به گزارش خبرنگار سیاسی حیات، صنعت هسته‌ای فراتر از تولید انرژی است و دارای کاربردهای متنوع و حیاتی در زمینه‌های پزشکی، کشاورزی، صنعت، تحقیقات علمی و حفاظت محیط زیست دارد. این کاربردها نشان‌دهنده پتانسیل بالای فناوری هسته‌ای در بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها و توسعه پایدار جامعه است.

یکی از کابردهای این صنعت در زمینه پزشکی، تولید رادیوداروها است.رادیوداروها به عنوان یکی از نوآوری‌های برجسته در علم پزشکی، نقش مهمی در تشخیص و درمان بیماری‌ها ایفا می‌کنند. این داروها ترکیبی از یک ایزوتوپ رادیواکتیو و یک مولکول خاص هستند که به منظور هدف‌گیری اعضا و بافت‌های خاص بدن طراحی شده‌اند. 

رادیوداروها و تشخیص بیماری‌ها

یکی از کاربردهای اصلی رادیوداروها در تشخیص بیماری‌ها است. به عنوان مثال، اسکن‌های PET از رادیو داروهای خاصی استفاده می‌کنند تا تصاویری دقیق از فعالیت‌های متابولیک بدن ارائه دهند. این تصاویر می‌توانند در تشخیص زودهنگام سرطان، تحلیل عملکرد قلب و ارزیابی عملکرد مغز مؤثر باشند.

رادیوداروها و درمان بیماری‌ها

درمان با رادیو داروها نیز یک روش دقیق و هدفمند به شمار می‌رود. رادیو داروها می‌توانند مستقیماً به سلول‌های سرطانی منتقل شوند و با کمترین آسیب به بافت‌های سالم اطراف، سلول‌های سرطانی را نابود کنند. این روش به عنوان یک گزینه کارآمد و کم‌ضرر برای بیمارانی که سرطان دارند، مورد توجه قرار گرفته است.

ایران در سال‌های اخیر پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه تولید رادیو داروها داشته است. با توجه به اهمیت بالایی که این داروها در تشخیص و درمان بیماری‌های مختلف دارند، به ویژه در زمینه سرطان‌شناسی و تصویربرداری پزشکی، این دستاوردها چشم‌انداز تازه‌ای را برای خودکفایی در حوزه پزشکی و داروسازی کشور فراهم کرده‌اند.

 تولید داخلی و کاهش وابستگی

تاکید بر تولید داخلی رادیو داروها باعث کاهش وابستگی به منابع خارجی و افزایش دسترسی به این فناوری در سراسر کشور شده است. صنایع و مراکز تحقیقاتی داخلی با بهره‌گیری از توان علمی و تحقیقاتی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی، موفق به تولید انواع مختلف رادیو دارو شده‌اند. یکی از برجسته‌ترین موفقیت‌ها، تولید رادیو داروهای مبتنی بر تکتروزیوم و ید است که در تشخیص بیماری‌های قلبی و غده تیروئید استفاده می‌شود. همچنین، پژوهشگران ایرانی توانسته‌اند در تولید رادیو داروهای مبتنی بر فلورین-18، که در اسکن‌های PET برای تشخیص انواع سرطان کاربرد دارد، نیز پیشرفت کنند.

صادرات رادیوداروهای ایرانی به ۵ قاره جهان

محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی درباره کاربردهای متنوع فناوری هسته‌ای از جمله تولید رادیوداروها عنوان کرد: رادیوداروهای تولید شده در کشور را به ۵ قاره جهان صادر می‌کنیم و اگر شبکه پروازی منظم برقرار باشد؛ میزان صادرات ما بیشتر خواهد شد.

وی گفت: افزایش ضریب دقت در بحث رادیوداروهای تشخیصی و نیز اثربخشی این داروها و پایدارتر کردن ظرفیت تولید از جمله اهداف ما در این زمینه محسوب می‌شود.

معاون رییس‌ جمهور توضیح داد: حدود ۲۰ نوع رادیودارو در فاز مطالعاتی و پژوهشی قرار دارد و امیدوارم تا ابتدای سال آینده مرکز ما به بهره‌برداری برسد.

اسلامی افزود: ما در تولید برخی از رادیوداروها که اکنون جزو سبد محصولات سازمان انرژی اتمی ایران محسوب می‌شود در جایگاه دوم و سوم جهان قرار داریم و ایران به عنوان یکی از بازیگران مطرح و نام در این عرصه از قابلیت پوشش نیاز و تولید انواع رادیودارو برخوردار است. اکنون شاهد صادرات رادیوداروهای ایرانی به پنج قاره جهان است.

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: اگر شبکه پروازی منظم باشد صادرات رادیوداروهای تولید ایران بیشتر خواهد شد. البته اکنون روند صادرات این رادیوداروها برقرار است اما به خاطر شیوع و گسترش کرونا تا قبل از ۱۴۰۰ روند صادرات متوقف شده بود که دوباره از سر گرفته شده است.