به گزارش خبرنگار اقتصادی حیات؛ بررسی های «حیات» نشان می دهد فولاد و سیمان در قیمت تمام شده ساختمان تنها ۱۰ درصد و شاید کمی کمتر تاثیر دارند. با این حال برخی از مسئولان به ویژه در بدنه وزارتخانه راه و شهرسازی معتقدند اگر قیمت این نهاده ها کاهش یابد می توان مسکن ارزان قیمت ساخت و پروژه های نهضت ملی مسکن را سریع تر تکمیل کرد؛ اما حق با کدام طرف است؟
آغازگر منازعه که بود؟
داستان به هفته های گذشته برمی گردد؛ زمانی که مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه بورس کالا عامل گرانی سیمان و فولاد است، گفت: «باید این محصولات از بورس کالا خارج شود.» این خبر هنوز اجرایی نشده و اتفاق نیفتاده بود که اولین ضربه را به بدنه نحیف بورس اوراق بهادار وارد کرد و سهامداران بار دیگر شاهد تابلوی قرمز بورس بودند.
اما وزارتخانه بذرپاش همچنان در ادامه موضع گیری خود یکی یکی پشت وزیر راه درآمدند. نخستین فرد، مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن بود که از دستور رئیس‌جمهوری برای تشکیل هیات‌های کارشناسی برای بررسی عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا خبر داد. هرچند دلیل اصرار آنها ساخت خانه ارزان در مسیر تسریع در طرح های نهضت ملی مسکن بود؛ اما برخی کارشناسان، دلایل دیگری را برای این پافشاری اعلام می کنند. این کارشناسان معتقدند از دو سال قبل که سیمان پا به بورس کالا گذاشت، قیمت آن رقابتی و شفاف شده و دست دلالان از آن کوتاه! اما کشف حقیقت پای ما را به نشست تخصصی «مدیریت زنجیره تامین مصالح از معدن تا ساخت» در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی باز کرد. نمایندگان وزارت راه و شهرسازی تمام قد خواستار خروج سیمان و فولاد از بورس کالا بودند و به نظر می رسد در زیر پوست این وزارتخانه، تلاش های گسترده ای برای رسیدن به این خواسته در جریان است.
سازمان بورس: سیمان و فولاد از بورس کالا خارج نمی شود
همین دو روز قبل بود که مجید عشقی، رئیس سازمان بورس که همیشه اصل را در عدم ورود به حاشیه می بیند، گفت: موضوع خروج فولاد و سیمان از بورس کالا منتفی است؛ البته عده‌ای انتقاداتی به برخی از فرآیندها دارند. توصیه می کنیم در جلسات کارشناسی اگر ایرادی به عرضه‌ها مطرح است مورد بررسی قرار گرفته و برطرف شود.
همین صحبت کوتاه رئیس سازمان بورس نشان می دهد تلاش های وزارت راه فعلا به بن بست خورده؛ اما مردان وزارتخانه هنوز دست از مطالبه برنداشته اند؛ به طوری که حسن تیزمغز، مشاور وزیر راه و شهرسازی، صراحتا گفت: «باید سیمان و فولاد از بورس کالا خارج شود تا قیمت ساخت نهضت ملی مسکن کاهشی شود.»
انبوه سازان هم وارد بازی شدند
نکته جالب برگزاری همزمان نشست خبری کانون انبوه سازان با نشست تخصصی وزارت راه بود. گویی انبوه سازان هم وارد سهم خواهی از این بازی شدند. جمشید برزگر، رئیس کانون انبوه سازان گفت: «طرح نهضت ملی مسکن به لحاظ انعقاد قرارداد دارای ایراداتی است و ما حاضریم با دریافت زمین از محل قدرالسهم دولت واحدهای سهم آنها را واگذار کنیم تا به متقاضیان نهضت ملی مسکن بدهند اما نتوانسته‌ایم به توافق چندانی با وزارت راه و شهرسازی دست پیدا کنیم. اگر پروژه‌ها به انبوه سازان واگذار شود بلوک‌های ۵ تا ۶ طبقه حداکثر ۱۸ ماهه به پایان می‌رسد.»
رئیس کانون انبوه سازان اشاره کرده که: «فولاد و سیمان سهم قابل توجهی از هزینه ساخت را به خود اختصاص نمی‌دهد و سهم اصلی به زمین و خدمات مربوط می‌شود اما معتقدیم در بورس کالا باید قیمت فولاد و سیمان مدیریت شود. هزینه‌های تحمیلی به صنعت ساختمان افزایش یافته است. به طور مثال خدمات نظام مهندسی نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش یافته و هزینه پروانه ساختمانی نیز بسیار قابل توجه شده است.» اما یک طرف این ماجرا تولیدکنندگان سیمان هستند. آنها چه می گویند؟
به نام مسکن، به کام دلالان
اما اظهارات حمید فرمانی، رئیس انجمن سیمان حاکی است که اگر سیمان از بورس خارج شود، موجب سوداگری و دلالی خواهد شد و دلالان بار دیگر این بازار را به دست می گیرند.
رئیس انجمن سیمان گفته با عرضه مداوم سیمان در بورس، قیمت‌ها از کیسه‌ای ۱۳۰ هزار تومان در تابستان ۱۴۰۰ به کمتر از ۵۰ هزار تومان رسید و خروج سیمان از بورس ممکن است دوباره باعث افزایش قیمت این کالا در بازارهای غیررسمی شود که نفع آن نه به تولیدکننده می‌رسد و نه مصرف کننده از آن سود می‌برد.
در پایان شاید ذکر این نکته خالی از لطف نباشد که قیمت معاملات در بورس کالا به طور شفاف، کشف و به صورت یکسان برای عموم اطلاع رسانی می‌شود. این در حالی است که در بازار سنتی همه چیز در خفا و دور از چشم است و معلوم نیست خریداران و فروشندگان چه کسانی هستند؛ بنابراین خطر احتکار و افزایش دوباره قیمت ها بسیار زیاد است.
نظر شما