به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات، روز دهم رمضان سال سوم قبل از هجرت، روز وفات بزرگ بانوی ایمان و همسر و همراه همیشگی خورشید وحی در سخت ترین روزهای غربت و تلخکامی است. حضرت خدیجه کبری (س) بانویی که زندگی در کنار برترین مخلوق عالمیان را برگزید و مونس و مرهم زخمهای جسم و دل مردی شد که برای نو کردن جان و جهان انسان آمده بود.
بانویی که مادر مومنان شد و زاینده «کوثر» برکت و کرامت فاطمی(س) و در فضیلت او همین بس که رسول خدا(ص) در وصفش فرمود: «أَیْنَ مِثْلُ خَدِیجَةَ، صَدَّقَتْنِی حِینَ کَذَّبَنِی النَّاسُ وَ وَازَرَتْنِی عَلَی دِینِ اللَّهِ وَ أَعَانَتْنِی عَلَیْهِ بِمَالِهَا إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَرَنِی أَنْ أُبَشِّرَ خَدِیجَةَ بِبَیْتٍ فِی الْجَنَّةِ مِنْ قَصَبِ الزُّمُرُّدِ لَا صَخَبَ فِیهِ وَ لَا نَصَب.» مثل خدیجه کجا پیدا می‌شود؟ در آن هنگام که مردم مرا تکذیب کردند، تصدیقم کرد، و مرا با ثروت خود برای پیشرفت دین خدا یاری کرد. خدا به من دستور داد خدیجه را به قصر زمرّدی که در بهشت دارد و هیچ رنج و زحمتی در آن نیست، بشارت دهم.» بانویی که پیامبر در بیان عظمت مقامش فرمود: «خدیجه در یاری این دین، چون کوه، پناهم بود.»
از شمار برترین زنان عالم
این روایت را شیعه و سنی از پیامبر خدا (ص) نقل کرده اند که پیغمبر خدا (ص) فرمود: برترین زنان عالم خلقت، چهار زن هستند که عبارت از خدیجه دختر خویلد، فاطمه دختر محمد (ص)، مریم دختر عمران و آسیه دختر مزاحم هستند.
اگر چه حضرت زهرا (س) سیده زنان عالم خلقت و برترین بانو بین این چهار زن است اما بعد از حضرت زهرا (س) افضل و سیده زنان حضرت خدیجه کبری (س) است. ام سلمه علیها سلام نقل می‌کند؛ شبی که شب عروسی حضرت زهرا (س) بود، لازم به‌ذکر است که که حضرت خدیجه (س) قبل از زمان عروسی حضرت زهرا (س) در مکه رحلت کرده بودند، خانه پیغمبر (ص) محل جشن عروسی دخت پیامبر بود. وقتی می‌خواستند جهیزیه حضرت زهرا (س) را، که پیامبر تهیه کرده بود ، به خانه امیرالمومنین (ع) بفرستند من خدمت پیامبر خدا آمدم:
«و قلن له فدیناک بِابائنا و امهاتنا یا رسولاللّه قد اجتمعنا لامر لو ان خدیجة فی الاحیاء لقرّت عینها»
گفتم یا رسول الله پدران و مادرانمان بفدایت ! امشب جای خدیجه خیلی خالی است که عروسی دخترش را ببیند.
«قالت امسلمة فلمّا ذکرنا خدیجة بکی النبی ثم قال خدیجه و این مثل خدیجة»
تا نام خدیجه را بردم پیامبر فرمود اسم خدیجه را بردی و کجاست کسی که مثل خدیجه باشد؟
«صدّقتنی حین یکذّبنی النّاس»
خدیجه کسی بود که در روزی که مردم مرا تکذیب می کردند او مرا تصدیق کرد.
«و ایدّنی علی دین اللّه»
روزی که همه برای من چنگ و دندان می کشیدند در این دین اسلام مثل کوه پناهم بود
«و اعاننی علیه بمالها»
او بود که با مال و ثروتش کمکم کرد.
«ان اللّه عزّ و جلّ امرنی ان ابشر خدیجة ببیت فی الجنَّة من قصب بزمرّد لا صخب فیه و لا نصب»
خداوند متعال مرا امر کرد که به خدیجه بشارت دهم که خانه ای یکتا در بهشت دارد.
سلام خدا بر خدیجه (س)
همچنین پیامبر اکرم (ص) فرمودند:
«قال ان جبرئیل علیه السلام قال لی لیله اسری بی حین رجعت و قلت یا جبرئیل هل لک من حاجه ؟ قال حاجتی ان تقرا علی خدیجه من الله و منی السلام»
شبی که به معراج رفتم وقتی که می خواستم برگردم به جبریل گفتم ای جبرئیل آیا دیگر با من کاری نداری ؟ جبرئیل این جمله را گفت - آخرین پذیرایی خدا در پذیرایی از حبیبش در آسمان این بود – که:
«حاجتی ان تقرا علی خدیجه من الله و منی السلام»
جبرئیل گفت: یا رسول الله من از طرف خدا و خودم از شما می خواهم که سلام خدا و من را به خدیجه برسانی.
حمیری در کتاب قرب الاسناد این روایت را از وجود امام رضا (ع) و امام رضا (ع) از پدرش امام کاظم (ع) و امام کاظم (ع) از پدرش امام صادق (ع) تقل می کند که امام صادق (ع) در وصف جده بزرگوارشان حضرت خدیجه (س) فرمود:
و هی سیده نساء قریش و قد خطبها کل صندید و رئیس قد ابتهم فزوجنها نفسها للذی بلغها من خبر بحیرا (قرب الاسناد / ص ۳۲۵)
حضرت خدیجه (س) سیّده زنان طایفه قریش بود، از بس وجاهت، اصالت فامیلی، شرافت و مال و ثروت داشت تمام فرمانروایان بزرگ و رئیسان آن منطقه از او خواستگاری کردند ولی او به همگان جواب رد داد و محمد امین (ص) را برگزید.
قطره‌ای از قاموس فضیلت «مادر کوثر»
حجت‌الاسلام علی آیت‌اللهی در بیان مقامات معنوی ام الائمه علیه‌السلام می گوید: «مقام دوم حضرت خدیجه (س) که هزاران مریم عیسی آور باید حسرت این مقام را بخورند، این است که خداوند در آیه ۵۸ سوره اعراف فرمود:
«وَالْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِی خَبُثَ لَا یَخْرُجُ إِلَّا نَکِدًا ...»
خداوند می‌فرماید ای مردم من یک مثال برای شما می‌زنم آیا زمین شوره زار میوه شیرین می‌دهد؟
زمین تا استعداد نداشته باشد در آن میوه شیرین تولید نمی‌شود، بعد می‌فرماید این را عاقلان می‌فهمند. خدا به پیامبرش (ص) چه داد؟ خداوند فرمود: «انا اعطیناک الکوثر». فرمود ای حبیبم خدا می‌خواهد به تو هدیه بدهد. چه هدیه‌ای؟ کوثر. خداوند برای اینکه به پیامبرش کوثر بدهد چه تشریفاتی برا ی پیامبرش قرار داد؟ پیامبر را به معراج برد.
وقتی پیامبر (ص) به زمین بازگشت خداوند به او فرمود باید چهل شب ریاضت بکشد. این خیلی عجیب است که به حبیبش چنین دستوری داد. فرمود: باید چهل روز روزه برود و شب ها از زن و همسرش دور باشد. بعد از چهل شب در شب چهلم وقتی پیامبر (ص) می‌خواست در خانه ابوطالب افطار بکند، جبرئیل درحالی‌که طبقی از غذای بهشتی بر دست داشت آمد و گفت: یا رسول الله خداوند فرموده که این را باید میل کنی. وقتی پیامبر (ص) غذا را میل کرد جبرئیل دست پیامبر (ص) را با آب و دستمال بهشتی شست و به پیامبر (ص) فرمود ای پیامبر امشب نزد خدیجه برو که خداوند می خواهد به تو فاطمه (س) بدهد.
چرا پیامبر (ص) اینگونه ریاضت می‌کشد؟ زیرا خداوند می‌خواهد به او فاطمه بدهد. فاطمه کیست؟ فاطمه، بضعة الرسول است. فاطمه عصمة الله الکبری است. فاطمه کسی است که وقتی جبرئیل به خدا عرض کرد: «یا ربّ و من تحت الکسا » خدایا اینها چه کسانی هستند که زیر عبای پیامبر (ص) هستند و می‌گویی که زمین و آسمان را برای اینها خلق کرده‌ام؟ «قال الله عزّوجل هم اهل بیت النبوّة و موضع الرّسالة هم فاطمه و ابوها و بعلها و بنوها» ای جبرئیل ! این فاطمه است. فاطمه هست و پدرش، فاطمه هست و شوهرش، فاطمه هست و پسرانش...
خداوند به جبرئیل و همه فرشتگانش تشَر زد که آیا نمی‌دانید که او کیست؟ این فاطمه است که عطیه و کوثر خداست. حال باید ببینیم که خداوند این کوثرش را در جان چه مادری به جهان داده است؟ پدرش که حبیب خداست مادرش چه کسی است؟ فاطمه (س) از پوست، گوشت و خون چه مادری زائیده شد؟ مادرش حضرت خدیجه (س) است:
وَالْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ...
مادری که می‌خواهد کوثر به دنیا آورد، خودش چه خیر کثیری هست...
ما در زیارت اربعین، که از امام صادق (ع) رسیده است، به امام حسین (ع) می‌گوئیم که:
أَشْهَدُ أَنَّکَ کُنْتَ نُورا فِی الْأَصْلابِ الشَّامِخَةِ وَ الْأَرْحَامِ الْمُطَهَّرَةِ [الطَّاهِرَةِ] لَمْ تُنَجِّسْکَ الْجَاهِلِیَّةُ بِأَنْجَاسِهَا وَ لَمْ تُلْبِسْکَ الْمُدْلَهِمَّاتُ مِنْ ثِیَابِهَا
یا حسین ! من شهادت می دهم که شما نور خدا هستید و هرگز نجاست جاهلیت نه بر پدرانتان نشسته است و نه بر مادرانتان.
خداوند که در قرآن به پیامبرانش سلام کرده است به پیامبر (ص) فرمود که پیغمبر سلام مرا به خدیجه (س) برسان چرا که او مادر فاطمه (س) است. او یگانه بانویی است که شرافت تحویل فاطمه (س) به جهان را به او داده‌ام، لذا حضرت امام صادق (ع) فرمود وقتی که زمان وضع حمل حضرت خدیجه (س) و تولد حضرت زهرا (س) بود، چون این اتفاق بعد از بعثت پیامبر (ص) بود و دشمنی‌ها با پیامبر (ص) آغاز شده بود، زنان مکه از پیش حضرت خدیجه فرار کردند و او را تنها گذاشتند و کسی حاضر به کمک کردن به حضرت خدیجه نشد.
امام صادق (ع) می‌فرماید، در این حالت که حضرت خدیجه (س) تنهای تنها در خانه بود، چهار بانو از آسمان آمدند و مثل عبد جلو حضرت خدیجه نشستند. حضرت خدیجه پرسید شما چه کسی هستید؟ یکی از آن چهار زن به سخن آمد و گفت: «ای خدیجه! نترس و محزون مباش که پروردگار تو ما را فرستاده و ما خواهران تو هستیم. من ساره هستم، این یک آسیه دختر مزاحم (همسر فرعون) است که همدم تو در بهشت خواهد بود، و آن دیگر مریم دختر عمران و چهارمی کلثوم خواهر موسی بن عمران است. خدای تعالی ما را فرستاد تا در وضع حمل تو را کمک دهیم.» آن گاه کمک کردند تا فاطمه - علیها السلام - به دنیا آمد...»
کفنی برای ماه پرده نشین آفتاب وحی
در کتاب «الخصائص الفاطمیه» نقل شده است: طبق روایت مشهور هنگامی که حضرت خدیجه رحلت کرد، فرشتگان رحمت از جانب خداوند کفن مخصوصی برای خدیجه نزد رسول خدا آوردند و این علاوه بر اینکه مایه برکت برای خدیجه بود، مایه تسلی خاطررسول خدا(ص) شد و به این عنوان تقدیر و تجلیل مخصوصی از محضر ذات مقدس احدیت از حضرت خدیجه(س) به عمل آمد.
پیامبر اکرم(ص) پیکر مطهر حضرت خدیجه(س) را با آن کفن پوشانید. سپس جنازه او را با همراهان به سوی قبرستان معلی بردند تا در کنار مادرش حضرت آمنه به خاک بسپارند. در آنجا قبری برای حضرت خدیجه آماده کردند، رسول خدا در میان آن قبر رفت و خوابید، سپس بیرون آمد و آن گوهر پاک را در آنجا به خاک سپرد.
کجاست مثل خدیجه؟!
همچنین این روایت از پیامبر اکرم (ص) خطاب به امام علی (ع) نقل شده که: «تو همسری چون فاطمه داری که من چنان همسری ندارم. تو مادرزنی چون خدیجه داری که من چنان مادرزنی ندارم. آن حضرت مدام در فراق خدیجه می‌گریستند و می‌فرمودند: «أَیْنَ مِثْلُ خَدِیجَة»؛ (کجاست مثل خدیجه)؟
منش و شخصیت ویژه خدیجه (س) و فداکاری‌ها و حمایت‌هایش در راه اقامه نهضت توحیدی رسول خدا (ص) چنان آن حضرت را شیفته خود ساخته بود که سال‌ها پس از وفات خدیجه، از اظهار محبت و ارادت و یادآوری ارزش‌هایش دریغ نمی‌کرد و به‌صورت مرتب به نیکی و عظمت از یادش را زنده می‌ساخت به حدی که گاهی احساسات حسدورزانه دیگر همسران پیامبر تحریک می‌شد و به خاطر این تجلیل از خدیجه، به ایشان اعتراض می‌کردند.
از عایشه نقل شده که گفت: «به هیچ یک از زنان پیامبر به اندازه خدیجه حسادت نورزیدم در حالی که هرگز او را ندیده بودم و این به سبب یادآوری بیش از حد او توسط پیامبر بود.»
همچنین عایشه در نقلی دیگر تعریف می‌کند که: رسول خدا (ص) از خانه خارج نمی‌شد مگر آنکه از خدیجه یادی می‌کرد و ثنایش می‌گفت. روزی غیرت زنانگی‌ام بر من مسلط شد و گفتم که او پیرزنی بیش نبود که خدا بعد از مرگش بهترش را نصیب تو کرد. پس حضرت به شدت برآشفت و فرمود: نه؛ به خدا قسم خدا بهتر از او را نصیبم نکرد او به من ایمان آورد زمانی که مردم کافر بودند و تصدیقم کرد زمانی که مردم تکذیبم می‌کردند و به مالش مرا یاری می‌رساند، زمانی که مردم تحریمم کردند و خدا از او فرزندانی نصیبم کرد که از دیگر زنان نصیبم نکرد.
محبوبترین در چشم «حبیب خدا»
تجلیل‌های پیامبر اکرم (ص) از خدیجه، منحصر در بیانات زبانی نبود و آن حضرت، در عمل نیز محبت و عشق شان را به آن بانوی سفر کرده، نشان می‌دادند. مثلا نقل شده که آن حضرت در روز فتح مکه، سپاهیان و مسیر حرکت شان را به گونه ای هدایت کردند که از کنار مزار خدیجه(س) عبور کرده و پس از آن در مجاورت همان منطقه‌ای که مزار خدیجه(س) در آن واقع شده بود خیمه‌شان را علم کرده و لشکر مسلمانان را فرماندهی کردند.
خاطره نیکوی حضرت خدیجه بواسطه بیان رسول خدا نزد فرزندان شان نیز حاضر بود؛ مثلا می‌بینیم که امام حسین (ع) در واقعه عاشورا وقتی مقابل سپاه شام ایستاد، از مادرش خدیجه به عنوان اولین زن مسلمان با افتخار یاد کرد. امام سجاد (ع) نیز در مجلس یزید، در شام خود را فرزند خدیجه معرفی می‌کند.
سلام خدا بر تو ای پشت و پناه برترین عالمیان و محبوبترین آفریده خداوند. سلام بر تو ای اولین بانوی قبله و قرآن. سلام بر تو ای مادر مومنان و سرچشمه کوثر زهرا(س) سلام بر تو ای خدیجه کبری...
نظر شما