حیات: بر همگان در طول تاریخ ثابت شده است که ایران و ایرانی مردم شعر دوستی هستند و فرهنگ با روح و زندگی مردم ما گره خورده است. در قفسه کتاب هر کدام از ما و روی تاقچه خانه های پدرومادرهای ما دو کتاب قرآن کریم و کتاب شعر حافظ همیشه بوده است. بی شک علاقه به شعر چیزی نیست که در روح ایرانی ها نفوذ نکرده باشد اما زمانی که حرف از «حافظ» زده می شود، همیشه آن شاعری بوده که با غزل هایش حال مردم را خوب می کند. او ورای یک شاعر است و آنچه که او را از این قاعده مستثنی می کند این است که لقب «لسان الغیب» دارد. سخنانی دارد که در مراتبی از راز و رمز قرار گرفته و عده اندکی هستند که می توانند به بطن آن سخنان دست یابند.

باید گفت حافظ هیچ وقت شاعری نبوده که سعی کند با لفاظی و بازی با عروض و قافیه به خلق آثاری دست بزند که در نتیجه آن فقط شعری سروده باشد. مضمون پردازی در مرتبه بعدی اهمیت برای او است؛ بلکه حافظ داننده اسراری است که بازتاب آن در اشعارش او را از دیگران مستثنی می کند.

پرواضح است که اشعار حافظ پر از راز و رمز برای اهل آن است و همچنین این موضوع بر کسی پوشیده نیست که نام این شاعر ارزشمند با قرآن کریم گره خورده و آنچنان این توصل در اشعار وی بازتاب داشته است که او را صاحب جایگاهی ویژه کرده است. آنجا که حافظ اشاره می کند: «صبح‌خیزی و سلامت طلبی چون حافظ/ هر چه کردم همه از دولت قرآن کردم» خود موید این نکته است که این حلقه وصل در جایگاه ممتاز او موثر بوده است.

در این میان گفتنی است که شاعری می تواند شاعر خوبی نباشد اما به دلایل مختلف اشعارش مورد توجه افراد قرار گیرد. ضمن اینکه ممکن است شاعری در جایگاهی سعی کند در برهه ای از تاریخ بر مردمش موثر باشد و تاریخ سازی کند اما در عین حال شاعری متوسط و حتی ضعیف باشد. اما درباره شاعری مانند حافظ باید گفت که او فارغ از ساختار قدرتمند اشعارش، همیشه مورد توجه مردمان و به ویژه فرهیختگان بوده است و او را یکی از باهوش ترین و حرفه‌ای ترین شاعران در تمام اعصار زبان فارسی دانست. در حقیقت علاوه بر مسائل فنی، زیبایی شناسی، نقش تاریخی وی در فرهنگ و زبان فارسی آنچه که از او به آیندگان منتقل شده است در عین موجز بودن تاثیری خارق العاده داشته کمااینکه شاعرانی نیز داشته ایم که اشعار آنان و معانی بدیعی که در آنها استفاده شده، در زیاده گویی ها به گِل نشسته و نتوانسته است آنچنان که باید نمود داشته باشد.

در آخر باید بگوییم آنچه حافظ را «حافظ» کرد؛ این بود که او همیشه از حق گفت و رسیدنش به این جایگاه متعلق به خود اوست و وامدار کسی نبود آنچنان که رفت و آمدها به دربار و رسوم جاری در آن زمان نتوانست آزادگی روح او را تحت تاثیر قرار دهد تا جایی که می توان گفت نوابغ جهان چون گوته نیز او را ستایش می کنند. ادبیات فارسی وامدار زیبایی های اشعار حافظ و ارزشهای فرهنگی و فکری است که حافظ برایش به ارمغان آورده است.