به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات؛ به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات؛ در سال های اخیر فیلمسازی در حوزه دفاع مقدس از موضوعی یگانه و درخشان به مقوله ای بی فروغ تبدیل شده است که این مسئله پرداخت به برهه ای از تاریخ ایران و رشادت های مردم سرزمینمان را تحت الشعاع قرار داده است به نحوی که نسل جدید کمترین آشنایی با مفهوم «ایثار»، «شهادت» و «مقاومت» را دارد. در این راستا نشستی با عبدالله باکیده کارگردان سینما و تلویزیون داشتیم که در ادامه آمده است.

درباره حضور زنان در جنگ و سپس حضور آنها در ساخت فیلم کمی برایمان بگویید.

زمانی که فیلمبرداری فتح خرمشهر را انجام می دادم، قسمتی از آن در جنگ این بود که زنان کار کشاورزی را انجام می‌دادند و فارغ از جنگ به جای مردانشان در زمینهای کشاورزی کارهای سخت انجام می‌دادند. در آن زمان این نکات مورد اعتراض بود اما الان می شود آن را مطرح کرد.

ببینید کار جدید خانم شاه حسینی که با همکاری بنیاد شهید در حال ساختن آن است؛ فیلمنامه‌ای بسیار قوی دارد به دلیل اینکه موضوعی که انتخاب شده زنان در جنگ است ایشان نکات نادیده‌ای را پیدا کرده اند و راجع به آن صحبت شده که ما مردان آن مقطع را ندیده ایم.

کاری که بنیاد شهید انجام داده است راه رستگاری سینمای دفاع مقدس خواهد بود و امیدوارم سازمانهای دیگر این نگاه را داشته باشند و  به آن کمک کنند. مگر می شود درباره زندگی شهید همت فیلم ساخت؛ اما اسلحه، هور و تجهیزات نیاز نداشته باشیم. در حقیقت کمک همه جانبه سازمانها نیاز است.

فکر می کنید چه چیزی باعث ماندگاری شهدا و نشان دادن جوانمردی آنها در سالهای نبرد علیه رژیم بعثی خواهد شد؟

ما برای ساختن فیلم راجع به شهدا سوژه های زیادی داریم. جنگ خیلی سختی دارد و دردناک است همینطور که پیروزی در جنگ خوشحال کننده است. تا دوربین مستند یک فیلمبردار در جنگ وجود نداشته باشد نمی توان اینها را درک کرد.  زمانی که خرمشهر را از دست بعثی ها می گرفتیم دنیایی از خشونت انسانی و رحمت انسانی بود.

بعثی ها شلیک می کردند تا فرار کنند و ما شلیک می کردیم، سر می دادیم، تن می دادیم که یک قدم جلوتر رفته و خرمشهر را پس بگیریم و این مسئله به آسانی رخ نداد. تمام موضوعات و سوژه ها درباره شهدا قابل طرح است و زمانی ماندگار خواهد بود که شکل دراماتیک به خود بگیرد و اثر قابلیت پردازش در حد یک سکانس را نداشته باشد و بتوان 90 دقیقه به آن پرداخت.

با توجه به اهمیت دفاع مقدس و فیلمسازی در این حوزه، آیا در کشور مجمع سینماگران دفاع مقدس داریم و اگر پاسختان منفی است چرا اینگونه نیست؟ چراکه گنجینه های دفاع مقدس دستخوش زمان می شوند.

ببینید صادقانه باید بگویم میهمانی و گردهمایی هایی برای سینماگران برگزار شده است؛ اما زمانی که این میهمانی ها تمام شده، کار این فیلمسازان و سمینارها نیز تمام شده و سینماگران دوباره به سراغ کار خودشان رفته اند.

شاید بشود گفت که شکل گیری این مجمع  کار سختی است؛ در حال حاضر مسئولیت فیلمسازان دفاع مقدس در برابر باقی فیلمسازان بسیار سخت است؛ چراکه به دلیل جناح بندی های به وجود آمده، نگاه بسیار خصمانه ای به فیلمسازان دفاع مقدس وجود دارد.

ببینید من کارگردان هستم، از موضوع دفاع مقدس و برهه ای از تاریخ کشورم فیلم ساخته ام. امیدوارم هیچ نسلی شاهد جنگ نباشد؛ وقتی چنین اتفاق مهمی در کشور وجود دارد من نمیتوانم نسبت به آن بی تفاوت باشم کمااینکه اگر تا الان این کار را نکرده بودم الان مورد بازخواست قرار میگرفتم.جالب است بدانید به دلیل اینکه این مجمع وجود ندارد، ما از دوطرف کتک می خوریم.

در حقیقت زمانی انجمن سینمای دفاع مقدس شکل گرفت؛ اما بیشتر وجه اداری داشت. در حال حاضر تعداد زیادی از فیلمسازان دفاع مقدس ما بیکار شده اند و برای گذران زندگی با مشکل مواجه هستند؛ ضمن اینکه عده ای دچار دردهای حضوری در جبهه شدند و امواج صوتی روی گوش و مغزشان تاثیر گذاشتند. من نمی گویم ما را بالای سرشان بگذارند اتفاقا دولتها هر زمان شده است به ما احترام گذاشتند؛ اما این کافی نیست و باید به افکار و دیدگاه افراد احترام بگذارند. من وقتی طرحی ارائه می دهم به آن احترام بگذارند نباید کاری کنند که فیلمساز فکر کند تنهاست و طرد شده است.

خودم اگر سریالی به نام «حماسه در قاب» نساخته بودم یا «سایه سار مهر» را نساخته بودم اذیت می شدم. هرچند «سایه سار مهر» هیچ وقت پخش نشد. چرا نباید این فیلم یکبار نمایش داده شود؟ این اتفاقات باعث ایجاد دلسردی و دوری است. من همیشه در فیلم‌هایم پیامم این بوده است که دشمن باید ما را ستایش کند. زیباییی هایی بود که می شد به سینمای دفاع مقدس تزریق کرد اما به دلیل بسیاری از ملاحظات این اتفاق نیفتاد.

در جشنواره «ایثار» درباره حاج قاسم سلیمانی دو فیلم ارائه شد. شما آنها را چگونه دیدید؟ فکر می کنیم چرا به شکلی شایسته هنوز درباره ایشان فیلم نساخته ایم؟

در باره حاج قاسم سلیمانی دو فیلم خوب در قالب مستند ساخته شده است. یکی از آنها را سامان فلاح ساخته و حاج قاسم را از بعد ماورایی برداشته و به شخصیت او در میان دوستانش به مدت نود دقیقه پرداخته است. مستندی دیگر در رابطه با ایشان و درباره حضور حاج قاسم در سوریه توسط یک فیلم ساز سوری به نام خانم قصون الماضی پرداخته شده است. من تصور می کنم که اگر تا الان فیلمی ساخته نشده است که در آن به حاج قاسم به عنوان یک ابرقهرمان فیلم نگاه شود به دلیل این است که فیلمسازان مقداری ترس دارند؛ چراکه اگر اولین قدم خوب نباشد دیگر نمی‌شود کاری کرد و این ترسی هست که درباره فیلم ساختن راجع به حاج قاسم هست مثلا چند بار می شود راجع به شخصیت شهید بروجردی فیلم ساخت؟

اگر بخواهید مهم ترین خطر در پیشرفت سینمای دفاع مقدس را مطرح کنید، آن خطر چیست؟

ببینید بزرگترین خطر خودسانسوری است. بزرگترین خطر جلوگیری از نگارش فیلمنامه های خوب و جلوگیری از نگاه جدید به دفاع مقدس است. منظور از این تغییر، زاویه دوربین نیست بلکه باید زاویه دوربین را تغیییر بدهیم. خیلی از اتفاقات در 8 سال دفاع مقدس رخ داد که بسیار زیبا هستند و این اتفاقات طوری موثر بودند که ما جنگجویان جدید بسیاری داریم. افرادی که برای تفحص در مناطق جنگی می روند، می بینیم که می روند و با مرگ دست و پنجه نرم می کنند. اینها افرادی هستند که می دانند اگر بروند جلو کشته می شوند. ما باید نقاط گمشده در دفاع مقدس را پیدا کنیم.

برای نمونه امسال فیلم پالایشگاه ساخته شد و نگاه خوبی داشت؛ یعنی در مقطعی که جنگ رخ می دهد یک سری از کارمندان پالایشگاه سعی می کنند کار جدیدی انجام دهند. اینها جزو نگاه‌های جدید هستند و باید نگاه های جدیدی داشته باشیم. ما چهار اسیر خانم داریم که خانم دکتر ناهیدی یکی از این افراد است. من راجع به ایشان فیلمی داستانی ساختم؛ اما چرا تلویزیون نشان نداده است؟ باید این برخی از نگا ه‌ها را تلطیف کنیم. زمان گذشته است و باید به مردم اجازه دهیم ببینند.