به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات، سوم خردادماه سال 1361 روز فتح بزرگ فرزندان روح خدا و مظلومترین مدافعان تاریخ مقاومت این سرزمین در برابر اشغالگران و متجاوزان ضد بشر است؛ روزی‌که پاکبازترین دلیرمردان تاریخ پرافتخار این مرز توحیدی و این میهن عشق، پاره ی تن اقلیم شیردلان و بلاجویان دشت کربلایی را پس از 19 ماه اشغال در چنگ مزدوران بعثی، به ایرانشان بازگرداندند و بر خاک خونین خرمترین شهر خدا بوسه ی فتح زدند و در مسجد جامعش که گلوله باران جور حرامیان شده بود، نماز شکر خواندند.
«خونین شهر، شهر خون آزاد شد»... «ممد نبودی ببینی» اما نه! بودی و دیدی از آن بالا، از آن آسمان قرب خدا که بچه‌هایت، چطور وارد شهری شدند که تو و مدافعان مظلوم آن روزهای غریب پاییز 59 دست خالی و بی دفاع و بی‌سلاح، تا لحظه آخر درآن ماندند و مقاومت کردند و لحظه وداع با شهر، خود به چشم خویشتن دیدند که جانشان می‌رود.
با اشک، خورشید غروب کرده در شفق خونین خرمشهر را دیدند و رفتند... و حالا برگشته‌اند؛ فاتح و سربلند با پرچمی متبرک از خون هزاران شهید... «ممد نبودی ببینی» اما دیدی و تو شاهدی و حاضرترینی امروز که بچه‌های «فتح‌المبین»، بچه‌های «بیت‌المقدس»، بچه‌های «تیپ 27» و «قرارگاه کربلا»، بچه‌های «حاج احمد» همان بچه‌های تواند که با یاد تو، با اشک چشم، با وضو، با عکس شهدا به این شهر عاشقی رسیدند و از ننگ بعثی‌ها پاکش کردند و خاک مقدسش را به چشم کشیدند.
اهمیت استراتژیک فتح خرمشهر
بازپس‌گیری خرمشهر، موجب تغییر توازن سیاسی ـ نظامی در جنگ و منطقه خلیج فارس به سود ایران شد. از نظر نظامی، اجرای چهار عملیات طی هشت ماه، بیانگر تجدید توان نظامی ایران بود. از حیث سیاسی نیز به منزله از بین رفتن برتری عراق در مذاکرات سیاسی بود و این کشور را در وضع تحقیرآمیزی قرار داد. در این مدت احتمال سقوط حکومت عراق نیز می‌رفت.
صدام حسین در ۱۹ خرداد ۱۳۶۱/ ۹ ژوئن ۱۹۸۲، به طور یک جانبه آتش‌بس اعلام کرد. او در ۲۰ خرداد همان سال، به بهانه کمک به سازمان آزادی بخش فلسطین (ساف) و نیروهای سوریه در برابر تجاوز اسرائیل به لبنان در ۱۶ خرداد/ ۶ ژوئن همان سال، دستور عقب‌نشینی به نیروهای عراقی از اراضی ایران را صادر کرد. در پی برقراری صلح با ایران بود و در ۳۰ خرداد/ ۲۰ ژوئن همان سال با صدور بیانیه‌ای، عقب‌نشینی ازخاک ایران را با از بین بردن هرگونه بهانه‌ای برای ادامه جنگ توجیه کرد.
دستاوردها و نتایج فتح خرمشهر
1- تغییر توازن سیاسی به سود ایران: آثار این امر در اظهار نظر کشورهای منطقه و دولت‌های غربی و آمریکایی و رسانه‌های آنها به خوبی مشهود بود و نگرانی آنان را برانگیخت، زیرا آنها که به نابودی انقلاب، دل بسته بودند، اکنون می‌دیدند که انقلاب، توانسته خود را محکم و استوار نگه دارد. اکنون نگرانی آنها از فروپاشی رژیم عراق بود.
2- ابتکار عمل نیروهای ایران: عملیات آزادی بستان و... اکنون عملیات فتح خرمشهر، سبب شد که نیروهای عراقی، به دفاع روی بیاورند و در انتظار حملات رزمندگان اسلام باشند.
3- تقویت توان نظامی ایران: ایران بر اثر این پیروزی، توان نیروی نظامی خود را تجدید کرد، زیرا پیشتر، این توان رو به ضعف نهاده بود.
4- شکست سیاسی و نظامی عراق: صدام که از حمایت همه جانبۀ غرب و برخی دولت‌های شرقی بهره می‌برد، بر اثر این رخداد، وجاهت خود را از دست داد. سرعت عمل نیروهای ایرانی، متجاوزان را غافلگیر کرد. همچنین عبور از کارون، نیروهای عراقی را متحیر ساخته بود، زیرا آنها باور نمی‌کردند که ایران از این مسیر، استفاده کند.
5- از دست رفتن برگ برنده عراق: عراق، خرمشهر را تصرف کرده بود و قصد خروج نداشت. قصد رژیم اشغالگر، این بود که با این برگ برنده، ایران به پای میز مذاکره بنشاند و از آن امتیاز بگیرد، اما با آزادسازی خونین شهر، عزت ایران، بازگشت و عراق، ناکام ماند.
6- ایجاد تهدید برای عراق: عقب‌نشینی نیروهای متجاوز، سبب شد که مناطق نفت‌خیز دشمن، در تیررس رزمندگان اسلام قرار بگیرد. بصره از سوی ایران تهدید می‌شد و این امر، دولت متجاوز را بیش از پیش مضطرب کرده بود.
7- موضع‌گیری مجامع بین المللی: در تمام مدتی که نیروهای اشغالگر، در قسمت‌هایی از خاک ایران، حضور داشتند، مجامع بین المللی سکوت اختیار کرده بودند، ولی پس از آزادسازی خونین شهر، آنها به تکاپو افتادند تا از پیشرفت‌های بعدی ایران و نابودی رژیم عراق، جلوگیری کنند.
دراین زمینه، کمک‌های فراوانی به عراق، سرازیر شد تا صدام روحیه خود را از دست ندهد. همچنین ممکن بود که بر اثر تضعیف روحیه عراق و شکست آن، کشورهای منطقه هم از غرب و آمریکا دلسرد شوند، از این‌رو حمایت‌های حامیان صدام، به رغم این شکست سنگین، افزایش یافت.
ثمرات و برکات فتح خرمشهر در بعد داخلی
1- تقویت روح امید و خودباوری و اراده ملی
2- تقویت و تثبیت فرهنگ شهادت طلبی و روح مقاومت جمعی
3- بازگشت امنیت به محورهای جنوب
4- تجمیع و تشریک مساعی و هماهنگی و وحدت رویه و تمرکز فرماندهی بین سپاه و ارتش در مدیریت جنگ و تجارب مفید و مثبت حاصل از آن
5- اتخاذ مواضع و رویکردهای هجومی و آفندی در مهندسی عملیاتی جنگ
6- شکل گیری یک نماد ملی اقتدار در تاریخ ایران
ممد نبودی ببینی!...
ساعت 11 صبح روز سوم خرداد در حالی که درگیری شدیدی بین قوای ایرانی و نیروهای عراقی جریان داشت و دشمن در فکر شکستن حلقه محاصره خرمشهر بود، رزمندگان ایرانی از جناح غرب و خیابان کشتارگاه وارد شهر شدند. ناحیه گمرک خرمشهر در کنار اروند اندکی مقاومت کرد که آن هم به سرعت در هم شکست.
ساعت 12 قوای ایران از سمت شمال و شرق وارد شهر شدند و نیروهای متجاوز بعثی که 24 ساعت در محاصره کامل قرار داشتند، راهی جز اسارت یا فرار و یا کشته شدن نداشتند. بدین جهت واحدهای عراقی گروه گروه به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند.
در ساعت 2 بعدازظهر، خرمشهر به طور کامل آزاد شد و پرچم پرافتخار جمهوری اسلامی ایران برفراز «مسجد جامع» و پل تخریب شده خرمشهر به اهتزاز درآمد. بدین ترتیب، این شهر مقاوم که پس از 35 روز پایداری و مقاومت در 4 آبادان 1359 به اشغال درآمده بود، پس از 578 روز (19 ماه) اسارت، بار دیگر به آغوش گرم میهن اسلامی بازگشت و از لوث وجود متجاوزان تطهیر شد.
رزمندگان اسلام در اولین اقدام خود پس از آزادسازی شهر، نماز شکر را در مسجد جامع خرمشهر اقامه کردند. خبر آزادسازی خرمشهر به سرعت در همه جا طنین افکند و ملت ایران اسلامی را که مدت‌ها در آروزی شنیدن چنین خبر مسرت بخشی بودند، غرق در شادی و سرور کرد.
مردم به خیابان‌ها ریختند و با پخش شیرینی به جشن و شادی پرداختند. در پایان آن روز امت شهید پرور ایران با حضور در مساجد، نماز شکر به جای آورده و با فرار رسیدن شب به یمن پیروزی حق بر باطل بر پشت بام‌ها ندای الله اکبر سردادند.
خاکت ببوسم خاک تو بوسیدنی شد...
مقاومت مردم خرمشهر حماسه ای از یاد نرفتنی است. به اعتقاد کارشناسان نظامی، مقاومت بی سابقه ای که در خرمشهر انجام شد، هرگز با دیگر مقاومت ها قابل مقایسه نیست. فتح خرمشهر، موجب برانگیختگی احساسات و عواطف پاک ملت ایران شد و همدلی و وحدت را میان اقشار ملت پدید آورد.
فتح خرمشهر موجب سرشکستگی صدام و نیز تلخ کامی حامیان قدرتمند وی شد. صدام و نظامیان بعثی، همه همت، توان و تدبیر خود را برای حفظ اشغال خرمشهر، از آغاز تصرف آن به کار گرفتند و این شهر را به گمان خود به دژی نفوذ ناپذیر تبدیل کرد.
پس از 23 روز نبرد شبانه‌روزی رزمندگان اسلام در عملیات بیت‌المقدس و درست هنگامی که آنان به فتح خرمشهر نزدیک می شدند، صدام همچنان به تقویت نیروهای خود در این شهر می پرداخت و برای جلوگیری از پیروزی قطعی سپاه اسلام، سربازان جدیدی را وارد خرمشهر کرد.
فتح خرمشهر، مهمترین نتیجه عملیات بیت‌المقدس بود. در این نبرد که یکی از مهمترین و گسترده‌ترین عملیات‌ها در دوران جنگ تحمیلی است، حدود 5400 کیلومتر مربع از خاک کشور آزاد شد.
نظر شما