به گزارش خبرنگار اقتصادی حیات؛ جایگاه ذخایر طلا در ترازنامه بانکهای مرکزی جهان و جایگاه مهم و تاثیرگذار آن در مقاصد تجاری، سرمایهگذاری و مقابله با محیط بیثبات کلان اقتصادی باعث شده است تا این فلز ارزشمند حتی بعد از فروپاشی نظام «برتونوودز» نیز مورد توجه سیاستگذاران، محققان و بازیگران بازارهای کلان اقتصادی قرار گیرد.
در این میان نقش مهم و تاثیرگذار بخش خصوصی در کشورها را نمیتوان نادیده گرفت. تاثیر بخش خصوصی در بازار ارز و طلا در چند نقش تعریف میشود که عبارتند از:
1- بخش خصوصی که صاحبان کسب و کار هستند و با توجه به داشتن مراودات خارجی، هم در بازار عرضه و هم بازار تقاضا، میتوانند تاثیرگذار باشند. به این صورت که صادرکنندگان میتوانند ارز صادراتی خود را با اجازه و سیاستهایی که بانک مرکزی اعمال میکند در بازارهای تعریف شده هزینه کنند.
2- بخش دیگر واردکنندگان هستند که با توجه به سقفها و نیازهای ارزی تعریف شده توسط بانک مرکزی، میتواند طرف تقاضای ارز باشد و در بازارهای مختلف، حوالههای ارزی، تالار قدیم، نیما، مرگز مبادله ایران و تالار حوالهها حضور داشته و با خرید ارز امر واردات خود را پیادهسازی کنند.
بخش خصوص مجددا با نقش مهمی در روند و چگونگی بازار طلا ایفا میکند، با نقشآفرینی در دو سوی عرضه و تقاضا می تواند حضور داشته باشد. در بخش عرضه، شرکتهای تولیدکننده طلا هستند که میتوانند طلای خود را به صورت شمش و با توجه به اینکه نزد بورس کالا گواهی سپرده و ابزار مالی مبتنی بر شمش طلا تعریف شده است، این گواهی سپردهها را در بازار عرضه کنند و تا حدودی بتوانند نیازهای سفتهبازی و حفظ ارزش پول را برای سرمایهگذاران تامین کنند.
لذا کنترل بازار ارز و طلا در کشور با استفاده از مکانیسم بازار، نیازمند تعادل میان عرضه و تقاضا در این بازار است. بنابراین نیاز است تا بانک مرکزی با پیشگرفتن سیاستهایی بتواند بسترساز ایجاد تعدل میان عرضه و تقاضا در بازار ارز و طلا شود.
چنانچه سیاستها به گونهای به هم ریخته شود، به سرعت خود را در قیمتها نشان خواهد داد و بازار ایران سریعتر از تصور چنین پیامها و سیگنالهای اقتصادی را دریافت خواهد کرد. بنابراین از این جنبه نقش بخش خصوصی در دریافت پیامها، عرضه و تقاضا هم برای بازار ارز و هم بازار طلا تاثیرگذار و نقشآفرین است.
همچنین بازار غیر رسمی که از سوی بانک مرکزی مورد تایید نیست هم، در بازار ارز و طلای کشور تاثیرگذار است. چرا که بخش خصوص و فعالان کسبه و تجار با این نرخ قیمت گذاری کالا، محصولات و خدمات خود را انجام میدهند و در واقع اقتصاد کشور با این نرخ خود را تطبیق میدهد.
در پایان ضروری به نظر میرسد که سیاستگذاراران اقتصاد کشور با در نظر گرفتن تاثیر بازار غیر رسمی بر نرخ ارز و دلار کشور، برای این بازار سیاستگذاری کند.
گزارش: معصومه غفاری