به گزارش خبرنگار پایگاه خبری حیات، مسعود پزشکیان روز ۹ شهریور ۱۴۰۴ در رأس هیأتی عالی‌رتبه تهران را به مقصد چین ترک کرد تا در بیست‌وپنجمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای (SCO) و نشست «شانگهای پلاس» شرکت کند. این سفر، نخستین حضور پزشکیان در سطح سران در چارچوب SCO پس از عضویت دائم ایران بود و از همین رو، برای سیاست خارجی کشور اهمیتی ویژه داشت.
در جلسه هماهنگی پیش از پرواز، رئیس‌جمهور تأکید کرد ایران به دنبال «روابط جدی و سازنده» با چین و دیگر اعضای سازمان است. او گفت: ما به‌دنبال آن هستیم که توافقات پیشین با چین و سایر کشورها سریع‌تر عملیاتی شود. ایران آماده همکاری گسترده در چارچوب ابتکار کمربند و جاده و نیز پروژه‌های انرژی و ترانزیت است.
بر اساس برنامه اعلام‌شده، اهداف اصلی سفر در چهار محور از جمله تثبیت جایگاه ایران در سازمان همکاری شانگهای پس از عضویت دائم؛ گسترش روابط راهبردی با چین و روسیه؛ استفاده از ظرفیت دیپلماسی منطقه‌ای برای خنثی‌سازی فشارهای غرب و تأکید بر جهان چندقطبی و همکاری برابر بین کشورها تعریف شد. از طرفی همراهی چند وزیر و شماری از مشاوران ارشد نشان داد که دولت قصد دارد به جای حضور نمادین، در مسیر اجرایی‌سازی توافق‌ها گام بردارد.
افتتاح اجلاس در تیانجین
شهر تیانجین، یکی از قطب‌های بزرگ صنعتی چین، امسال میزبان اجلاس بود. مراسم افتتاحیه با حضور رهبران کشورهای عضو، از جمله روسیه، چین، هند، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان برگزار شد.
پزشکیان در سخنرانی رسمی خود، رویکرد ایران را چنین ترسیم کرد؛ مخالفت با سیاست‌های یک‌جانبه و مکانیزم‌های تحمیلی نظیر اسنپ‌بک؛محکومیت تجاوزگری آمریکا و اسرائیل در منطقه؛حمایت از تشکیل «جهان چندقطبی عادلانه» , لزوم همکاری اعضا در حوزه امنیت انرژی و غذا.
وی گفت:ایران آماده است از ظرفیت‌های گسترده خود در حوزه انرژی، ترانزیت و فناوری برای پیشبرد اهداف مشترک استفاده کند. سازمان همکاری شانگهای می‌تواند به الگویی از همکاری واقعی کشورهای مستقل تبدیل شود.»
سخنرانی پزشکیان با استقبال شماری از هیأت‌های شرکت‌کننده همراه شد و در رسانه‌های چینی نیز بازتاب یافت.
ملاقات با رهبران منطقه
پزشکیان با رهبران چند کشور از جمله ترکیه و تاجیکستان و پاکستان دیدار و پیرامون تمرکز بر توسعه همکاری‌های اقتصادی و امنیتی بررسی ظرفیت‌های ترانزیتی و جایگاه ایران در کریدور شمال جنوب گفت و گو کرد.همچنین با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل پیرامون درباره امنیت غذایی، تغییرات اقلیمی و ضرورت چندجانبه‌گرایی در مدیریت بحران‌های جهانی گفت و گو کرد.
از دیگر رویدادهای مهم حاشیه اجلاس دیدار با ایرانیان مقیم چین بود. وی در جمع دانشجویان و فعالان اقتصادی ایرانی در چین سخنرانی کرد و گفت : شما سفیران فرهنگی ایران هستید و نقش مهمی در معرفی توانمندی‌های کشور ایفا می‌کنید. دولت تلاش خواهد کرد مشکلات شما در حوزه اقامت و ارتباطات اقتصادی کاهش یابد.»
این نشست فضای صمیمی داشت و شماری از دانشجویان ایرانی دغدغه‌های خود را مطرح کردند.
گفت‌وگو با شبکه تلویزیون مرکزی چین CCTV
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان، در جریان سفر به چین و در گفت‌وگو با رسانه‌های این کشور، روند توسعه چین را هدفمند، کارشناسانه و متکی بر برنامه‌ای دقیق و قابل‌تقدیر توصیف کرد.
وی با اشاره به ضرورت همگرایی کشورها در برابر سیاست‌های یکجانبه‌گرایانه خاطرنشان کرد که همراهی ملت‌ها با چین در این مسیر بسیار مهم است و نباید اجازه داد زیاده‌خواهی قدرت‌های تمامیت‌خواه از طریق ابزارهایی مانند تحریم‌های ظالمانه، این همکاری‌ها را تحت‌الشعاع قرار دهد.
پزشکیان ابتکار «کمربند–راه» را محصول نگاه استراتژیک رئیس‌جمهور چین دانست و افزود این طرح در راستای گسترش همکاری‌ها برای تحقق صلح، امنیت و شکوفایی جهانی طراحی شده است.
رئیس‌جمهور همچنین با انتقاد از فعال شدن مکانیسم ماشه تصریح کرد: این اقدام نمونه‌ای آشکار از استانداردهای دوگانه کشورهایی است که خود برجام را نقض کرده‌اند و اکنون ایران را به عمل نکردن به تعهداتش متهم می‌کنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تهدیدات رژیم صهیونیستی تأکید کرد که ایران هیچ‌گاه به دنبال جنگ و ناآرامی نبوده است، اما بارها نشان داده که توان دفاع مقتدرانه از خود را دارد.
پزشکیان درباره همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز گفت: رفتار آژانس در قبال ایران صادقانه نبوده است، با این حال جمهوری اسلامی آماده همکاری در چارچوب‌های پذیرفته‌شده بین‌المللی و به دور از استانداردهای دوگانه خواهد بود.
انتقال به پکن و حضور در رژه نظامی
پس از پایان نشست تیانجین، رئیس‌جمهور ایران به پکن رفت تا در رژه بزرگ نظامی به مناسبت هشتادمین سالگرد پیروزی چین بر ژاپن در جنگ جهانی دوم شرکت کند.
این رژه، یکی از بزرگ‌ترین نمایش‌های نظامی چین در دهه‌های اخیر بود. در آن انواع تجهیزات پیشرفته به نمایش درآمد، ازجمله موشک‌های قاره‌پیما، پهپادهای رزمی و حتی یک سامانه لیزری که توجه رسانه‌ها را جلب کرد.
حضور سران کشورهایی چون روسیه، کره‌شمالی و ایران در این مراسم، پیام روشنی از نزدیکی کشورهای عضو شانگهای و متحدان شرقی به غرب مخابره کرد. رسانه‌های غربی این حضور را «نمایش همگرایی بلوک شرق» توصیف کردند.
سفر رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان به چین در شهریور ۱۴۰۴، رویدادی فراتر از یک سفر تشریفاتی بود.
این سفر نشان داد دولت جدید قصد دارد دیپلماسی فعال و چندجانبه را در دستور کار قرار دهد.
حضور در اجلاس شانگهای، دیدار با رهبران چین و روسیه، گفت‌وگو با دیگر رهبران منطقه و شرکت در رژه پکن، همگی نشانه‌هایی از تلاش ایران برای تثبیت جایگاه خود در شرق بود.
با این حال، موفقیت نهایی این سیاست به میزان پیگیری توافقات و توان دولت در تبدیل شعارها به پروژه‌های عملی بستگی دارد.
پیام اجلاس شانگهای به غرب؛ پایان دوران تک‌قطبی
به گزارش حیات، اجلاس اخیر سازمان همکاری شانگهای در چین، پیام روشنی به غرب و به‌ویژه ایالات متحده ارسال کرد مبنی بر اینکه دوران یکجانبه‌گرایی و تک‌قطبی به پایان رسیده است.
در این نشست که با حضور مقامات ارشد ایران، روسیه، هند و همچنین رهبر کره شمالی برگزار شد، نشانه‌های شکل‌گیری ائتلافی قدرتمند در شرق و آسیا آشکار شد؛ ائتلافی که قادر است از منافع اعضا دفاع کرده و معادلات تازه‌ای را در روابط بین‌الملل رقم بزند.
اتحادیه اروپا با اشاره به حضور رهبران چین، ایران، روسیه و کره شمالی در رژه پکن اعلام کرد: «این فقط یک نمایش ضدغربی نیست، بلکه چالشی مستقیم علیه نظام بین‌المللی مبتنی بر قواعد به شمار می‌آید.»
کارشناسان سیاسی نیز تأکید می‌کنند که نظم جهانی دیگر توسط یک کشور تعیین نمی‌شود و جهان به سمت چندقطبی شدن با محوریت کشورهایی مانند چین و روسیه پیش می‌رود. در این میان، فشارهای تعرفه‌ای آمریکا علیه هند، زمینه‌ساز نزدیکی دهلی‌نو به پکن و افزایش همکاری میان رقبای سنتی در شرق شده است؛ موضوعی که نگرانی جدی غرب از اتحاد قدرت‌های آسیایی را به همراه داشته است.
انتهای پیام/
نظر شما