به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات، امروز 12 شهریورماه سالروز مبارزه با استعمار است. در این روز نام رئیسعلی دلواری مردی از اهالی تنگستان با شجاعت در برابر انگلیسی ها ایستاد و نامش برای همیشه در تاریخ ثبت شد.
خسرو معتضد مورخ در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه رئیسعلی دلواری نقش کلیدی در مبارزه با استعمار داشت، گفت: در زمان ناصرالدین شاه قاجار و زمانی که اولین جنگ میان ایران و انگلیس شکل گرفت، انگلیسی ها در اعتراض به ناصر الدین شاه برای تصرف هرات، کشتی های خود را به سمت جنوب گسیل داده و در جنوب ایران نیروهای خود را پیاده کردند. در نهایت برازجان، آبادان و اهواز را به تصرف خود درآوردند و زمانی که می خواستند در تنگستان پیاده شوند، مقاومت بزرگی از طرف عشایر تنگستان صورت گرفت؛ ولی متاسفانه به دلیل اینکه ایران شکست خورده بود و یکی از شاهزادگان قاجار نتوانسته بود در اهواز و آبادان مقاومت کند، تنگستان را نیز گرفتند.
این مورخ در ادامه با اشاره به اینکه انگلیسی ها و هندی تا دشت خوشاب در استان فارس پیشروی کرده بودند، افزود: در واقع هندی ها همیشه مزدور انگلیسی ها بودند و از آنان در جنگ علیه ایران استفاده می کردند چراکه آنان می توانستند در آب و هوای جنوب ایران به خوبی بجنگند. این ماجرای جنگ اول تنگستان است.
وی گفت: جنگ دوم تنگستان در زمان جنگ اول جهانی رخ داد و رئیسعلی دلواری یکی از روسای عشایر تنگستان بود. این شهر در جنوب فارس واقع شده است. این بار که انگلیسی ها به تنگستان آمدند دیگر ایرانی ها بیدار شده بودند و افکارشان تغییر کرده بود.
معتضد با بیان اینکه همیشه عشایر ایران از انگلیسی ها خاطرات بدی داشتند، گفت: انگلیس در فارس پلیس جنوب را راه اندازی کرد و عده ای مزدور از هند آورده و عده ای ایرانی نیز اجیر کرد؛ مزدوران پلیس انگلیس، کلاه مخصوصی بر سر می گذاشتند که علامت نخل روی کلاه آنان بود. انگلیسی ها پلیس جنوب را به جان مردم می انداختند. در نهایت رئیسعلی دلواری و عده ای دیگر از دلیران تنگستان چون می دانستند در گذشته چه مبارزاتی در زمان محمد شاه و ناصرالدین شاه علیه انگلیسی ها انجام شده است، در سال 1273 هجری قمری گروه هایی تشکیل دادند و جنگ بسیار مفصلی علیه انگلیس ها به راه انداختند که مرحوم شهنواز نیز فیلم «دلیران تنگستان» را در این رابطه ساخته است.
این مورخ همچنین اشاره کرد: دلیران تنگستان با دست خالی و خرید تعداد کمی اسلحه قاچاق با انگلیسی ها جنگیدند. در مقابل انگلیسی ها نیز مزارع و نخلستان های آنان را می سوزاند.
معتضد افزود: با تلاش های دلیران تنگستان و به ویژه رئیسعلی دلواری، در نهایت استان فارس از دست انگلیسی ها خارج شد. به همین دلیل آنان چند نفر را استخدام کردند تا او را بکشند و با شلیک گلوله ناغافل و از پشت سر او را به شهادت رساندند.
وی ادامه داد: خون به ناحق ریخته شده رئیسعلی دلواری، تا مدتها مردم را به غلیان درآورد و سرچشمه سرودن اشعار زیادی شد. در نهایت او به قهرمانی ملی تبدیل شد که نامش در تاریخ ماندگار شد.
نظر شما