به گزارش خبرنگار اقتصادی حیات؛ کشور افغانستان در نقطهٔ ژئواستراتژیکی مهمی قرارگرفته که آسیای شرقی، آسیای جنوبی، آسیای غربی و آسیای میانه را به هم وصل می‌کند. با توجه به درهم تنیدگی اقتصادی بین دو کشور ایران و افغانستان و تعاملات اقتصادی این دو کشور، بطور میانگین در پنج سال گذشته، سالانه 2.6 میلیارد دلار صادرات به افغانستان داشتیم که این صادرات عمدتا متشکل از کالاهایی با ارزش افزوده و کیفیت بالا بوده است.
با توجه به اینکه قطع ارتباط تجاری میان دو کشور به مدت 3 ماه، پس از تسلط طالبان، شاهد تاثیر‌پذیری این فرایند بر میزان مناسبات تجاری میان دو کشور بود، در سال گذشته پس از استقرار طالبان و باز شدن گمرکات دوغارون، هرات و میلک ارتباط تجاری میان دو کشور برقرار شد، اما به حجمی که باید می‌رسید، نرسید.
با در نظر گرفتن آمارگیری ناقص از طرف افغانستان، در سال گذشته حدود میزان حجم مبادلات تجاری بین افغانستان و کشورمان به یک میلیارد و 800 میلیون دلار رسید.
به گفته کارشناسان، میانگین قیمت هر تن کالای صادراتی به افغانستان حدود 550 دلار بوده که از میانگین کشوری بالاتر است که این مزیت و فرصتی برای ایران است، چرا که کالاهایی صادر شده ارزش افزوده ایجاد کرده و در تولید و اشتغال موثر بوده‌اند.
براساس این گزارش، میزان واردات از افغانستان به ایران در سال گذشته قابل مقایسه با صادرات نبوده و تراز به شدت به نفع ایران رقم خورده است که این موضوع همیشه مورد اعتراض کشور مقابل بوده است.
در حال حاضر حدود 40 درصد واردات افغانستان از جانب ایران تامین می‌شود که فرصت بسیار موثری برای گسترش تعاملات اقتصادی و تجاری میان دو کشور است. همچنین در سال گذشته دولت افغانستان لیست اقلام وارداتی شامل 28 قلم کالا را در اختیار ایران قرار داد، که محصولات کشاورزی درصد بالایی از این اقلام را به خود اختصاص داده‌اند.
با توجه به اینکه حدود 30 درصد بازار مصرفی افغانستان دست ایران است، روابط تجاری و اقتصادی ایران و افغانستان یک رابطه دو سر برد، بوده و این کشور را در حوزه امنیت غذایی وابسته به محصولات و مواد غذایی ایران کرده است.
در پایان لازم به ذکر است که دنیای تجارت منتظر کسی نمی‌ماند و اگر دولتمردان ما از فرصت تجاری و اقتصادی موجود با افغانستان و سایر کشورهای همسایه بهره نبرند، کشورهای دیگر مانند چین، بازار اقتصادی خاورمیانه را به دست گرفته و در حوزه استخراج و اکتشاف معادن در افغانستان فعالیت خواهند کرد.
گزارش: معصومه غفاری
