به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات؛ ابوجعفر محمد بن علی بن موسی الرضا (ع) مشهور به امام جواد (ع) و جواد الائمه، نهمین امام شیعیان است؛ امام جواد (ع) در ۱۰ رجب سال ۱۹۵ هجری قمری در مدینه منوره دیده به جهان گشود، ایشان در سال ۲۰۳ ه‍جری قمری پس از شهادت پدر بزرگوارش امام رضا (ع) در سن هشت سالگی به مدت ۱۷ سال، به تصریح پیشوایان گذشته و با تعیین امام رضا (ع) عهده دار مقام امامت شد؛ مشهورترین لقب حضرت، «جواد» است و القاب دیگری همچون زکی، مرتضی، قانع، نتجب، تقی، عالم و... داشته‌اند.

 بنا بر نقل تاریخ‌نویسان، امام جواد (ع) ۳۰ ذی القعده سال ۲۲۰ ه.ق به شهادت رسیدند، اما درباره کیفیت شهادت ایشان اختلاف است، ولی بنا بر قول مشهور به دست همسرش ام الفضل دختر مامون عباسی مسموم و به شهادت رسید.

به مناسبت سالروز شهادت امام جواد (ع) حجت الاسلام والمسلمین محمد هادی مشیری در گفتگو با خبرنگار فرهنگی ما درباره ویژگی های اخلاقی امام جواد (ع) گفت: عبادت امام جواد (ع) از ویژگی برجسته ایشان بود و در بین اهل زمان خودشان و علمای آن زمان بی نظیر بود، در یکی از کتب قریشی از پژوهشگران معاصر از کثرت نافله های امام جواد (ع) نوشته شده که ایشان در هر رکعت از نافله هایش یک حمد و هفتاد مرتبه سوره توحید را می خواندند و این همان نماز اول ماهی است که نقل شده و مسلمانان در اول ماه انجام می دهند یادگار امام جواد (ع) است.

وی افزود: از مهم‌ترین ویژگی های اخلاقی امام جواد (ع) جود و بخشش ایشان بود، منزل ایشان محل تجمعی برای افرادی بود که از امام جواد (ع) کمک می‌خواستند. امام جواد (ع) هم آنچه که در توانشان بود برای حل مشکلات دیگران از مال شریف خود انفاق و مشکلات مالی دیگران را حل می‌کردند.

توجه ویژه امام جواد (ع) به قشر پایین جامعه

حجت الاسلام مشیری گفت: همنشین شدن امام جواد (ع) با همه اقشار جامعه از ویژگی‌های دیگر ایشان بود، امام جواد (ع) خود را نسبت به کسی برتر نمی‌دانستند و دیگران را از خودشان پایین تر خطاب نمی‌کردند؛ از حضرت نقل شده که «با شرافت ترین افراد کسی است که شرفش به واسطه علم او باشد» لذا ایشان به طبقات پایین جامعه حتی به بردگان نیز توجه داشتند و با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کردند، بعضی از نویسندگان، حدود ده نفر از اصحاب امام جواد (ع) را از بردگان ایشان شمرده اند، کسانی که از بردگان حضرت بودند و در اثر رفتار، منش و اخلاق حضرت، جزو یاران و شیعیان امام جواد (ع) شده بودند.

۱۹۰ از اصحاب امام جواد (ع) جزو علمای نامدار محسوب می‌شوند

کارشناس مذهبی با اشاره به فضائل علمی امام جواد (ع) بیان کرد: ویژگی مهم دیگر امام جواد (ع) ویژگی علمی ایشان است، نقل کرده اند نزدیک به صدونود نفر از اصحاب ایشان جزو علمای شیعه و عالمان نامدار محسوب می شوند و از شاگردان امام جواد (ع) بودند، جایگاهی که امام به دلیل علمش در نزد خلفای بنی عباس، مردم و عالمان شیعه و عالمان اهل تسنن داشته اند که حتی زمانی که علی بن جعفر از فرزندان امام صادق (ع) در مسجد النبی تدریس می کرد وقتی امام جواد (ع) وارد می شدند ایشان که عموی امام جواد و امام رضا (ع) محسوب می شد، از منبر پایین می آمد و امام جواد (ع) را می‌بوسید و به ایشان می فرمود که به بالای منبر برود و درس بدهد تا همه استفاده کنند.

وی ادامه داد: وقتی دیگران به علی بن جعفر اعتراض می‌کردند که چرا با یک طفل اینگونه رفتار می‌کنید حرفش این بود که خداوند متعال چیزی در این طفل قرارداده که به بنده به عنوان فرزند امام صادق (ع) با همه پیرمردی، کهولت سن و جایگاهی که دارم از آن من نکرده است. به دلیل مقام و علمیت امام جواد (ع) بود که بارها بعضی از عالمان اهل تسنن مکرر در محضر امام جواد علیه السلام سعی می‌کردند که سوالاتی مطرح کنند و فضل امام را با سوالاتشان از بین ببرند.

امام جواد (ع) در مناظرات رقیب نداشتند

حجت الاسلام مشیری گفت: امام جواد (ع) به دلیل فضیلت علمی و دانشی که داشتند و از آن طرف تلاشی که درباریان و خلفا برای مقابله علمی با ایشان داشتند، بارها و بارها دعوت به مناظره و جلسات گفت و گو می شدند که حدود ۹ مورد در منابع مسلمانان بیان شده است، از جمله بحث هایی در حوزه حج، طلاق، حد ثروت و یا فضائلی که برای دو خلیفه نقل شده که این ها هر کدام در جلسات سوالات را مطرح می کردند، از جمله مهم ترین آن ها مناظره ای است که در شب دامادی حضرت پیرامون مقام خلفا شکل گرفت و آنقدر سوال ها متعدد و جواب های حضرت محکم و متین بود که مأمون احساس کرد که ممکن است تحولی در افکار عالمان اهل سنت حاضر در مجلس صورت بگیرد و نسبت به اندیشه های امام جواد علیه السلام تمایل پیدا کنند برای همین یحیی بن اکثم را ساکت کرد و نگذاشت ادامه مناظره شکل بگیرد.

کرامات امام جواد (ع)

کارشناس مذهبی با اشاره به کرامات امام جواد (ع) گفت: کرامات فراوانی از حضرت امام جواد (ع) نقل شده‌است، یکی از این کرامات شهادت عصای حضرت بر امامت ایشان بود، یحیی بن اکثم که که از علمای درباربنی عباس بود و تقریبا چهار مناظره با امام جواد (ع) داشت و همیشه تلاش می‌کرد امام جواد (ع) را در مناظرات علمی شکست دهد و خیلی با حضرت دشمنی داشت؛ گفت: روزی وارد مسجد رسول خدا (ص) شدم تا قبر مبارک ایشان را طواف کنم، حضرت جواد (ع) را دیدم که در آنجا طواف می ‏کند، درباره مسائلی که در نظر داشتم با آن حضرت گفتگو کردم و ایشان همه را به خوبی جواب داد .

وی ادامه داد: به ایشان عرض کردم: می‏ خواهم سؤالی از شما بپرسم ولی بخدا قسم خجالت می‏ کشم؛ امام علیه السلام فرمود: من از آن سؤال به تو خبر می‏ دهم قبل از آنکه بپرسی، می‏ خواهی بپرسی که امام  زمان کیست؟ عرض کردم: بخدا قسم سؤال مورد نظرم همان است؛ فرمود: من امام هستم، عرض کردم نشانه‏ ای می‏ خواهم تا یقین کنم. آن حضرت در دست خود عصایی داشت، وقتی من چنین گفتم فوراً آن عصا شروع به صحبت کرد و گفت: «إنّ مولای امام هذا الزمان وهو الحجّه؛ به راستی مولا و صاحب من امام این زمان است و او حجت پروردگار است.»
منبع: (اصول کافی، ج ۱، ص ۳۵۳)

ماجرای شفای چشم نابینا به دست امام جواد (ع)

حجت الاسلام مشیری با اشاره به یکی دیگر از کرامات امام جواد (ع) بیان داشت: در ماجرای دیگری امام رضا (ع) نقل می‌کند که محمد بن میمون یکی از همراهان امام رضا (ع) در ایام حج در مکه بود. در آن هنگام امام رضا (ع) هنوز به سفر اجباری خراسان نرفته بود. او که از نور چشمانش محروم بود، می‌گوید: پس از مراسم حج، من با امام رضا (ع) خداحافظی می‌کردم که در آن حال به امام عرض کردم: می‌خواهم از مکّه به مدینه بروم، دوست دارم برایم نامه ای نوشته و مرا به حضرت جواد (ع) معرفی کنید. امام تبسم کرد و نامه ای برایم نوشت. من به مدینه آمدم. کارگزار امام جواد (ع) آن حضرت را به نزد ما آورد. من نامه را به آن کودک بزرگمنش دادم. او به کارگزارش فرمود: آن نامه را باز کن! او مهر از نامه برداشت و آن را باز کرد و در مقابل امام جواد علیه السلام قرار داد.

کارشناس مذهبی در ادامه گفت: حضرت به نامه نگاهی انداخت و در آن حال به من متوجه شده، فرمود: ای محمد! وضع چشمانت چطور است؟ گفتم: ای پسر رسول خدا همان طور که مشاهده می‌کنید من از چشم و از نعمت بینایی بی بهره ام؛ حضرت جواد (ع) در آن لحظه دستانش را نزدیک آورد و به چشمانم کشید. از یمن برکت آن بزرگوار چشمانم شفا یافت و بینایی‌ام بازگشت و بهتر از قبل شد. من از خوشحالی دست و پای آن گرامی را بوسیدم و در حالی از امام جواد(ع) جدا شدم که کاملاً همه جا را می دیدم.