به گزارش گروه سلامت حیات؛ اگر از شما بپرسند قرص‌های پیشگیری از بارداری چه کاربردی دارند به‌احتمال زیاد می‌گویید جلوی بارداری را می‌گیرند. هر چند اصلی‌ترین هدف این قرص‌ها همین است؛ اما در واقع قرص‌های ضدبارداری کاربردهای دیگری هم دارند.

قرص‌های پیشگیری از بارداری قرص‌هایی خوراکی‌اند که روزانه مصرف می‌شوند و هورمون دارند. همهٔ قرص‌های پیشگیری از بارداری دارای پروژسترون هستند و برخی از آنها حاوی پروژسترون و استروژن‌اند اما همهٔ آنها یک هدف دارند: متوقف کردن یا کاهش تخمک‌گذاری.

اما این قرص‌ها می‌توانند اختلالات هورمونی را نیز تنظیم کنند. درست است که قرص‌های پیشگیری از بارداری چنین نامیده می‌شوند؛ اما پزشکان آنها را قرص‌های هورمونی نیز می‌نامند. هورمون‌های بدن یک زن با غده هیپوفیز، غده تیروئید، غدد آدرنال و تخمدان‌های او کنترل می‌شوند و اگر هر یک از این غده‌ها به‌درستی عمل نکنند، عدم تعادل هورمونی به وجود می‌آید.

قرص‌های پیشگیری از بارداری به‌طورکلی بی‌ضرر بوده و ریسک بسیار کمی دارند، اما اگر شما فشارخون بالا داشته باشید، میگرن داشته باشید، سابقهٔ لخته خون داشته باشید یا سیگاری باشید حتماً باید پیش از مصرف این قرص‌ها با پزشک مشورت کنید. همهٔ خانم‌هایی که قرص‌های پیشگیری از بارداری مصرف می‌کنند باید سالی یک‌بار چکاپ و بررسی شوند، خصوصاً اگر دچار عوارض جانبی هستند یا مشکلاتی مرتبط با مصرف قرص دارند که مورد انتظار نیست.

حالا خوب است بدانید قرص‌های پیشگیری از بارداری چه کاربردهای دیگری دارند:

برای تسکین علائم پیش از قاعدگی خوب است

بیش از ۹۰ درصد از خانم‌ها معمولاً یک یا دو هفته قبل از پریودشان علائم پیش از قاعدگی را تجربه می‌کنند که شامل خستگی، نوسانات خلقی، تحریک‌پذیری عصبی، نفخ و حساس شدن سینه‌ها می‌شود. این علائم ناشی از تغییرات هورمونی‌اند. وقتی سطح هورمون‌ها از نیمه اول سیکل به نیمه دوم سیکل دچار تغییرات می‌شود، علائم سندرم پیش از قاعدگی را تجربه می‌کنند که در این زمان در شدیدترین حالت خود است.

قرص‌های پیشگیری از بارداری دوز یکنواختی از استروژن و پروژسترون را برقرار می‌کنند که می‌تواند برای کاهش نوسانات هورمونی که باعث علائم PMS هستند مفید باشد.

اندومتریوز را قابل‌تحمل‌تر می‌کند

اندومتریوز عارضه‌ای دردناک است که طی آن بافتی که به طور نرمال داخل رحم رشد می‌کند (و طی پریود فرومی‌ریزد) در بیرون رحم و معمولاً روی تخمدان‌ها، روده و مثانه نیز رشد می‌کند. این بافت اضافی باعث تورم، التهاب و اسکار می‌شود و می‌تواند درد زیادی ایجاد کند.

قرص پیشگیری از بارداری می‌تواند شدت علائم ماهیانه را کاهش دهد، یعنی می‌تواند تجمع بافت رحم را کمتر کند که برای آنهایی که اندومتریوز دارند خوب است و دردشان را کاهش می‌دهد.

می‌تواند خونتان را حفظ کند

میزان خونریزی ماهیانه هر زنی متفاوت است. اگر خونریزی‌تان واقعاً زیاد است پس احتمالاً در معرض کم‌خونی قرار دارید که باعث خستگی و بی انرژی بودنتان می‌شود. قرص پیشگیری از بارداری می‌تواند با کمتر کردن خونریزی‌های ماهیانه جلوی کم‌خونی را بگیرد. قرص پیشگیری از بارداری، لایهٔ داخلی رحم را نازک می‌کند که به معنی خونریزی کمتر ماهیانه است. 

پس آیا قرص پیشگیری از بارداری می‌تواند کلاً پریود را متوقف کند؟ شاید! بعضی از برندها شامل ۲۱ روز قرص هورمونی فعال و ۷ روز قرص غیرفعال یا دارونما هستند. وقتی شما قرص‌های دارونما را مصرف می‌کنید، خونریزی شبیه قاعدگی رخ می‌دهد. اما به دلیل اینکه دیوارهٔ رحمتان نازک‌تر است، خونریزی که دارید به اندازهٔ خونریزی یک پریود معمولی نیست.

بعضی از خانم‌ها قرص پیشگیری از بارداری را بدون دارونما مصرف می‌کنند که نتیجه‌اش حذف پریود به مدت همان زمانی است که قرص می‌خورند. اگر قرص می‌خورید و پریود نمی‌شوید با شروع مصرف دارونما یا همان قرص‌های غیرفعال دوباره پریود خواهید شد و اگر مصرف قرص هورمونی را کلاً قطع کنید، در عرض دو تا سه ماه پریودتان برخواهد گشت. اما همهٔ خانم‌ها نسبت به قرص‌های هورمونی یک‌جور واکنش نشان نمی‌دهند و برخی ممکن است همچنان پریود شوند.

هزینه‌های زیرسازی پوست و اپیلاسیون را کم می‌کند!

قرص‌های پیشگیری از بارداری اغلب می‌توانند جوش‌ها و همچنین موهای زیر چانه را از بین ببرند. آنهایی که زیاد جوش می‌زنند یا موی زائد زیر چانه زیاد دارند معمولاً آندروژن‌هایشان بالاست (تستوسترون یکی از آنهاست). وقتی قرص پیشگیری از بارداری مصرف می‌کنید، کبد شما پروتئینی می‌سازد که اجازه نمی‌دهد تستوسترون در خونتان جاری شود، در نتیجه کمتر جوش و آکنه می‌زنید یا موهای ناخواسته درمی‌آورید.

دلیل سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، عدم تعادل هورمون‌هاست و به همین دلیل قرص‌های پیشگیری از بارداری می‌توانند به تنظیم سطح هورمون‌ها کمک کنند تا بدن به‌موقع تخمک‌ها را آزاد کند و سیکل قاعدگی منظم شود

تا حدودی از سرطان پیشگیری می‌کند

پانزده سال قرص پیشگیری از بارداری مصرف‌کردن می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان تخمدان را تا ۵۰ درصد کاهش دهد و برای سرطان آندومتر این عدد به ۷۰ درصد هم می‌رسد.

محافظت در برابر سرطان تخمدان با توقف تخمک‌گذاری ممکن است. ایده‌ای که وجود دارد این است که تکرار تخمک‌گذاری طی سال‌های زیاد می‌تواند احتمال سرطان تخمدان را افزایش دهد؛ اما قرص پیشگیری از بارداری از آن جلوگیری می‌کند. جلوگیری از سرطان رحم نیز همین‌طور است. ازآنجایی‌که قرص هورمونی، دیوارهٔ رحم را نازک می‌کند، تجمع بافت کمتر در رحم به معنی کاهش ریسک ایجاد سرطان است. اما این را نیز باید بدانید که مصرف قرص‌های هورمونی به دلیل داشتن استروژن زیاد ممکن است ریسک ابتلا به سرطان سینه و سرطان دهانه رحم را افزایش دهند.

می‌تواند در برابر بیماری التهابی لگن از شما محافظت کند

بیماری التهابی لگن یک عفونت منتقله از راه جنسی است که در اندام تناسلی زنانه ایجاد می‌شود. این بیماری در صورت عدم درمان می‌تواند درد مزمن لگن یا ناباروری به دنبال داشته باشد. هرچند قرص‌های هورمونی در برابر عفونت‌های منتقله از راه جنسی از شما محافظت نمی‌کنند اما می‌توانند با غلیظ کردن موکوس گردنه رحم، راه‌یافتن باکتری‌ها به سمت رحم، لوله‌های فالوپ یا تخمدان‌ها را سخت کنند.

برای کاهش علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مفید است

بدن یک زن به طور طبیعی در هر سیکل دست‌کم یک تخمک آزاد می‌کند، اما در سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، این تخمک‌های بالغ آزاد نمی‌شوند و در عوض در تخمدان‌ها می‌مانند که می‌تواند منجر به ناباروری شود. دیگر علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک شامل پریودهای نامنظم و موی زائد زیاد بدن می‌شود. دلیل سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، عدم تعادل هورمون‌هاست و به همین دلیل قرص‌های پیشگیری از بارداری می‌توانند به تنظیم سطح هورمون‌ها کمک کنند تا بدن به‌موقع تخمک‌ها را آزاد کند و سیکل قاعدگی منظم شود.

می‌تواند گرگرفتگی‌های پیش از یائسگی را کمتر کند

قرص پیشگیری از بارداری طبیعتاً برای خانم‌هایی که در سنین باروری هستند کاربرد دارد اما مصرف این قرص در دورهٔ پیش از یائسگی می‌تواند تحمل علائم را کمی راحت‌تر کند. قرص‌های هورمونی باعث تعدیل سطح هورمون‌ها و کنترل برخی از علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه و خونریزی‌های گاه‌وبیگاه می‌شوند.

در برابر آنفلوانزا از شما محافظت می‌کند

خانم‌هایی که قرص پیشگیری از بارداری استروژن‌دار مصرف می‌کنند در برابر ویروس آنفلوانزا محافظت بیشتری دارند و این چیزی است که یافته‌های علمی نشان می‌دهند. پژوهشگران دریافته‌اند سطح استروژن در خانم‌هایی که قرص پیشگیری از بارداری مصرف می‌کنند از تعداد ویروس‌های آنفلوانزا که در سلول‌های مبتلا تکثیر می‌شوند تا ۱۰۰۰ برابر کم می‌کند. طبق مشاهدات، همین میزان استروژن افزایش‌یافته در بدن مردان چنین تأثیری نداشت.

البته توصیه نمی‌کنیم خانم‌ها با هدف ایمنی در برابر ویروس آنفلوانزا، قرص هورمونی مصرف کنند، بلکه منظور این است که بدانید خانم‌هایی که به دلایل دیگری قرص‌های هورمونی می‌خورند، یک امتیاز اضافه‌تر هم به دست می‌آورند و طی فصول سرد سال از ویروس آنفلوانزا بیشتر در امان هستند.

می‌تواند میگرن را کمتر کند

خیلی از خانم‌ها میگرنی دارند که با سیکل قاعدگی‌شان مرتبط است و به آن سردرد هورمونی می‌گویند و پیش یا طی پریود شروع می‌شود و معمولاً هر ماه اتفاق می‌افتد. این میگرن‌ها مرتبط با افت استروژن پیش از سیکل هستند و این افت استروژن می‌تواند سبب سردردهای میگرنی شود. مصرف قرص هورمونی می‌تواند سطح استروژن را طی سیکل قاعدگی، یکنواخت نگه دارد و در نهایت جلوی سردردهای میگرنی را بگیرد. البته برخی افراد هم ممکن است با مصرف این قرص‌ها دچار سردرد شوند.

می‌تواند پریودهای دردناک را تسکین دهد

دیسمنوره عبارت پزشکی برای گرفتگی‌های دردناک قاعدگی است که پیش یا حین پریودها رخ می‌دهد. این گرفتگی‌ها ناشی از پروستاگلاندین‌هایی است که از دیوارهٔ رحم ترشح می‌شوند. طی پریودها، رحم منقبض می‌شود تا دیواره‌اش را پاک‌سازی کند و بالاتر بودن سطح پروستاگلاندین‌ها با گرفتگی‌های شدیدتر ارتباط دارد. شما نمی‌توانید پروستاگلاندین‌ها را حذف کنید؛ اما قرص پیشگیری از بارداری می‌تواند با نازک کردن دیواره رحم به کاهش ترشح این ماده کمک کند.

ضمناً پریودتان هر چه سنگین‌تر و طولانی‌تر باشد، خون بیشتری در رحمتان جمع می‌شود. در نتیجه رحم بیشتر منقبض می‌شود تا خون جمع شده را دفع کند؛ اما ازآنجایی‌که قرص پیشگیری از بارداری دیوارهٔ رحم را نازک می‌کند، خونریزی کمتر خواهد بود. شروع مصرف قرص می‌تواند سیکل قاعدگی را کوتاه کند یا از مقدار خون در رحم بکاهد که نتیجه‌اش کاهش گرفتگی‌های مرتبط با آن است.