به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات؛ شهید آیت الله محمد صدوقی سومین شهید محراب کشورمان در سال ۱۳۲۷ در خانواده‌ای روحانی در یزد دیده به جهان گشود، ایشان فرزند مرحوم میرزا محمد رضا کرمانشاهی یکی از علمای بزرگ این استان بود. وی در کودکی پدر و مادر خود را از دست داد و تحت سرپرستی پسر عموی خود میرزا محمد کرمانشاهی تربیت شد و در ۱۳ سالگی نیز به تحصیل علوم دینی روی آورد.
این شهید گرانقدر با ورود به مدرسه علمیه عبدالرحیم خان، مقدمات منطق و بخشی از سطوح فقه و اصول را نزد حجت اسلام سیدعلی محمد کازرونی، حاج شیخ غلامرضا فقیه خراسانی، علی بمان و محمد زارچی فرا گرفت و در سال ۱۳۴۸ شمسی برای ادامه تحصیل راهی اصفهان شد . بعد از مهاجرت به اصفهان در مدرسه چهار باغ این شهر سکونت کرد، اما پس از گذشت یک سال به دلیل اوضاع نامساعد جوی و سرمای شدید به یزد بازگشت. یک سال بعد نیز در سال 1349 همراه با خانواده اش به قم عزیمت و به مدت 21 سال در این شهر زندگی کردند.
حدود سه روز پس از اینکه که آیت الله صدوقی به قم عزیمت داشت با امام خمینی (ره) آشنا شد و از همان زمان دوستی شان با امام آغاز می‌شود، شهید صدوقی از یاران صدیق و باوفای امام خمینی (ره) بود، که در عمل نیز ارزش‌های والای انقلاب اسلامی را به درستی ترویج و مکتب اسلام ناب محمدی را حتی در دوران سیاه پهلوی پاسداری کرد.
رفاقت و دوستی شهید صدوقی با امام خمینی (ره) به قدری زیاد بود که برخی مواقع تمام مدت شبانه روز را با همدیگر سپری می‌کردند، از جمله کسانی که شهید صدوقی را برای آمدن به یزد سفارش کرد امام خمینی (ره) بود که در نهایت بنا به سفارش این اقدام اجرایی و منشأ برکات فراوان برای مردم دارالعباده شد.
شهید آیت الله صدوقی در حوزه علمیه قم همزمان با تحصیل به تدریس لمعه، رسائل و مکاسب و کفایه پرداخت و بزرگانی همچون حضرات آیات علامه محمدتقی جعفری ، شهید مرتضی مطهری ،شهید قدوسی، شهید سیدمصطفی خمینی، محمد فاضل لنکرانی ،احمد جنتی، مهدوی کنی و محمدی گیلانی ازجمله شاگردان ایشان بودند.
وی مبارزه را از دوران رضاخان آغاز کرد؛ عصری که شاه عزم خود را برای نابودی حوزه علمیه قم جزم کرده بود، با ورود امام خمینی رحمه الله به صحنه، مبارزات شهید صدوقی هم شدت بیشتری یافت. او از فدائیان اسلام بود و مسلمانان لبنان و امام موسی صدر را نیز حمایت می‌کرد.
شهید آیت الله صدوقی همزمان با رحلت آقا شیخ غلامرضا فقیه خراسانی، با درخواست مردم و توصیه امام خمینی (ره)، به یزد رفت و دامنه مبارزاتش را گسترش داد. این امر باعث شد تا مردم یزد و شهرهای مجاور به صحنه مبارزه علیه حکومت پهلوی کشانده شوند و در وقایع پانزده خرداد و مبارزه با مظاهر فساد و تمدن منحط غربی، کشف حجاب، تبدیل تاریخ شمسی به شاهنشاهی، جشن‌های هنر و . . . حضوری موثر داشته باشند. شهید آیت الله صدوقی هر از چند گاهی به تبعیدیان سر میزد و از آنها دلجویی مینمود.
شهید آیت اللّه صدوقی دارای فضایل اخلاقی فراوانی بود. او مظهر صداقت و پاکی بود. درون و برونش یکی بود. به آن چه می خواند و می فهمید عمل می‌کرد. قرآن کتابی بود که هیچ گاه از او جدا نمی شد. ادب و متانت او زبانزد خاص و عام بود و روزهای عید وقتی که مردم و مسئولان به دیدارش می رفتند، بدون استثنا برای همه برمی‌خواست و این کار را نه از روی اکراه و بی میلی، که با نشاط و شوق وصف ناپذیر انجام می‌داد.
وی که از حامیان گروه فداییان اسلام بود در حمایت از این گروه از هیچ کار و تلاشی فروگذار نکرد، به طوری که سیدعبدالحسین واحدی برای پنهان شدن به خانه او پناه برد. شهید صدوقی او را دو روز پشت آینه دیواری اتاق پنهان کرد تا از دست مأموران رژیم نجات پیدا کند. شهید صدوقی هم چنین پس از فوت رهبر مذهبی یزد، عالم پرهیزگار و پرآوازه، شیخ غلام رضا فقیه خراسانی، با درخواست مردم و توصیه حضرت امام خمینی رحمه الله به یزد هجرت کرد و در آن جا مبارزات خستگی ناپذیر خویش را ادامه داد. او در این شهر چنان وسیع و فراگیر عمل کرد که تمامی استان یزد و بخشی از مناطق دیگر ایران به صحنه مبارزه علیه رژیم تبدیل شد. از آن پس در اکثر مقاطع مهم روحانیان یزد همراه با شهید صدوقی علیه رژیم مستبد و ستم گر اعلامیه می دادند و به افشاگری می پرداختند.
پس از پیروزی انقلاب، به فرمان حضرت امام، شهید آیت الله صدوقی به امامت جمعه یزد منصوب شد. ایشان به اقدامات فرهنگی و عمرانی فراوانی دست زد که میتوان به تعمیر 18 مسجد، تاسیس و تعمیر 19 مدرسه علوم دینی، تاسیس سازمان‌های خیریه و بنیاد صدوق قم به مساحت 220 هزار متر مربع و . . . اشاره نمود.
همچنین تأسیس حوزه‌های علمیه شهرهای بم، تاکستان و شهرکرد، ساخت کتابخانه در مسجد حظیره، تأسیس دفتر تبلیغات اسلامی در یزد و صندوق قرض الحسنه حضرت ولیعصر (عج)، راه اندازی صندوق خیریه امام رضا (ع) در جهت دادن مقرری و رسیدگی به امور رفاهی افراد بی سرپرست و یتیم، ساخت بیمارستان سیدالشهداء (ع) با کلیه تجهیزات پیشرفته، تأسیس درمانگاه‌های زارچ، حیدرآباد و مشتاق و ساخت مسجد ملااسماعیل برای نمازهای جمعه، از جمله کارهای عام المنفعه توسط شهید صدوقی در زمان حیات وی است.
خدمات و رشادت های شهید آیت الله صدوقی در قبل و بعد از انقلاب فراوان بود؛ به نحوی که مقام معظم رهبری نیز درباره ویژگی های این شهید بزرگوار گفت: «درباره مرحوم آیت الله شهید صدوقی گفتنی بسیار است و فضایل اخلاقی و معنوی و روحی و فکری ایشان شایسته آن هست که درباره‌اش ساعت‌های متوالی بحث شود و من یک نفر هم برای بیان همه ابعاد شخصیت ایشان کافی نیستم بلکه باید از مجموعه دوستان و آشنایان قدیمی ایشان سخنانی درباره ایشان شنید تا بتوان چهره‌ای از آن بزرگوار ترسیم کرد.
و اما آنچه که من در مورد ایشان در طول چند سال آشنایی خودم می‌دانم این است که این بزرگوار از کسانی بود که در انقلاب بزرگ اسلامی ما نقش قابل توجه‌ی داشت ، دخالت و علاقمندی ایشان به فعالیت های انقلاب بیشتر از زمانی اوج گرفت که قضایای بعد از شهادت مرحوم آیت الله سید مصطفی خمینی در ایران آغاز شده بود. همانطور که می‌دانید در چهلم شهدای تبریز در یزد در مسجد ایشان یک مجلس بزرگی به رهبری و هدایت ایشان تشکیل شد. خود آن جلسه و پیامدهای آن جلسه هم یکی دیگر از مقاطع حساس و برانگیزاننده انقلاب بزرگ اسلامی بود .
من آماده‌ام بزنید به مردم چکار دارید و این یزیدیان چون آن ابهت و عظمت را درچهره آن شهید بزرگوار دیدند اصلاً دیگر نتوانستند عرض اندامی کنند.
در طول یکی دو سال قبل از پیروزی انقلاب مرحوم آیت الله صدوقی محوری بود برای بیشتر فعالیت های نه فقط یزد بلکه سراسر کشور و این بخاطر این بود که آیت الله صدوقی شخصیت عینی روحانی محترم و معتبری بود.
از خاطراتی که از ایشان دارم اینکه در 13 محرم سال 1357 بود که چون شایع شده بود در مسجد حظیره اسلحه هست از طرف رژیم منفور سابق آمدند و درب مسجد را بستند حضرت آیت الله شهید صدوقی اول تأمل کردند وبعد گفتند اینطور هم که نمی‌شود که درب مسجد بسته باشد و هیچکس به مسجد نرود و خودشان بلند شدند با عده‌ای دیگر از دوستان و مردم و رفتند به طرف مسجد و تا که رسیدند به مسجد به مأمورین ساواک و شهربانی و خلاصه عمال رژیم جنایتکار فرمودند درب مسجد را چرا می‌بندید و سینه راباز کردند و رفتند جلو و گفتند ، اگر کاری دارید من آماده‌ام بزنید به مردم چه کار دارید و این یزیدیان چون آن ابهت و عظمت را درچهره آن شهید بزرگوار دیدند اصلاً دیگر نتوانستند عرض اندامی کنند و فقط یکی دو تیر هوایی شلیک کردند.»
نحوه شهادت شهید آیت الله صدوقی
این شهید گرانقدر به خاطر مجاهدت هایش و همراهی اش با امام خمینی (ره) بارها از سوی منافقین مورد سوء قصد قرار گرفت و سرانجام در روز جمعه دهم رمضان ۱۴۰۲ قمری برابر با یازدهم تیرماه سال ۱۳۶۱ شمسی پس از ادای نماز جمعه در مسجد ملا اسماعیل این شهر هدف حمله ناجوانمردانه منافقان کوردل قرار گرفت و پس از آیت الله مدنی و آیت الله دستغیب، سومین امام جمعه ای بود که به فیض شهادت نائل آمد.
پیکر مطهر این شهید والامقام پس از اقامه نماز و تشییع بی نظیر از سوی مردم مومن دیار دارالعباده (یزد) در مسجد روضه محمدیه این شهر به خاک سپرده شد.
پیام امام خمینی (ره) درباره شهادت آیت الله صدوقی
حضرت امام در پیامی به مناسبت شهادت این شهید گرانقدر فرمودند:
"بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
طبع یک انقلاب، فداکاری است. لازمۀ یک انقلاب، شهادت و مهیا بودن برای شهادت است. قربانی شدن و قربانی دادن در راه انقلاب و پیروزی آن اجتناب ناپذیر است، بویژه انقلابی که برای خداست و برای دین او، برای نجات مستضعفان است و برای قطع امید جهانخواران و مستکبران. ما در هر جمعه و در هر جماعت و در هر محفل اسلامی و در هر گردهمایی برای یاری الله در انتظار قربانی هستیم و در انتظار شهادت.
قربانی برای یک انقلاب بزرگ نشانۀ یک پیروزی و نزدیک شدن به هدف است. بی جهت نیست که دربارۀ سید شهیدان جهان، منقول است که هرچه یاران بزرگوارش از دست می رفتند و هر چه به ظهر عاشورا نزدیکتر می شد رنگ مبارکش افروخته تر و ابتهاجش زیادتر می شد؛ هر شهیدی که می داد یک قدم به پیروزی نزدیکتر می شد. مقصد، عقیده است و جهاد در راه آن و پیروزی انقلاب، نه زندگی و دنیا و رنگ و بوی ننگین آن. این شهادتهاست که به ملت ما وعدۀ پیروزی نهایی می دهد. مگر اسلام از شهادت 72 تن برگزیدگان خدا در حکومت جبار بنی امیه خسارت دید؟ و انقلاب عظیم ایران از شهادت هفتاد و چند تن در یک لحظه و هزاران جوانان بزرگوار عاشق خدا و شهادت خسارت دید، که ما خوف خسارت در شهادت عالِمی بزرگوار و بزرگی متعهد و فداکار داشته باشیم. مگر فقهای ارجمند و ائمۀ جمعه و جماعت والا مقام که در صف مقدم انقلاب بودند و هستند نباید در صف مقدم شهدا و جانبازان در راه دوست باشند. چه کسی اولی به شهادت است در زمانی که کفر بنی امیه اسلام را تهدید می کرد، از فرزند معصوم پیامبر اسلام و فرزندان و اصحاب او؟ و چه کسی اولی به شهادت است در عصری که استکبار جهانی و فرزندان خلف آن در داخل و خارج، اسلام عزیز را تهدید می کنند، از امثال شهید بزرگوار ما و فقیه متعهد و فداکار اسلام شهید صدوقی عزیز ـ رضوان الله علیه ـ شهید بزرگی که در تمام صحنه های انقلاب حضور داشت و یار و مددکار گرفتاران و مستمندان بود، و وقت عزیزش صرف در راه پیروزی اسلام و رفع مشکلات انقلاب می شد، و برای خدمت به خلق و انقلاب سر از پا نمی شناخت. هر جا زلزله می شد شهید صدوقی برای ترمیم خرابیها آنقدر که توان داشت حاضر؛ هر جا که سیل می آمد او بود که در صف مقدم برای دستگیری خلق خدا حاضر بود. در جبهه ها او و دوستان او و امثال او بودند که هر چند یک دفعه سرکشی کرده و آرامش قلب خلق الله بودند. این مدعیان خدمت به خلق و قیام برای خلق که در بیغوله ها خزیده و در حال انقلاب به چپاول اسلحه و مهمات بیت المال خلق فعالیت شبانه روزی نمودند، اینک که خداوند تعالی چهرۀ کریهِشان را آشکار کرد و دستشان را از مال و جان خلق الله کوتاه نمود، چنین خدمتگزارانی را از این خلق می گیرند، و چون دزدان از سوراخ درآمده و غافلگیرانه اینگونه مردان فداکار برای ملت و توده های محروم را از محرومین می ستانند و آن را به حساب قدرت خویش می آورند و فتحی بزرگ برای خود و اربابان خود می دانند، و با تمام رسوایی باز خود را برای حکومت این ملت اسلامی مهیا می کنند. غافل از آنکه هر شهادتی ملت را به هدف بزرگ نزدیکتر می کند، و آنان را در پیشگاه حق و خلق رسواتر و بی آبروتر. ما در عین حال که از شهادت و فقدان این بزرگان خدمتگزار به اسلام و محرومین در سوگیم، از نزدیک شدن به هدف اعلا که قطرات خون این شهیدان آن را نوید می دهند، دلگرم و خرسندیم. آنچه پیش ما مطرح است هدف بزرگ و شخصیتهای این بزرگمردان شهید است که بحمدالله هدف نزدیک و شخصیتهای اینان بارزتر و بزرگتر می شود.
اینجانب دوستی عزیز که بیش از سی سال با او آشنا و روحیات عظیمش را از نزدیک درک کردم از دست دادم، و اسلام خدمتگزاری متعهد را، و ایران فقیهی فداکار، و استان یزد سرپرستی دانشمند را از دست داد؛ و در ازای آن به هدف نهایی که آمال این شهیدان است نزدیک شد. من به پیشگاه مقدس بقیة الله الاعظم ـ روحی فداه ـ و ملت عزیز و اسلام عزیزتر تبریک و تسلیت عرض می کنم و از خداوند تعالی برای آن شهید عظیم رحمت و مغفرت، و برای ملت بزرگ بویژه یزد متعهد صبر و اجر، و برای خاندان محترم این بزرگوار خصوصاً فرزند برومند عزیزش صبر جمیل و اجر جزیل، خواهانم. از خداوند متعال پیروزی اسلام و سرنگونی کفر را خواستارم.
روح الله الموسوی الخمینی"
عامل شهادت شهید آیت الله صدوقی چه کسی بود؟
این شهید بزرگوار توسط محمدرضا ابراهیم زاده، یکی از عوامل منافقین که اهل نائین بود و حامل دو قبضه نارنجک و ملبس به لباس ارتشی بوده به طرز فجیعی به شهادت رسید و قاتل نیز در دم کشته شد. در این فاجعه تعدادی از پاسداران محافظ شهید صدوقی نیز مجروح شدند و ۳ نفر از نمازگزاران زن نیز بر اثر ازدحام جمعیت پایمال شده و فوت می نمایند.
مدت ها قبل از حادثه ترور شهید آیت الله صدوقی؛ رضا ابراهیم‌زاده که از اعضای سازمان مجاهدین خلق بود، جوانی در حدود 25 ساله با لباس بسیجیان با حضور در مسجد ملااسماعیل یزد، زاهدانه رفت و آمد می‌کرد. این برخورد او باعث میشد کسی به او بدبین و از فکر شومی که در سر داشت آگاه نشود. گروهک تروریستی منافقین با بازسازی صحنه ترور و بررسی نحوه عملیات انتحاری توسط «محمد رضا ابراهیم زاده» در تلویزیون خود، از این عملیات تروریستی به عنوان یک عملیات فدایی یاد کردند! و عملاً مشی تروریستی خود را کاملاً به تصویر کشیدند.
منافقین در شماره 45 نشریه اتحادیه دانشجویان مسلمان خارج از کشور(صفحه 2) با انتشار اطلاعیه‌ای به ترور آیت الله صدوقی اعتراف کرده و به این عمل ننگین و تروریستی خود افتخار می‌کنند. در این اطلاعیه به ترور آیت الله مدنی، دستغیب و هاشمی نژاد نیز اشاره شد.
از مهم‌ترین کتاب‌هایی که درباره شهید آیتالله محمد صدوقی منتشر شده‌اند، می توان به آیت تدبیر و مدارا، به یاد چهارمین سالگرد سومین شهید محراب،ـ رهنمودهای حضرت آیتالله صدوقی، سومین شهید محراب، ـ زندگی‌نامه شهید آیتالله صدوقی، مبارک باد معراج صدوقی بر همه یاران، یادنامه شیخ‌الشهداء، از محراب تا معراج، فاجعه دهم رمضان، قنوت عشق، مجموعه اطلاعیه‌های سومین شهید محراب حضرت آیتالله صدوقی از قبل انقلاب تا شهادت ،ی‍ادواره سومین شهید محراب آیتالله صدوقی،لاله‌ای در کویر، روزی خواهم خفت برای همیشه و قصه‌ی یک آشنا اشاره کرد.
نظر شما