مسعود راعی، کارشناس مسائل حقوق بین الملل در گفتگو با خبرنگار سیاسی حیات، در مورد پدیده تروریسم و نقش دولتها در کاهش اقدامات تروریستی اظهار کرد: پدیده شوم تروریسم یک وضعیتی است که عصر ما بیشتر از دوران گذشته تجربه میکند و اکنون بررسی آن مدنظر محافل علمی، سیاسی ،اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی قرار گرفته است.
راعی در تعریف تروریسم بیان کرد: کسانی که به دنبال اقدامات تروریستی هستند و در واقع حرکتهای سیاسی را دنبال میکنند و این حرکتها با رفتارهای خشن و وحشتناک همراه میشود را تروریست مینامند. و ترور عبارت است از یک اقدام رعب آور علیه افراد غیرنظامی به منظور کسب قدرت سیاسی. اگر این معنا را از ترور در نظر بگیریم پس تروریست کسی است که برای رسیدن به اهداف سیاسی خود علیه شهروندان و غیرنظامیان اقدامات وحشت آفرین انجام میدهد.
وی افزود: متاسفانه افرادی که اقدامات تروریستی انجام میدهند کسانی را مورد هدف قرار میدهند که سهمی در موازنه قدرت ندارند ولی مورد هجمه قرار میگیرند. در نگاه بین المللی هم همین تعریف پذیرفته شده است و شورای حقوق بشر ،شورای امنیت ،کمیته حقوقی سازمان ملل متحد،سازمان همکاری اسلامی و نهادهایی که در این زمینه فعالیت می کنند این تعریف از تروریسم را پذیرفتند.
کارشناس مسائل حقوق بین الملل عنوان کرد: شهروندان غیرنظامی افرادی هستند که به شدت آسیب پذیرند و ابزار دفاعی از خود ندارند.بنابراین تروریستها با ورود به چنین صحنههایی عملیاتی انجام میدهند که از یک سو هم قدرت دفاعی شهروندان غیرنظامی در برابر آنها بسیار ضعیف و از سوی دیگر جنس این اعمال رعبآور است که باعث ترس فراوان افراد غیر نظامی می شوند.
راعی گفت: ما واژه ای به نام دولت تروریست و یا دولتی که اقدامات تروریستی انجام میدهد در معنای حقوقی نداریم اگرچه در ادبیات سیاسی به کار میرود و کاربرد دارد ولی کلمه تروریسم دولتی به این معناست که دولتی حامی مالی، اطلاعاتی و امثالهم برای گروه هایی که اقدامات تروریستی انجام میدهند است. یعنی دولتی خود به طور مستقیم اقدام تروریستی انجام نمیدهد بلکه حامی این گروهها هستند و حالا اگر دولتی خود مستقیم وارد چنین اقداماتی شد. اصطلاح دیگری به عنوان تجاوز نظامی و توسل به زور تعریف میشود.
راعی درباره اینکه دولتها در برابر اقدامات تروریستی چه کارهایی باید انجام دهند تاکید کرد: اولین نکته وظیفه پیشگیری از اقدامات تروریستی بر عهده دولت ها است که شامل اطلاع رسانی زودهنگام، تلاش برای ایجاد فضای امن،آگاه سازی شهروندان و آموزشهای عمومی که در مواجه با چنین رفتارهایی چگونه از خود دفاع و یا از این محیطها دور شوند باید داده شود. وظیفه دیگر دولت ها همکاری بین المللی است و معمولا اقدامات تروریستی از بیرون کشورها مورد حمایت قرار میگیرند و نیازمند حمایت گسترده مالی، اطلاعاتی لجستیک،زیرساختی است.
وی ادامه داد: انجام این اقدامات در داخل کشور توسط یک گروه بدون پشتوانه بیرونی سخت است.بنابراین دولتها از ورود به ماجراجوییها کلا فاصله بگیرند و از در اختیار قرار دادن خاک خود به گروههای توریستی جلوگیری کنند.اما برخی دولتها برخی گروههایی که به اقدامات تروریستی انجام میدهند را با کد گروه تروریستی شناسایی نمیکنند و آنها را به عنوان پناهنده، پناه جو، گروههای تحت حمایت و یا گروههای تحت نظارت و امثالهم تعریف میکنند. که وظیفه دولت هاست از این اقدام اجتناب کنند. زیرا با موضوع حسن همجواری در دیپلماسی همخوانی ندارد.
کارشناس مسائل حقوق بین الملل گفت: هر میزان که گروههای تروریستی از نظر مادی دستشان خالی باشد و از درآمدهای مالی محروم باشند. طبیعتا انجام اقدامات تروریستی با مشکلات مواجه میشود. پس دولتها با قطع حمایت های مادی و همچنین جلوگیری از مراودات مالی گروهها تروریستی و افشا کردن اطلاعات این گروهها و ممانعت از جریان آزاد اطلاعات بین گروههای تروریستی می توانند به حذف تروریستها کمک کنند.
راعی اظهار کرد: یک شبکه اجتماعی که در زمینه اقدامات تروریستی و یا ارسال اطلاعات توسط گروههای تروریستی فعالیت نمیکند. مالک آن متهم و دستگیر میشود و گاهی هم برخی از شبکههای اجتماعی کاملا در این زمینه فعالیت میکنند ولی هرگز مالکان آن دستگیر و یا متهم نمیشوند. این نگاه دوگانه و سیاست دوگانه دولتها در مواجهه با شبکههایی اجتماعی یک زنگ خطر است.
وی ادامه داد: انتظار این است که دولت ها با شفافیت و پاسخ گو بودن، حسن همجواری،همبستگی و همکاری بین المللی در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهند.
راعی گفت: متاسفانه دولتها با بهرهمندی از حق حاکمیت، گروههایی که تروریست نیستند را برای اینکه بتوانند با آنها مقابله کنند. نامشان را در لیست گروه تروریستی قرار میدهند و بالعکس گروههایی که تروریست هستند از اطلاق نام تروریستی به آنها خودداری میکنند. و اینگونه دست این گروهها را برای انجام اقدامات وحشتناک باز میگذارند.
نظر شما