به گزارش خبرنگار اقتصادی حیات؛ اقتصاد دیجیتال موضوعی است که در سال‌های اخیر در مورد آن صحبت‌های زیادی شده است. این عبارت، مفهوم جدیدی است و تولد آن به دهه 90 میلادی برمی‌گردد و هنوز هم بحث‌ها در مورد مفهوم آن ادامه دارد. در مطالعه‌ای که «هوآوی» و «آکسفورد اکونومیکس» انجام داده‌اند، پیش‌بینی شده که تا سال 2025، 25٪ اقتصاد جهان دیجیتالی خواهد شد. این یعنی عددی در حدود 23 تریلیون دلار. این درصد در سال 2015، 15٪ بوده که نشان‌دهنده رشد 10درصدی تنها طی 10 سال است.
جهان از اواخر قرن بیستم با پدیده‌ای مواجه شد که به سرعت ابعاد مختلف جوامع را متحول ساخت و آن پارادایم دیجیتالی‌سازی بود. شاید بتوانیم ادعا کنیم که بیش از ابعادی همچون فرهنگ و سیاست، این اقتصاد بود که تحت تاثیر این پارادایم قرار گرفت و خود پیشران دیگر ابعاد شد.
طبق تعریف صندوق جهانی پول، دیجیتالی‌سازی اقتصاد به معنی بهره بردن از فناوری‌های دیجیتال به منظور باز طراحی ابعاد مختلف اقتصاد از جمله فرایندهای تولیدی، دولت‌ها، خانوار و جریان‌های مالی است. اقتصاد دیجیتال (Digital Economy) مفهومی نیست که یک‌باره خلق شده باشد، بلکه یک روند تکاملی آن را شکل داده است.
اقتصاد دیجیتال (Digital Economy) را می‌توان سیر تکامل یافته اقتصاد اطلاعات در دهه 1970، اقتصاد دانش‌بنیان در دهه 1980، اقتصاد نوین در دهه 1990 و اقتصاد شبکه و اینترنت در دهه اول2000 معرفی کنیم. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، ریشه آن چیزی که امروز اقتصاد دیجیتال نامیده میشود را در اقتصاد دانش‌بنیان می‌داند.
به نظر بسیاری از کارشناسان آینده کشورمان باید بر بستر اقتصادی دیجیتال رقم بخورد. چرا که به‌طور متوسط در دنیا سهم اقتصاد دیجیتال 15.6 درصد است که باید افزایش یابد و در این میان با عملکرد درست کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال، که متشکل از حضور شش وزیر به ریاست وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و دبیری وزیر اقتصاد است، می توان شاهد تحول بزرگی در این زمینه در کشور بود.
توسعه اقتصاد دیجیتال به‌طور عمده مدیون موج چهارم انقلاب صنعتی است؛ جایی که کلاوس شوآب، بنیانگذار مجمع جهانی اقتصاد، برای اولین‌بار انقلاب صنعتی چهارم را به دنیا معرفی کرد. اولین‌بار که دن تپسکات در سال 1995 از مفهومی به‌نام اقتصاد دیجیتالی در کتابی با همین عنوان رونمایی کرد، شاید در ذهنش هم نمی‌گنجید که در آینده نه چندان دور این مفهوم به یکی از اصلی‌ترین مفاهیم در دنیای کسب و کار تبدیل شود.
بسیاری از فعالان حوزه استارتاپی و فناوری‌های جدید در اصفهان، مهاجرت به شهری مانند تهران با شبکه سرمایه‌گذاران و شرکت‌های موجود برای تبادل کالا و خدمات را به ماندن و استقرار در اکوسیستم استارتاپی اصفهان ترجیح می‌دهند.
در شهر تهران به خاطر سابقه طولانی‌تر در حوزه شرکت‌های استارتاپی، حدود 40 شرکت فعالیت می‌کنند که این مسیر به مرور در شهر اصفهان هم شکل خواهد گرفت و تا چند سال آینده شاهد فعالیت شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر زیادی در اصفهان خواهیم بود. اینگونه به نظر می رسد که توسعه و تقویت اقتصاد دیجیتال در کشور، یک ضرورت و ماموریت بوده و آینده کشور باید بر بستر اقتصادی دیجیتال رقم بخورد.
وزیر ارتباطات هم در این رابطه از سهم آماری ایران در اقتصاد دیجیتال بی‌خبر نبوده و گفته است که اقتصاد دیجیتال در برخی از کشورها، تا 30 درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده است، این در حالی است که هم‌اکنون در کشور ما اقتصاد دیجیتال حدود 4 تا 5 درصد است و بر اساس هدف‌گذاری‌ها تلاش داریم این رقم را به 10 درصد برسانیم.
«زارع‌پور» با بیان اینکه وزارت ارتباطات بر اساس مصوبه هیات دولت مسوول و متولی توسعه اقتصاد دیجیتال کشور شده است عنوان کرده است که کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال با توجه به اصول 127 و 138 به ریاست وزارت ارتباطات تشکیل شده و تصمیمات این کارگروه در موضوع اقتصاد دیجیتال در حکم تصمیمات هیات دولت است. تشکیل این کارگروه ظرفیت خوبی است تا با همراهی وزرای عضو و رفع موانع موجود، جهت‌گیرهای منطقه ویژه اقتصادی پیام را به سمت توسعه اقتصاد دیجیتال هدایت کنیم.
به گفته وزیر ارتباطات، حوزه اقتصاد دیجیتال شامل بخش‌هایی همچون سخت افزار و نرم افزار و اقتصاد پلتفرمی است که در این بخش‌ها، منطقه ویژه اقتصادی، از زیرساخت‌های خوبی برای افزایش سهم اقتصاد دیجیتال در تولید ناخالص کشور برخوردار است.
در پایان با توجه به عقیده فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال، اقتصاد دیجیتال صرفا به تکنولوژی و فناوری محدود نشده و استراتژی ورود به سازمان‌های مختلفی را نیاز دارد، به نظر می‌رسد که ایران نیز مانند سایر کشورهای جهان، در دوره جدید فعالیت اقتصادی خود از جمله حوزه ارتباطات، فناوری اطلاعات و جذب سرمایه‌گذاری‌ها باید متمرکز بر اقتصاد دیجیتال بوده و در این حوزه هم سطح با سایر کشورها گام بردارد تا از قافله اقتصاد دیجیتال جهان عقب نماند.
گزارش: معصومه غفاری
