حجت الاسلام سید محمدکاظم موسوی متقی‌ مدیرکل امور فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه در گفتگو با خبرنگار فرهنگی حیات درباره سنت وقف بیان داشت: سنت حسنه وقف که یادگار ماندگار نیاکان ما است از زمان صدر اسلام یعنی از زمان رسول اکرم (ص) گسترش پیدا کرد. سیره عملی پیامبر اکرم (ص)، حضرت زهرا (س) و امیرالمومنین  باعث گسترش این عمل خداپسندانه شد.

وی افزود: قبل از اسلام  در ایران ریشه‌ها و نشانه‌هایی از وقف را داریم و دیده‌ایم. وقف یک سنت حسنه‌ای هست که سبقه تاریخی بسیار زیادی دارد. در ایران موقوفاتی داریم که با قدمت حدود 700 سال با موضوعات و تنوع بسیار زیادی هستند. وقف در حوزه های بهداشتی، مذهبی، خیرخواهانه، خیریه و اجتماعی بسیار دیده می‌شود.

وقف در دوران صفویه

مدیرکل امور فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به وقف در زمان صفویه بیان داشت: هر دوره‌ از زمان موقوفات براساس نیاز آن دوره وقف شده است. به عنوان مثال در دوره صفویه بحث علم و دانش مورد توجه جامعه بود، آن زمان احترام علما در دربار بسیار بود، امثال شیخ بهایی در دربار صفویه یک بهایی داشتتد و جامعه رو به علم و دانش بود.

وی ادامه داد: در دوره صفویه مراکز علمی خوبی وقف شد، مانند مدرسه صدر که در اصفهان است و همچنین مدارس علمیه و مکتب‌های درسی برای دانش‌آموزان یا برای طلاب یا برای کسانی که به دنبال تحصیل علم و دانش بودند بسیار سنت وقف انجام شد.

وقف در دوران قاجار

حجت الاسلام موسوی متقی با اشاره به وقف در دوران قاجاریه گفت: در دوران قاجاریه بهداشت عمومی جامعه مورد نیاز آن زمان بود و بیشترین وقف آن دوره در بحث بهداشت بود، حمام نیاز جامعه بود، آن زمان در اروپا و کشورهای غربی حمامی وجود نداشت و مردم خودشان را در رودخانه‌ها می‌شستند ولی همان زمان در خانه‌های مسلمانان حمام بود. این مطلب را  ویل دورانت در کتاب تاریخ و تمدنش نیز گفته است که این نظافت، طهارت و پاکی مسلمانان را نشان می‌دهد.  

ساخت 30 درصد بیمارستان‌ها از طریق سنت وقف 

مدیرکل امور فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه 30 درصد بیمارستان‌ها و مراکز درمانی از وقف ساخته شده‌اند، افزود: وقف برای حمام عمومی در زمان قاجاریه در آن دوران بسیار بود. همچنین برای بحث‌های بهداشتی و درمانی مثل درمانگاه‌ها، شفا خانه‌ها و بیمارستان‌ها موقوفات آن دوره بسیار زیاد و قابل‌توجه است. همانطور که سی درصد بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کشور از خیریه و وقف ساخته شده است.

وقف در دوران پهلوی

حجت الاسلام موسوی متقی با اشاره به وقف در زمان پهلوی بیان داشت: در دوران پهلوی اول و دوم دوره‌ای که بسیار به شعائر دین حمله می‌کردند و از برگزاری مراسمات عزاداری سیدالشهدا جلوگیری می‌شد. در این دوران بحث وقف برای سیدالشهدا گسترش پیدا کرد، مردم اموالشان اعم از زمین، ملک و خانه شان را وقف می‌کردند تا برای روضه‌خوانی و بحث عزاداری حضرت سیدالشهدا و اطعام برای عزاداران هزینه شود.

40 درصد نیات وقف برای سیدالشهداء است

مدیرکل امور فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به بیشترین آمار وقف در این دوره گفت:  اکنون نیز بیشترین وقف کشور در بحث عزاداری سیدالشهدا است. بیشترین نیت و حدود چهل درصد نیات ما مذهبی و برای عزاداری سیدالشهدا است، بعد از آن بحث خیریه، خیرات و مبرات و کمک به نیازمندان بیشترین آمار وقف در کشورمان به حساب می‌‍ آید.

حجت الاسلام موسوی متقی بیان داشت: تنوع وقت بسیار است از جمله خرید لوازم‌التحریر برای دانش‌آموزان، کمک به نو عروسان و دامادها، تهیه مسکن برای نیازمندان وتهیه پوشاک از انواع وقف ها محسوب می شود.

حدود دویست و ده هزار موقوفه در کشور 

مدیرکل امور فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره تعداد موقوفات در کشور بیان داشت: حدود دویست و ده هزار تعداد موقوفه در کشور است که البته ممکن است چندین وقف را نیز یک نفر انجام داده باشد. از وقف بزرگی مثل مسجد گوهرشاد در مشهد تا وقف‌های کوچک بسیار داریم. البته نمی‌شود وقف کوچک را کم‌ارزش دانست، شایداز لحاظ ریالی میزانش پایین باشد اما ارزش معنوی همه‌ی این‌ها بسیار بالاست. چون اخلاص آن عمل در واقع مهم است.