه نشست‌های حکمرانی قرآنی با اشاره به واکنش‌هایی که در سخنرانی اخیر وی در خصوص جدایی دین از سیاست و قدرت پاپ و پارلمان بیان کرده بود، گفت:  در جلسات گذشته موضوعی مطرح کردم که آیا می‌توانیم با فرض بودن اسلام معتقد بر جدایی دین از سیاست باشیم؟ که ماحصل صحبت ما این بود که احکام جاری قرآن فقط در دایره ایمان قلبی، دایره شخصی و مسائل اخلاقی نمی‌شود، بلکه مستلزم تاسیس حکومت نیز است. بنده برای اینکه نمونه‌ای از جدایی دین از سیاست را مطرح کرده باشم به وضع کلیسای کاتولیک و جایگاه پاپ اشاره کردم، پاپ با همه زوایا، شرایط و تشریفاتی که در حد حکومت‌های درجه اول جامعه دارد اما قدرتی برای تاثیر پذیری در جامعه ندارد.

وی افزود: در فضای مجازی قسمتی از صحبت‌های بنده پخش شده بود که عده‌ای منتقدان بر سر این مسئله واکنش نشان دادند که شاید ده‌ها واکنش بوده و تلویزیون‌های مخالف نظام هم دو سطر از صحبت‌هایم را نقد کردند و جای بحث ایجاد شد. البته برای بنده مغتنم بود که جای بحث بیشتری ایجاد شود، من مایل هستم در ادامه بحث گذشته، نظرات مخالفان را نقل و نقد کنم. تلاش می‌کنم از دایره منطق و استدلال خارج نشوم و فکر می‌کنم در جامعه به اینجور مباحث نیاز داریم. 

حدادعادل بیان داشت: لازم است مباحثی که مطرح می‌شود بر اساس تفکر و عقلانیت متمرکز باشد. البته اتفاق رخ داده را مبارک می‌دانم. این انقلاب به حکومت سلطنتی مُهر پایان زد، در این انقلاب و  اسلام هیچ وقت با تحقیقات علوم طبیعی جلوگیری نشده البته در بحث داروینیسم این موضوع مورد نقل بوده اما منع نشده است.

حداد عادل گفت: حرف منتقدان این است که انقلاب اسلامی دست از قدرت بکشد و در بحث قانون‌گذاری، شورای نگهبان وجود نداشته باشد که مطابق با اسلام قانون وضع شود. آن‌ها نظرشان این است که دین باید احکام و دستورات اسلام را جاری کند اما نباید دین را به صورت قانون درآورد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: آن‌ها می‌گویند بهتر است علمای دین به جای قدرت گرفتن در حکومت، مردم را راضی کنند همین کاری که اکنون کلیسا انجام می‌دهند. اینجا بنده می‌خواهم یک درنگی کنم و تاکید داشته باشم که هر قانونی اگر پشتوانه فرهنگی نداشته باشد عملا بی‌خاصیت است، همچنین اگر در جامعه ای که فرهنگ عمل به یک قانونی را ندارند و قانونی وضع شود، شکست می‌خورد.

وی با بیان این پرسش که آیا به تنهایی فرهنگ سازی کفایت می‌کند، ادامه داد: برخی اعتقاد دارند که باید تنها روحیه سلحشوری را به مردم انتقال داد و این کفایت می‌کند و  جهت فرهنگ سازی قانون و حکومت نباید در این میان حاکمیتی داشته باشند، در صورتی که بنده معتقدم تقویت فرهنگ سازی علاوه بر تقویت افکار نیاز به حکومت و قانون دارد. 

حدادعادل بیان داشت: دوستانی که در برابر جمهوری اسلامی منتقد هستند سوال ما این است که برای احکام غیر دینی چرا این سوال را نمی‌پرسند. مثلا در کشوری که سکولار است و در آن قانونی وضع شود چرا اعتراض نمی‌شود. فرهنگ سازی به تقویت روابط کمک می کند ولی با وجود تخلفات، قانون است که به میان می‌آید و متخلفان جریمه می‌شوند، در عین حال که بستر موفقیت قانون، فرهنگ سازی است ولی اجرای آن منوط و مشروط به فرهنگ سازی نمی‌شود بلکه قانون نیز باید باشد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان داشت: اگر قرار شد کار خوبی در جامعه اجرا شود هم نیاز به فرهنگ سازی و هم نیاز به اجرای قانون است، نکته مهم این است که حکومت دینی اینگونه نیست که یک حکم را به صورت قانون در آورد بلکه با انواع تصمیم‌ها زمینه انواع وقوع جرم را از بین می‌برند. به عنوان مثال برای فرهنگ سازی آثار مخرب مواد مخدر را به افراد اطلاع رسانی می‌کنند ولی از طرفی دیگر جلوی کشت خشخاش و رواج مواد مخدر را نیز می‌گیرند پس لازم است هم فرهنگ سازی داشت و هم طبق قانون جلوگیری کرد. یعنی زمینه اجتماعی را باید از میان برد و هم انگیزه داخلی را فراهم آورد.

حداد عادل گفت: ما معتقدیم که احکام شرعی عقلانی است و این نکته بسیار مهم این است که در سکولاریسم احکام شرعی ناظر به واقعیات نیست و در واقع تلقی سکولارها از دین این است که دین یک حالت روانی است مانند فردی که عاشق می شود حال درونی‌اش ملاک است. در حالی که ما معتقدیم که دین کاملا عقلانی است که پشت هر حرامی مصلحت بوده  ولو اینکه خیلی از آن‌ها را متوجه نشویم. همانطور که ائمه هم مصلحت‌ها را توضیح می‌دادند که علت و حکمت واجبات شرعی و محرمات آن‌ها چیست. ما معتقدیم که اگر خداوند چیزی را حرام کرده این عقلانی است و اگر مطلب خود را عرض کردیم در برابر یک مسلمان خطاب کردیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: نهی و امر خداوند حکیمانه است و دعوا سر این نیست که حکم شرعی بی دلیل را به مردم امر کنیم و مجلس‌ها گفتند آن ها را کنار بگذاریم. در واقع ما خداوند را بر مصلحت های بشر واقف تر از بشر می‌دانیم از این جهت است که می گوییم مصوبات مجلس باید دینی نیز باشند.اگر ما از این نگاه عقلانی به اسلام فاصله بگیریم راه را برای سکولاریسم باز کرده ایم. همانطور که گرانبها ترین میراثی که متفکران ما مانند شهید مطهری برایمان به جا گذاشته اند نگاه عقلانی به دین است، البته این به معنا نبود که تمام دین را به ساحت عقل و منطق خلاصه می‌کرد بلکه ایشان احکام دینی را منبطق به حکمت نیز می‌دانست اما نگاهش به دین منطقی بود.

وی ادامه داد: ما در جامعه خودمان باید از عقلانیت دین دفاع کنیم البته این به معنا نیست که بتوانیم به تنهایی تمامی دین را با منطق عقل فهمید ولی لازم است که نگاه عقلانی به دین شود.

حدادعادل گفت: همین ساعاتی که دور هم نشسته ایم مردم مظلوم فلسطین ۷۵ سال است مظلوم هستند و اکنون مظلومیت شان بیشتر شده کلیسا و پاپ در این مورد آیا قدرت دارند؟ حرف خیلی از معتقدان این است که همین دوستانی که از حکومت دینی انتقاد می کنند و می گویند مشاهده کنید که پاپ قدرت را کنار گذاشته و اقتدار پیدا کرده! مسئله همین است که پاپ دیگر تاثیری ندارد و نمی تواند قدرتی داشته باشد که دستور به کمک مظلومان بدهد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: همین افرادی که می گویند دین از سیاست جدا شود عواقب حرف‌شان همین می‌شود. غربی هایی که دم از سکولاریسم می‌زنند، نوبت به اسرائیل که می‌رسد همه مخالف سکولاریسم و طرفدار حکومت دینی می‌شوند. اسرائیل با انگیزه دینی وارد فلسطین شد و انگیزه صهیونیست ها از تشکیل دولت جعلی  یهودی کردن این سرزمین بود. بحث آن‌ها که می‌شود می‌گویند ایرادی ندارد ولی برای اسلام که پیش می‌آید که برای دفاع از حکم خداوند و مظلومین است می‌گویند دین از سیاست جدا شود. 

وی بیان کرد: از نظر غربی‌ها اگر حکومت دینی به دست یهودی ها تشکیل شود، جدایی دین از سیاست لازم نیست و ضروری است ولی اگر به دست مسلمان ها شکل بگیرد، با آن مخالفت می کنند.

حدادعادل در پایان گفت: جای این بحث‌ها در جامعه و دانشگاه‌های ما خالی است البته لازم است بدون هیچ کشمکشی نظرها ارائه شود تا شبهه‌ها برطرف گردد، باید  این بحث‌ها در جامعه به طرز آرام، منطقی و استدلالی رواج پیدا کند.