نیم نگاهی به حماسه سازان هشت سال دفاع مقدس

تهران _ حیات
دوران هشت سال دفاع مقدس، گرچه ممکن است با سیر تحولات و تغییرات و دور شدن از آن سال ها و ایام، در غبار حوادث زمانه فراموش شود، اما هرگز از ضمیر و حافظه تاریخی ملت و آیندگان محو نخواهد شد.لحظه هایی را که فرزندان رشید ملت ایران در جبهه های هشت سال دوران دفاع مقدس خلق کردند، از جمله ماندگارترین لحظات تاریخ این مرز و بوم است . دفاع هشت ساله ی مردم قهرمان ایران در برابر تجاوز همه جانبه ی رژیم بعث عراق و همپیمانان این رژیم وابسته سرشار از حماسه ها و دلاوری های فراموش نشدنی است . رزمندگان اسلام اعم از ارتشی ، سپاهی و بسیجی دوشادوش هم در خطوط نبرد، با جانفشانی و ایستادگی، دشمن تا دندان مسلح را از رسیدن به رویاهای باطل خود باز داشتند. لحظه هایی را که فرزندان رشید ایران در جبهه ها آفریدند، از جمله ماندگارترین برهه های تاریخ کهن این مرز و بوم است . حماسه ی ایرانیان اما تنها به خط مقدم جبهه ها محدود نشد. دشمن سفاک چون نتوانست خواسته های شیطانی خود را تحقق بخشد جنگ را به شهرها و مناطق پشت جبهه ها کشاند و این مناطق را با انواع بمب، موشک ،گلوله توپ درهم می کوبید تا شاید مقاومت مردمی را درهم بشکند و حمایت های شهروندان مومن و وطن دوست ایران را نسبت به تجهیز و تدارک جبهه ها از میان ببرد.همچنین از اعزام جوانان و نیروهای داوطلب به مناطق عملیاتی جلوگیری کند و در یک کلام، باورهای مردم را در راهی که برگزیده بودند سست کند و آنان را از پشتیبانی حضرت امام خمینی (ره) باز دارد. شهرهای حماسه ساز دوران دفاع مقدس کم نیستند. دزفول قهرمان، خرمشهر، آبادان ،اندیمشک ، سوسنگرد ،بستان ،هویزه ، و ........ همه سمبل مقاومت و ایثار هستند. سنگر پاسداران سبز پوش و سرمشق مقاومت و ایستادگی، تاوان سنگینی در این حماسه پرداختند اما شهروندان این شهرها یک گام از حمایت امام راحل و فرزندان رزمنده اش پس نکشیدند. دشمن در طول سال های جنگ تحمیلی 195 بار با موشک شهر قهرمان دزفول را به تعبیری شخم زد. 300 بار با هواپیما به این شهر حمله کرد و بیش از 2500 گلوله ی توپ به مناطق مختلف این شهر شلیک کرد که نتیجه ی آن تخریب و انهدام بیش از 19 هزار واحد مسکونی، تجاری و اداری بود. با وجود آن همه رفتارهای ناجوانمردانه ی رژیم خودکامه بغداد و به خاک و خون کشیدن زن و مرد و پیر و جوان، مردم قهرمان دزفول پیوند ناگسستنی خود را با آرمان های نظام مقدس جمهوری اسلامی به اثبات رساندند. مردم قهرمان سایر شهرهای درگیر جنگ در خوزستان از خرمشهر مقاوم و آبادان گرفته تا دشت آزادگان با دل و جان از رزمندگان اسلام برای دفاع از میهن و پایداری نظام جمهوری اسلامی جانبداری کردند. * آغاز دفاع مقدس : هر چند 31 شهریور 1359 با حمله هوایی عراق به چند فرودگاه ایران و تعرض زمینی همزمان ارتش بعث به شهرهای غرب و جنوب ایران، جنگ 8 ساله رژیم بعث عراق علیه ایران آغاز شد ولی نیروهای عراقی از چند ماه قبل برای حمله همه جانبه علیه ایران اسلامی در صدد تدارکات گسترده بودند و با اجرای عملیات های خرابکارانه در خرمشهر و آبادان در صدد ایجاد اختلاف و بهره برداری لازم بین آحاد مردم بودند. 19 ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی صدام با ظاهر شدن در جلوی دوربین های تلویزیون در بغداد پیمان الجزایر را پاره کرد و در نطقی با تأکید بر مالکیت مطلق کشورش بر اروند رود, که وی آن را (شط العرب) نامید و ادعای تعلق جزایر ایران به اعراب جنگ را در زمین، هوا و دریا علیه آیران آغاز کرد. ارتش عراق که بر اساس محاسبات خود از وضعیت داخلی و خارجی ایران، فتح یک هفتهای تهران را در سر میپرورانید، در روزهای نخست تجاوز، بدون مانعی جدی در مرزها تا دروازههای اهواز و خرمشهر پیش تاخت. در این حال امام خمینی (ره) با ندای ملکوتی اش دلهای شیفتگان انقلاب و نظام را متوجه دفاع از انقلاب کرد و در این راه نیروهای مردمی از جای جای ایران اسلامی بدون امکانات و تجهیزات و حتی آموزش های نظامی به کمک مقاومت در خرمشهر شتافتند و 33 روز ماشین جنگی عراق را در پشت دروازه های خرمشهر زمین گیر کردند. علی رغم کارشکنی های رییس جمهور وقت بنیصدر ، دفاع مقدس مردم مسلمان و انقلابی ایران شکل گرفت و نیروهای جوان و شهادت طلب به جبههها شتافتند. عباس حربی یکی از مدافعان خرمشهر در روزهای ابتدای شروع جنگ تحمیلی می گوید: بدون شک اگر مقاومت و پایداری مردم خرمشهر که وی آن را مقاومت 45 روزه خرمشهر می نامید، نبود شاید دشمن به راحتی به اهداف از پیش تعیین شده خود دست می یافت. وی اظهار داشت: مردم با دست خالی در برابر صدامیان ایستادگی کردند و اگر اسلحه و مهمات به اندازه کافی در اختیار داشتند بدون شک دشمن هیچگاه خرمشهر را تصرف نمی کرد. حربی که هم اکنون به عنوان راوی و معاون فرهنگی موزه دفاع مقدس خرمشهر مشغول به کار است در حالی که عکس هایی از مقاومت مردم خرمشهر را نشان می داد می گوید: برخی از مدافعان خرمشهر اسلحه نداشتنذ و منتظر بودند در صورت شهادت همرزمشان، سنگر وی را پر کنند. وی گفت: مردم خرمشهر در نخستین روزهای جنگ درگیر شدند و هر کس به نحوی در فکر دفاع از شهر و کاشانه خود بود . دشمن پس از اشغال خرمشهر، در مرحله دوم در صدد تصرف آبادان و تسلط کامل بر آب راه اروند رود بودد, اما با شکل گیری جبهه مقاومت مردمی و رزمندگان اسلام، حلمه نیروهای بعثی در پشت دروازههای شهر آبادان متوقف شد. نیروهای عراقی به منظور محاصره 330 درجه ای آبادان، هشتم آبان ماه سال 1359با احداث پل شناور بر روی رودخانه بهمنشیر و با عبور دادن بخشی از نیروهای خود از منطقه ذوالفقاری وارد آبادان شدند. چهاردهم آبان ماه سال 59 زمانی که فرمان امام خمینی (ره) خطاب به نیروهای مسلح مبنی بر اینکه حصر آبادان باید شکسته شود صادر شد، کمتر از یک هفته از حمله نیروهای عراقی برای تصرف آبادان می گذشت. متعاقب صدور فرمان امام راحل، طرح های مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش برای شکستن حصر آبادان شکل گرفت . در این طرح سه محور اصلی و یک محور فرعی برای انجام عملیات در نظر گرفته شد. در واقع در پی دستور امام (ره) یکی از چهار عملیات بزرگ و برجسته تاریخ دفاع مقدس رقم خورد . ساعت یک بامداد روز پنجم مهر 1360 رزمندگان اسلام عملیات ثامن الائمه را با رمز نصر منالله و فتح قریب آغاز کردند که پس از دو روز به ثمر نشست و فرمان تاریخی امام خمینی (ره) مبنی بر شکست حصر آبادن با موفقیت اجرا شد. مقاومت اولیه نیروهای عراقی در برخی از محورها و به ویژه تداوم آن در منطقه پل حفار، نشان دهنده هوشیاری نسبی دشمن بود ولی شناخت نادرست فرماندهان نظامی عراق نسبت به توان نیروهای خودی که بر مبنای برآوردهای عملیات ناکام پیشین بنا شده بود، سبب شد در برابر حمله نیروهای ایرانی واکنش مناسبی نشان ندهند. با روشن شدن هوا و ادامه پیشروی نیروهای ایران از محور شمالی به سمت پل مارد و تهدید عقبه نیروهای دشمن، نخستین ضربه شکننده بر نیروهای عراقی وارد آمد. با این حال، نیروهای دشمن در منطقه پل حفار همچنان مقاومت میکردند. گستردگی محورهای تهاجم و عقبماندگی دشمن سبب شد تا نیروهای خودی با بدست گرفتن ابتکار عمل و ادامه پیشروی در محورهای مختلف، دشمن را تحت فشار قرار دهند. از سوی دیگر، در پی تغییر وضعیت میدان نبرد، فرماندهی نیروهای عراق تلاش میکرد تا تاریک شدن هوا به مقاومت در این پل ادامه دهد. دشمن قصد داشت با تقویت منطقه، ابتدا منطقه سرپل را حفظ کند و پس از آن، با نصب پل روی رودخانه کارون، نیروهای محاصره شده را نجات دهد و سپس با استقرار در منطقه غرب رودخانه کارون از ادامه پیشروی نیروهای ایرانی جلوگیری کند. با آزاد شدن جاده ماهشهر - آبادان در ساعت 8:32 بامداد روز پنجم مهر و پیشروی نیروهای خودی از شمال به جنوب و تصرف پل قصبه، امکان مقاومت از عراقیها گرفته شده بود. در بعد از ظهر همان روز بخشی از پل حفار تصرف شده بود, ولی عراقی ها برای باز نگه داشتن عقبه نیروهای محاصره شده خود در شرق کارون، همچنان مقاومت می کردند، چنان که با تاریک شدن هوا حرکت ستون نیروهای دشمن از اهواز به سمت خرمشهر دیده میشد. به این ترتیب، روز اول عملیات در حالی به پایان رسید که دشمن به دلیل عقب ماندگی، توان مقابله نداشت و تنها با تاریک شدن هوا باز نگاه داشتن پل حفار برای تقویت منطقه یا امکان عقب نشینی نیروهای محاصره شده امید بسته بود. در روز دوم عملیات در حالی که پیشروی نیروهای خودی همچنان ادامه داشت، دشمن واکنش جدی از خود نشان نداد و از بعد از ظهر همان روز نیروهای عراقی به تدریج تسلیم شده یا عقبنشینی کردند و سرانجام در پایان این روز عملاً منطقه سرپل از دشمن بعثی آزاد شد. در روز سوم عملیات ثامن الائمه، در پی پاکسازی منطقه، محاصره آبادان به پایان رسید و فرمان امام خمینی (ره) مبنی بر شکستن حصر آبادان، در مدت 48 ساعت تحقق یافت و نیروهای خودی پس از پاکسازی کامل منطقه، در ساحل شرقی رودخانه کارون استقرار یافتند. در این عملیات علاوه بر آزاد سازی منطقه اشغالی در شرق رودخانه، بخش وسیعی از نیروهای خودی آزاد و برای عملیات بعدی آماده شدند. آزاد سازی 150کیلومتر مربع از خاک میهن اسلامی شامل 2جاده استراتژیک اهواز- آبادان و ماهشهر- آبادان و خروج شهر آبادان از محاصره، اسارت 1800 نفر از نیروهای دشمن ،کشته و زخمی شدن 1500 تا 2000 نفر از نیروهای عراقی و انهدام 90 دستگاه تانک و نفربر، به غنیمت گرفتن 100 دستگاه تانک و 60 دستگاه نفربر، 3 دستگاه لودر و 150 دستگاه خودرو و انهدام 3فروند هواپیما و یک فروند چرخبال دشمن از نتایج این عملیات بود. صدام پس از این شکست 7نفر از فرماندهان خود را تیرباران کرد. دبیر ستاد هفته دفاع مقدس شهرستان آبادان در گفت و گو با ایرنا ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای جنگ تحمیلی به ویژه خرمشهر و آبادان نقش جوانان را در جریان هشت سال دوران دفاع مقدس مهم و غیر قابل توصیف خواند. عبدالمجید عقیلی گفت: هشت سال دفاع مقدس نموداری از حماسه آفرینی های ملت بزرگ و شریف ایران اسلامی است.
پایان پیام
منبع : ایرنا