شایعه، خبر یا اطلاعی غیر موثق است که اعتبار خود را از تواتر و شیوع خود می‏‌گیرد و شایعه پذیران بر این باورند: چون همه می‏‌گویند پس صحت دارد! شنونده شایعه نیز، بدون دلیل و مدرک و فقط به دلیل شیوع و تواتر آن، شایعه را می پذیرد و شبه واقعیت را واقعیت می پندارد و اخبار دروغ را راست تلقی می کند.

●انواع شایعه:
   ۱. بخشی از شایعات فراتر از تخریب چهره فرد، با هدف آسیب رساندن به جامعه پا به میدان می گذارند.
  ۲. برخی از شایعات برای ترویج‏ بدبینی و آزار و اذیت نسبت‏ به اشخاص یا گروه های محبوب یا مقتدر در جامعه تولید و پخش می شوند.
  ۳. بعضی از شایعات بر مبنای اصل «تفرقه بیانداز و حکومت کن‏» و با هدف ایجاد اختلاف در بین فرمانده و سربازان، یا بین دو همسر، یا دو طایفه و گروه، ومانند آن تولید و پخش می‏شود.
  ۴. برخی از شایعات همچون پرده‏ای از دود است که برای پنهان سازی اهداف واقعی دشمن استفاده می‌‏شود.
   ۵. هدف بعضی از شایعات برای ایجاد حالتی از نگرانی و ترس در بازار مالی یا اوضاع اقتصادی کشور به ویژه در زمان بحران ها و جنگ هاست.
   ۶. برخی از شایعات در پی جدایی بین زن و شوهر و هتک حرمت افراد از طریق بدنام کردن یکی از همسران است که به آن قذف گفته می‌‏شود. 
   ۷. برخی از شایعات در مقطع زمانی کوتاه، گروه وسیعی را در بر می گیرند و با واکنش سریع مردم رو به رو می شوند.
   ۸. برخی از شایعات به منظور ایجاد ترس، رُعب و وحشت، شایع می شوند و هدف آن ها ایجاد فضای ترس، وحشت، نگرانی و ناامیدی در میان مردم است. 
   ۹. بعضی از شایعات علیه شخصیت رهبری جامعه اسلامی و با هدف تخریب چهره ولی فقیه زمان صورت می پذیرد.
   ۱۰. بخشی از شایعات با هدف تخریب چهره مسئولین خدمتگزار و اثرگذار جامعه و نظام اسلامی شکل می پذیرد.
  ۱۱. بعضی از شایعات با هدف تضعیف یا تخریب اصول امنیتی جامعه صورت می پذیرد.
   ۱۲. برخی از شایعات، به آرامی منتشر می‌شوند و مردم آن را به صورت پنهانی و در گوشی به یکدیگر منتقل می‌کنند ، تا در همه جا پخش می‌گردد.
   ۱۳. بعضی از شایعات، چون آتشی به خرمن، در زمانی کوتاه ، گروه وسیعی را تحت پوشش می‌گیرد و چون بار هیجانی و عاطفی فراوانی دارد، موجب بازتاب فوری می‌گردد. ‌
   ۱۴. برخی از شایعات هر گاه شرایط را مساعد بیابد، قوت می‌گیرد و در غیر این‌صورت مخفی می‌ماند تا موقعیت فراهم شود.
   ۱۵. برخی از شایعه‌ها در زمان اضطراب مردم منتشر می‌شود؛ زمانی که همگی از یک چیز ترسیده‌اند و آماده پذیرش شایعه‌هایی در مورد موضوع ترس خود هستند.
   ۱۶. بعضی از شایعه‌ها موجب بروز وحشت می‌شود و هم زمان با پخش گزارش های مربوط به شکست یا نزدیک شدن سربازان دشمن، مطرح می‌گردد. هر کس شایعه را باور کند ، معمولا رفتارهایی ناگهانی و خشونت‌آمیز و توام با فرار انجام می‌دهد.
   ۱۷. بعضی از شایعات با هدف حرمت شکنی و بردن آبروی برادر دینی صورت می پذیرد و آرامش و آسایش فرد و جامعه را مخدوش می کند.
   ● عوامل شایعه ساز:
   شایعه دارای سه مرحله تولد، حیات و مرگ است.
   تولد شایعه به وسیله این افراد شکل می پذیرد:
  ۱. دشمن داخلی و خارجی؛
  ۲. سرویس های اطلاعاتی و جاسوسی دشمن؛
  ۳. ستون پنجم دشمن؛
  ۴. منافقین و مزد بگیران از دشمن؛
  ۵. بنگاه های خبرپراکنی دشمن؛
  ۶. روزنامه‏ نگاران سست ایمان؛
   ۷. وبلاگ نویسان دنیا طلب؛
  ۸. افراد روانی؛
  ۹. افراد ضعیف‏النفس؛
  ۱۰. افراد ضعیف الایمان و بی ایمان.
  این افراد هنگامی که مردم به دنبال کسب معلومات دقیق جهت فهم مسائل پیرامون خود هستند و به آن دسترسی پیدا نمی‏‌کنند، با شایعه سازی، اقدام به ارائه اطلاعات تحریف‏شده و بی‏‌اساس می‏‌نمایند.
   ● ابزار پخش شایعه:
   ۱. اینترنت؛
   ۲. روزنامه ها؛
   ۳. رادیو و تلویزیون؛
   ۴. تلفن همراه؛
   ۵. فضاهای مجازی؛
   ۶. خبرگزاری ها.
   ● هدف شایعه سازان:
   ۱. ایجاد بدبینی نسبت به نظام و مسئولان آن؛
   ۲.‌ افزایش اضطراب و نگرانی در مردم؛
   ۳. ترور شخصیت افراد موثر و خدوم؛
   ۴. ایجاد فضای ناسالم اجتماعی؛
   ۵. ایجاد تقابل و صف بندی میان آحاد مردم؛
   ۶. ایجاد وجاهت و اعتبار اجتماعی برای شایعه ساز؛
   ۷. اطمینان آفرینی و حمایت عاطفی؛
   ۸. فرا فکنی؛ برای رهایی از ترس ها، آرزوها و خصومت ها؛
   ۹. صدمه زدن، تهمت زدن، غیبت کردن و سپربلا قرار دادن دیگران؛ 
‌   ۱۰. خود شیرینی نزد شنونده؛
   ۱۱. متزلزل کردن اعتماد عمومی؛
   ۱۲. شکستن ابهت و قدرت نظام اسلامی.
   ● اثرات شایعه در جامعه:
   ۱. ایجاد جنگ روانی؛
   ۲. ایجاد و افزایش اضطراب و نگرانی در جامعه؛
   ۳. تشدید کینه‏‌ها و خصومت‏‌ها؛
   ۴. ایجاد تفرقه و تضاد در میان مردم؛
   ۵. اوج‌‏گیری غیبت، دروغ و تهمت در جامعه؛