به گزارش حیات، در ساعات اولیه صبح روز دوشنبه، رسانه‌های آمریکایی اظهارات دونالد ترامپ، رئیس جمهور این کشور مبنی بر اعلام قریب الوقوع خبرهای خوب در مورد پایان جنگ در نوار غزه را گزارش کردند و تا ساعات ظهر همین روز، اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه جنبش حماس با پیشنهاد آمریکا برای آتش بس 60 روزه که مقدمه‌ای برای پایان جنگ است موافقت کرده و البته منابع حماس هم این موضوع را تایید کردند.
در حالی که رسانه‌های عبری هم فضای خوشبینانه‌ای در مورد به نتیجه رسیدن مذاکرات ایجاد کرده و از سفر هیئت مذاکره کننده اسرائیل به قاهره خبر داده بودند، اما به سرعت فضا مبهم شد؛ جایی که منابع صهیونیستی گزارش‌هایی درباره رد پیشنهاد جدید آتش بس توسط اسرائیل منتشر کردند. همزمان با آن استیو ویتکاف، فرستاده آمریکا به خاورمیانه هم گفت، پیشنهادی ارائه داده که اسرائیل آن را خواهد پذیرفت و حماس هم باید آن را بپذیرد.
جزئیات تحولات مذاکرات آتش‌بس طی روزهای گذشته
منابع آگاه از مذاکرات آتش بس غزه اعلام کردند: فرستاده آمریکا طرحی را به حماس ارائه داد که شامل آتش بس 60 روزه است و در روز اول آتش بس 5 اسیر اسرائیلی و در روز شصتم هم 5 اسیر دیگر آزاد خواهند شد.
به گفته این منابع، ترامپ آتش بس 60 روزه و خروج نیروهای اسرائیلی از غزه را طبق توافقی که در ماه ژانویه برای آتش بس امضا شده بود، تضمین می‌کند. این پیشنهاد همچنین شامل آزادی تعداد مشخصی از اسرای فلسطینی و ورود بی‌قید و شرط کمک‌های بشردوستانه به غزه از روز اول و آغاز مذاکرات برای آتش بس دائمی می‌شود.
نرمش هوشمندانه حماس در مذاکرات
همانطور که گفته شد، جنبش حماس با این پیشنهاد موافقت کرده و نرمش زیادی هم از خود نشان داد. البته باید توجه داشته باشیم که این آتش بس هرچند که در ابتدا موقت است، اما طبق سند پیشنهادی آن قرار است شرایطی را برای مذاکره در مورد آتش بس دائمی فراهم کند.
این پیشنهاد همچنین کارت قدرت مذاکره حماس را سلب نمی‌کند؛ زیرا نیمی از اسرای زنده اسرائیلی به همراه اجساد اسرای مرده، همچنان در اختیار این جنبش خواهند ماند.
یک منبع نزدیک به جنبش حماس اعلام کرد که آمریکا متعهد شده مذاکرات جدی را که منجر به توقف کامل جنگ می‌شود رهبری کند و تضمین دهد که در صورت شکست مذاکرات در طول دوره آتش بس، بازگشتی به عملیات نظامی وجود نخواهد داشت.
رسانه‌های عبری هم گزارش دادند که حماس خواستار تضمین‌های واقعی از سوی آمریکا برای پایان دادن به جنگ شده است.
البته روشن است که پذیرش طرح ویتکاف توسط حماس به ویژه بعد از جنایات وحشیانه‌ای که صهیونیست‌ها علیه غزه انجام داده‌اند، تصمیم آسانی نبود؛ اما در این لحظه حساس و به ویژه با توجه به ناتوانی قدرت‌های منطقه‌ای در پایان دادن به جنگ و انفعال کشورهای عربی، حماس برای محافظت از مردم فلسطین و جلوگیری از ریخته شدن بیشتر خون غیرنظامیان در طول جنگ نسل کشی که از 600 روز گذشته تاکنون ادامه داشته است، نرمش زیادی از خود نشان داد.
ابهام و فریبکاری در موضع صهیونیست‌ها
از طرف دیگر، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی که به خاطر جنایات جنگی و نسل کشی علیه غیرنظامیان فلسطینی تحت تعقیب دیوان کیفری بین‌المللی قرار دارد، مدعی شد که آزادی اسرای اسرائیلی از غزه اولویت اصلی کابینه اوست و امیدوار است خبرهای خوبی (در روزهای دوشنبه یا سه‌شنبه) در این زمینه اعلام کند.
اما بعد از این سخنان نتانیاهو دفتر نخست وزیری رژیم صهیونیستی اعلام کرد که قصد ندارد چیزی اعلام کند و تنها به تلاش‌ها برای دستیابی به توافق اشاره کرده است.
سازمان رادیو و تلویزیون رژیم صهیونیستی هم به نقل از منابع آگاه گزارش داد که هیچ پیشرفتی در مذاکرات مشاهده نشده و نمی‌دانیم که منظور نتانیاهو از خبرهای خوب چیست.
بعد از آن هم، یک مقام صهیونیست گفت که هیچ کابینه مسئولی نمی‌تواند پیشنهاد آتش بس حماس را بپذیرد.
همزمان با آن، رسانه‌های عبری از فراخوان ارتش این رژیم برای جذب 450 هزار نیروی ذخیره برای ادامه جنگ خبر دادند.
این وضعیت نشان می‌دهد که موضع رژیم صهیونیستی درباره پاسخ به پیشنهاد جدید آتش بس که توسط آمریکا ارائه شده، همچنان مبهم و فریبکارانه است.
چرا نتانیاهو از پایان جنگ وحشت دارد؟
همانگونه که محافل عبری اعتراف می‌کنند، آتش بس طولانی مدت در غزه کابینه نتانیاهو را سرنگون می‌کند و احتمالاً منجر به فروپاشی ائتلاف او خواهد شد؛ به ویژه اینکه وزرای افراطی کابینه نتانیاهو یعنی ایتمار بن گویر و بزالل اسموتریچ، ادامه حضور خود در این ائتلاف را به اشغال کامل غزه و ادامه جنگ نسل کشی و گرسنگی علیه مردم فلسطین مرتبط دانسته‌اند.
در همه مذاکراتی که برای آتش بس غزه انجام شده، کاملاً مشخص بود که نتانیاهو قادر به رهایی از فشار اسموتریچ و بن گویر نیست؛ زیرا خروج آنها از ائتلاف به معنای فروپاشی کابینه او و لزوم برگزاری انتخابات جدید خواهد بود.
همزمان با اعلام پیشنهاد جدید آمریکا برای آتش بس، اسموتریچ روز دوشنبه در جریان شرکت در جشن‌های شهرک نشینان صهیونیست به مناسبت سالگرد اشغال قدس، بار دیگر درخواست خود را برای اشغال کامل نوار غزه و ایجاد شهرک‌ها در این باریکه تکرار کرد.
اما فشارهای اسموتریچ و بن گویر تنها دلیل ممانعت نتانیاهو از پذیرش توافق آتش بس نیست و عوامل دیگری هم وجود دارد که می‌توان به چند مورد از آنها اشاره کرد:
-پایان جنگ به معنای پایان یافتن بهانه‌هایی است که مانع پیشرفت تحقیقات در مورد شکست هفت اکتبر (طوفان الاقصی) می‌شود و مسئولیت نتانیاهو در این شکست بزرگ را فاش می‌کند.
-با پایان یافتن جنگ، نتانیاهو دیگر نمی‌تواند از مشاوره‌های امنیتی به عنوان بهانه‌ای برای فرار از بازجویی در پرونده‌های فسادی که قرار است به خاطر آنها محاکمه شود استفاده کند.
-این عوامل در کنار هم منجر به زندانی شدن نتانیاهو و یا در بهترین حالت پایان عمر سیاسی او می‌شود و حتی سفرهای خارجی نتانیاهو هم با توجه به حکم بازداشتی که دیوان کیفری بین المللی علیه وی صادر کرده، بسیار محدود خواهد شد.
چشم‌انداز پرونده آتش‌بس غزه
برخی تحلیلگران بر این باورند که ترامپ تصمیم گرفته بدون تسلیم شدن در برابر دستور کار نتانیاهو، طبق منافع خودش در خاورمیانه پیش برود؛ همانطور که بدون دخالت دادن اسرائیل، با یمن آتش بس کرد تا از بار سنگین مالی و سیاسی درگیری با یمن رها شود و به این ترتیب اسرائیل را در جبهه یمن تنها گذاشت.
ناظران امور معتقدند که حماس هم از این قاعده مستثنی نیست؛ جایی که دولت ترامپ مستقیماً با این جنبش در مورد عیدان الکساندر، اسیر دو تابعیتی آمریکایی- اسرائیلی مذاکره کرد و اکنون هم با توجه به پاسخ مثبت حماس به توافق آتش بس، واشنگتن ممکن است فشار بیشتری را برای انجام این توافق اعمال کند.
عیدات یشیب، کارشناس و دانشگاهی اسرائیلی در مقاله‌ای در روزنامه عبری هاآرتص اعلام کرد که رابطه نتانیاهو با ترامپ در بدترین حالت خود قرار دارد و این نشان می‌دهد که ترامپ در آستانه اتخاذ موضعی برای برکناری نتانیاهو است.
این کارشناس صهیونیست افزود: ترامپ که با منطق سرمایه‌گذاری، با اسرائیل برخورد می‌کند دیگر علاقه‌ای به تزریق پول بیشتر به پروژه‌هایی که مستقیماً به نفع او یا کشورش نیستند ندارد؛ به ویژه اینکه اسرائیل سال گذشته تقریباً 18 میلیارد دلار کمک نظامی از آمریکا گرفت.
وی تصریح کرد: ترامپ نمی‌خواهد به سرمایه‌گذاری در اوکراین یا اسرائیل ادامه دهد و تشدید تنش‌ها در منطقه را بخشی از دستور کار خود نمی‌بیند ، بلکه او به دنبال توافق‌های اقتصادی است که منافع شخصی خود و خانواده‌اش را تضمین کند، مانند آنچه که در توافق‌های عادی‌سازی کشورهای عربی با اسرائیل رخ داد. ترامپ معتقد است که نتانیاهو مانع رسیدن او به اهداف مورد نظر خودش می‌شود.
محافل عبری می‌گویند که با توجه به فشارهای فزاینده اروپا علیه اسرائیل به دلیل جنایات جنگی در غزه، احتمالاً دولت ترامپ فشارهای جدی به کابینه نتانیاهو جهت رسیدن به توافق آتش بسی که منجر به پایان دائمی جنگ شود وارد خواهد کرد.
البته باید منتظر تحولات در روزهای آینده باشیم و با توجه به فریبکاری مداوم صهیونیست‌ها و شخص نتانیاهو نمی‌توان به طور قطعی در مورد قریب الوقوع بودن آتش بس در غزه نظر داد.
منبع؛ تسنیم
نظر شما