به گزارش خبرنگار اجتماعی حیات، نظارت و بازرسی از ابزارهای کارآمد مبارزه با فساد و تخلفات احتمالی در هر سازمانی است. بر همین اساس بنیاد شهید و امور ایثارگران با استفاده از این ابزارهای کارآمد به دنبال شفاف سازی فعالیت ها و مبارزه با تخلفات بر آمده است. اقدامی که گاها از سوی افراد خاطی با حواشی رو به رو شده است. برای آشنایی بیشتر با این رویکرد مثبت بنیاد شهید گفتگویی را با محمدرضا پور حاج رضایی مدیرکل حسابرسی و امور مجامع بنیاد شهید و امور ایثارگران ترتیب دادیم.

حیات: از چه زمانی در سمت مدیرکل حسابرسی و امور مجامع بنیاد شهید و امور ایثارگران مشغول به فعالیت شدید و در این مدت این اداره کل چه اقداماتی را صورت داده است؟

پور حاج رضایی: پیش از هرچیز از اینکه زمانی را در نظر گرفتید که اداره کل حسابرسی و امور مجامع بنیاد شهید و امور ایثارگران شرح وظایفی از فعالیت های اجرایی اش را به گوش مخاطبان برساند بسیار سپاسگزارم.

حدود 32 سال است که در بخش های عمدتا اقتصادی بنیاد شهید و امور ایثارگران مشغول به خدمت هستم و در نهایت با حضور سید امیر حسین قاضی زاده هاشمی به عنوان رئیس بنیاد از اردیبهشت ماه سال 1401 به سمت مدیر کل اداره حسابرسی و امور مجامع منصوب شدم.

در این مدت زمانی اقداماتی در دستور کار قرار گرفت که در نهایت منجر به رفع خلاهای موجود در مجموعه شرکت های تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثاگران شد.خلاهایی که بعضا منجر به بروز برخی سوء استفاده ها و  انحرافات از قوانین موضوعه جاری کشور می شد. برهمین اساس موضوع برگزاری مجامع شرکت ها در دستور کار قرار گرفت. بر این اساس کلیه مجامع شرکتهای تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران برای نخستین بار با حضور شخص ریاست عالی نهاد برگزار شد. اتفاقی که به هیچ عنوان در سنوات گذشته رخ نداده بود. اتفاقی که نشانه اهتمام جدی دکتر قاضی زاده هاشمی در مجموعه نظارت عالیه بر مجموعه شرکت ها است.

شرکت های زیر مجموعه بنیاد شهید امانتی هستند که در اختیار برخی از مدیران و افراد قرار گرفته است لذا ضروریست این مدیران به شایسته ترین نحو ممکن از این امانات استفاده کرده و بتوانند با  انجام فعالیت های اقتصادی، روز به روز این شرکت ها را سودآورتر و این منافع را در راستای مجموعه ایثارگران هزینه کنند. 

حیات: فرآیند انتخاب اعضای هیات مدیره به چه صورت است و افراد چه شاخصه هایی در این حوزه می بایست داشته باشند؟

پور حاج رضایی: برخی از اعضای هیات مدیره ها شخصیت های حقوقی شرکت هستند. در واقع شخصیت های حقوقی از میان مدیران سهام دار که در اینجا منظور بنیاد شهید است، انتخاب می شوند. به طور کلی اشخاص حقوقی ملاک مشخص برای انتخاب ندارند و به استناد حکمی که برای این افراد صادر می شود به عضویت شرکت مربوطه در می آیند.

اما اشخاص دیگر پس از طی مراحل آیین نامه به عضویت هیات مدیره شرکت در می آیند؛ اقدامی که در سنوات قبل تنها به تشخیص رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران صورت می گرفت و فرد یا افراد بدون طی شدن مراحل  معرفی و به عضویت هیئت مدیره شرکت ها در می آمدند.

با توجه به حساسیت های دکتر قاضی زاده هاشمی به ما تکلیف شد تا آیین نامه ای را تحت عنوان آیین نامه نحوه احراز صلاحیت اعضای هیات مدیره و مدیران عامل شرکت ها تدوین نماییم. در پی بررسی های کارشناسی دقیق و استفاده از تجارب ارزشمند متخصصان، این آیین نامه تدوین و ابلاغ شد. این اقدام در نهایت منجر به این گردید تا تمام انتصابات اعضای هیات مدیره و مدیران عامل شرکت ها از کانال این آیین نامه عبور کنند.

در این راستا کمیته انتصابات متشکل از سه نفر از معاونین بنیاد شهید، اداره کل بازرسی بنیاد، دو نفر نماینده ویژه و تام الاختیار شخص ریاست نهاد و مدیر کل امور مجامع شکل گرفت.

این اعضا با کمک سازمان اقتصادی کوثر (موسسه پویش کوثر) که بحث ارزیابی افراد را به صورت کاملا علمی انجام می دهد، صلاحیت افراد به لحاظ حرفه ای مورد بررسی قرار می گیرد. مابقی شرایط هم ما در کمیته مورد مداقه قرار می دهیم و نهایت فردی که بالاترین امتیاز را از این مجمع کسب نماید صرف نظر از معرف، به عنوان عضو هیات مدیره یا مدیرعامل شرکت منصوب می شود.

حیات: اقدامات ضد فساد صورت گرفته در این اداره کل خوشایند برخی از افراد نبوده که همین موضوع باعث ایجاد برخی حواشی در فضای مجازی شد؛ علت چیست؟

پور حاج رضایی: طبیعتا ورود اداره کل به مسائل مالی و مقابله با تخلفات صورت گرفته به شکل خواسته یا نخواسته به مذاق برخی افراد خوش نمی آید و هزینه هایی را در پی خواهد داشت.

مدل رفتاری ما در این سمت باید به گونه ایی باشد که در پیشگاه خداوند متعال و ارواح مطهره شهدا سربلند باشیم. معتقدیم تمام مجموعه ها برای خدمت سالم باید عاری از هرگونه اتهام و تخلف باشند.

ضمن اینکه معتقدیم تمام اعضا و مدیران هیات مدیره در بنیاد شهید پاک دست هستند و تاکنون کمترین تخلف را در مجموعه شرکت های بنیاد شهید شاهد بودیم. هر مدیری در مسیر خدمت رسانی ممکن است دچار اشتباهاتی شود اما این اشتباهات به معنای فساد نیست.

کوچکترین تخلف در بنیاد شهید گناهی بزرگ و نابخشودنیست لذا ضمن اینکه از زحمات افراد تشکر می کنیم، اقدامات آنان را تحت رصد داریم. نظارت ها و حسابرسی هایی که در مجامع صورت گرفت، منجر شد تا حجم اشتباهات کاهش یابد.

در مجمع سال گذشته مشخص شد که یک شرکت از نظر عملکردی زیان‌ده بوده که همین موضوع باعث تغییر اعضای هیات مدیره در آن شد.

از این رو اتخاذ چنین رویکردی منجر می شود تا افراد خاطی حواشی را ایجاد کنند لذا مهم است تا ما به وظیفه قانونی خود عمل کنیم. بنابراین ما در مجموعه اداره کل حسابرسی و بنیاد شهید و امور ایثارگران موظف هستیم نسبت به این فعل و انفعالات اقدام کنیم. هیچ عملکردی از دید کارشناسان اداره کل بازرسی دور نمی ماند؛ لذا پاداش در صورت عملکرد مثبت و جریمه در صورت بروز تخلفات در دستور کار قرار دارد.

حیات: یکی از نمونه های حواشی ایجاد شده در پی اقدامات ضد فساد اداره کل بازرسی مربوط به شرکت اسپید شاهد است؛ در این مورد توضیح دهید؟

پور حاج رضایی: خبر منتشر شده درخصوص پرونده شرکت اسپید شاهد مقرضانه و کذب بود. موضوع از طرف اداره کل بازرسی، مراجع نظارتی داخلی بنیاد شهید و مراجع نظارتی خارج از مجموعه با هدف شفاف سازی به طور ویژه مورد بررسی قرار گرفت که به صورت مفصل مدیرکل بازرسی، ارزیابی عملکرد، رسیدگی و پاسخگویی به شکایات بنیاد شهید و امور ایثارگران در مصاحبه ایی که با رسانه شما داشت توضیحات مربوطه را ارائه داد.

حیات: نظر شما درخصوص حواشی ایجاد شده برای شرکت متد چیست؟

پور حاج رضایی: موسسه مفید راهبر حسابرس رسمی شرکت متد در مجمع سال گذشته بود. حسابرسی صورت گرفته مشخص کرد که زیان انباشه ای متوجه شرکت متد است. این زیان انباشه به صورت دو بخشی بود که از یک سو به صورت طبیعی مرتبط به فعالیت ها و عملکرد مدیران شرکت متد بود  و از سوی دیگر بخشی از این زیان به صورت ناخواسته انتقال یافته از سوی  بیمارستان علامه کرمی اهواز با رقم حدودا 40 میلیارد بود. تفکیک در این زمینه صورت گرفت و نهایتا جمع جبری این دو منجر به رقمی شد که از طرف شرکت حسابرس مربوطه به عنوان زیان انباشه شرکت متد شناسایی و در مجمع مطرح و نهایتا اطلاع رسانی لازم در این خصوص صورت پذیرفت.

باید تاکید کرد که قرار نیست مجموعه بنیاد اگر فردی یا تیمی عملکرد مثبت داشت، آنها را مورد تشویق قرار دهد اما اگر تیمی با عملکردش منجر به زیان و یا کاهش سرمایه شود، چشم پوشی صورت گیرد. افرادی که حاضر به فعالیت در شرکت های زیر مجموعه بنیاد شهید و امور ایثارگران می شوند باید نسبت به عملکرد خود پاسخگو بوده و تبعات مثبت و منفی آن را بپذیرند. افراد علاقمند به فعالیت در این شرکت ها آگاه باشند که تمام عملکرد آنان زیر ذره بنیاد شهید قرار می گیرد.