به گزارش گروه اجتماعی حیات؛ این روزها در هر کدام از معابر پایتخت که پا می گذاریم کودکانی را می بینیم که با لباس هایی کهنه و کثیف و موهایی ژولیده به خودروهای پشت چراغ قرمز آویزان شده اند. یکی شیشه پاک می کند و دیگری دستمال می فروشد!

کودکانی که به دلیل عدم تعلیم و تربیت صحیح و آموزش های کافی، اغلب رفتاری قلدرمابانه داشته و در صورت عدم تمکین به خواسته هایشان گاها به خودروها آسیب وارد می کنند.

بی شک تک به تک این کودکان، سرمایه های بی بدل کشور هستند، که در صورت تربیت و آموزش صحیح می توانند به نخبگانی افتخار آفرین تبدیل شوند. اما جفای زمانه به این معصومان رحم نکرد و اکنون خیابان به تنها مامن آن ها بدل شده است.

اما چاره چیست؟ سالیان متوالی است که خبرنگاران، فعالین رسانه و حامیان حقوق کودکان از وضعیت اسفناک کودکان کار می نویسند و هر بار نسبت به رشد قارچ گونه این قشر هشدار داده اند اما نه تنها تغییری در وضعیت آنان حاصل نشده است که طی سالیان اخیر حضور بی شمار این کودکان نظم عمومی را به هم ریخته و چهره شهر را مخدوش کرده است.

هر بار که شهروندان با این کودکان روبه رو می شوند به دو راهی بزرگی می رسند که آیا باید به این کودکان کمک کرد یا خیر؟ اغلب صاحب نظران بر این باورند که کمک به این کودکان به معنای تایید و رشد حضور آنان و تقویت مافیای پشت پرده است، اما از طرفی چشمان معصوم و ظاهر آشفته آنان دل هر شهروندی را به درد می آورد.

تعداد کودکان کار در کشور

محمدرضا حیدر‌هایی سرپرست دفتر امور آسیب‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی درخصوص جمعیت این قشر می گوید براساس آمارهای رسمی  120 هزار کودک کار در سراسر کشور وجود دارد.

ارگان های متولی کودکان کار

این روزها پرسشی که ذهن اغلب شهروندان را به خود درگیر کرده این است که کدام نهاد متولی کودکان کار در کشور است و چرا نسبت به حل این بحران اقدامی صورت نمی گیرد؟

در حقیقت علاوه بر سازمان بهزیستی، 11 ارگان و نهاد، متولی ارائه خدمات لازم به کودکان خیابانی و کار هستند که از جمله آن ها می توان به شهرداری، آموزش و پرورش، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نیروی انتظامی، دادگستری، اداره بیمه خدمات درمانی(بیمه سلامت)، تامین اجتماعی، هلال احمر، کمیته امداد امام، صدا و سیما، اشاره کرد. اما با وجود این تعداد متولی، پرونده ساماندهی کودکان کار سالهاست که به حال خود رها شده است.

قطعا فعل جمع آوری  کودکان کار از سطح معابر راهگشا نخواهد بود و باید نسبت به ریشه یابی این اتفاق همت ورزید، چراکه طی سالیان اخیر به علت افزایش مشکلات معیشتی و افزایش مهاجرت های غیرقانونی، تعداد این کودکان روزانه در حال افزایش است. افزایشی که نه تنها چهره شهر را مخدوش کرده بلکه سبب افزایش بزه نیز شده است.

جمع آوری کودکان کار بدون تکریم آنها هیچ فایده ای ندارد

سرپرست دفتر امور آسیب‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور نیز در این باره می گوید: در صورتی که دو الی سه هفته تمرکز خود را بر جمع‌آوری کودکان کار و خیابان قرار دهیم، ممکن است برای مدت زمانی شاهد حضور آن‌ها در کف خیابان‌ها نباشیم؛ حال آنکه مشکل آن‌ها حل نشده و تنها مدل کاری‌شان تغییر کرده است. به طوریکه اگر آن‌ها در گروه سنی نوجوان باشند ممکن است در فروش و جابجایی مواد مخدر از آن‌ها استفاده شود و اگر کم سن و سال‌تر باشند به کارگاه‌های زیرزمینی یا زباله‌گردی ورود پیدا کنند.

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی حیات، در واقع حذف کودکان کار نیاز به برنامه ریزی بلندمدت دارد و بزرگترین راهکار آن به کاهش علت بر می گردد. در واقع اگر علت وجود و  حضور کودکان کار در سطح معابر شهری را، افزایش مشکلات معیشتی_اقتصادی و به تبع آن ، فقر، فاصله طبقاتی و عدم دستیابی دهک های پایین به حداقل های زندگی عنوان کنیم باید برای ریشه یابی این معضل اجتماعی، شرایط اقتصادی کشور را بهبود ببخشیم.

مسلما وضعیت دشوار معیشتی در چند سال اخیر بسیاری از خانواده های کم درآمد را ناچار کرده تا از کودکان خود برای کسب درآمد خانواده استفاده کنند. امری که نه تنها سبب افزایش آمار کودکان کار می شود بلکه در پی آن کاهش نرخ سواد آموزی و افزایش بزه را نیز به دنبال خواهد داشت.

در حقیقت به باور سرپرست دفتر امور آسیب‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی، اگر دستگاه‌ها به تکالیف قانونی خود عمل کنند، به طور حتم کودکان منفعت بیشتری می‌برند. 

گفتنی است، طبق قانون حمایت از حقوق اطفال و نوجوانان، در موضوع کودکانِ کار و خیابان، شهرداری‌ها موظف به تامین فضا برای سازمان بهزیستی هستند تا از این طریق بهزیستی بتواند مدل حمایتی خود را اجرا کند. همچنین شهرداری‌ها موظف‌اند مکان‌های تفریحی و ورزشی خود را در مدت زمان مشخصی از شبانه‌روز به‌طور رایگان در اختیار کودکان کار و خیابان قرار دهند.
 

خبرنگار: بهاره بهرامی