دکتر آلبرت بغزیان، استاد اقتصاد دانشگاه تهران درباره اظهارات اخیر رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه در سال آینده تورم کاهشی خواهد بود و دیگر شوک تورمی نخواهیم داشت به خبرنگار اقتصادی «حیات» گفت: آقای صالح آبادی اگر میخواهد در مورد اقتصاد صحبت کند باید اقتصاد خوانده باشد. شوک تورمی با تورم فرق میکند؛ وقتی یک ضربه ای به اقتصاد وارد میشود شوک تورمی ایجاد میشود. برداشتی که از صحبت ایشان میشود این است که سال آینده تورم نخواهیم داشت در حالی که اظهارات سابق آقای صالح آبادی در این راستا بود که ما نرخ رشد تورم را کم کردیم. پس اینکه گفته می شود ما شوک تومرمی نخواهیم داشت انگاره غلطی است.
وی افزود: اقتصاد ایران از کانال تغییرات نرخ ارز دائما در حال تجربه شوک تورمی است. بانک مرکزی باید ابتدا بتواند نرخ ارز را کنترل کند تا شوک تورمی نداشته باشیم. سوال این است که آیا آقای صالح آبادی می تواند نرخ ارز را مهار کند؟ البته ایشان نباید از طرف وزیر صمت یا وزیر جهاد کشاورزی صحبت کند چون آنها طرف تولید هستند. بانک مرکزی متولی نرخ ارز است و از این سمت مدام شاهد شوک تورمی هستیم. چگونه امکان دارد اصلا درباره نرخ ارز و راه های کنترل قیمت آن صحبت نشود و درباره عدم ایجاد شوک تورمی صحبت شود؟
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به این جمله صالح آبادی که اعلام کرد؛ افزایشهای هیجانی نرخ ارز تعدیل می شود، گفت: منظور ایشان چیست؟ آیا این جمله به معنای کاهش هیجان است؟ گران شدن ارز را نباید به حساب هیجان مردم بگذاریم. از یک طرف مسئولان میگویند مرغ هست و مردم نگران نباشند و مشاهده می کنیم با افزایش عرضه و کاهش تقاضا بازار آرام می شود اما بانک مرکزی مدام اعلام می کند ارز هست اما نرخ دلار دائما افزایش پیدا میکند. دیگر اسم این هیجان نیست. دلالان و فعالان بازار ارز هم بازداشت شدند آیا نرخ ارز کاهش پیدا کرد؟ امکان دارد هیجان مقطعی برای خرید مرغ و مواد شوینده و کالاهای اساسی وجود داشته باشد اما برای نرخ ارز که نمی توانیم ادعا کنیم هیجان وجود دارد. مگر چند صد نفر دلال ارز می توانند نرخ ارز را تعیین کنند؟
وی با اشاره به شرایط اقتصادی کشور گفت: مسئولان بانک مرکزی که صحبت از کاهش نرخ تورم می کنند باید بدانند که جامعه وقتی این سخنان را می پذیرد که آثار آن را ببینند. آمارهای بانک مرکزی امیدوارکننده است اما آثار آن قابل مشاهده نیست پس یک جای کار می لنگد.
بغزیان در پاسخ به این سوال گفت: بانک مرکزی ادعا می کند که ارز به اندازه کافی وجود دارد؛ اگر ارز وجود داشته باشد که دیگر نباید شاهد افزایش نرخ ارز باشیم اما اگر سخنان مسئولان بانک مرکزی را بپذیریم فقط یک گزاره دیگر باقی می ماند و آن اینکه بانک مرکزی نمی خواهد به بازار ورود کند. از طرف دیگر مسکوت ماندن مذاکرات و عدم تحرک جدی در دیپلماسی عملا کشور را به سمت انزوا می برد و بازار را ملتهب می کند.
وی افزود: بانک مرکزی باید پاسخ دهد که در دو هفته اخیر چه اتفاقی افتاده که دلار گران شده است؟ به عنوان مثال می شود گفت فعالان بازار مرغ و آم مسئول بهتر از من و شما و هر کس دیگر می داند در بازار چه اتفاقی رخ می دهد و آیا مرغ گران است یا نه و چه کسانی موجب افزایش قیمتها شده اند و اصلا آیا مرغهای بازار هورمونی هستند یا نه. رئیس کل بانک مرکزی هم بهتر از هر کس دیگر می داند چه کسی بیشتر ارز مصرف می کند و چه کسی در بازار اخلال ایجاد می کند. آیا اخلال گران دلار را گران کرده اند؟ مگر می توانند؟ من از صحبتهای آقای صالح آبادی قانع نشدم.
بغزیان در پایان درباره اظهارات سخنگوی بانک مرکزی که با کنایه به وی لقب «سیاست باز» را داده بودگفت: اتفاقا من می گویم اقتصاد نباید با سیاست قاطی شود. من به آقای صالح آبادی لقب «بورسباز» دادم چون بورس خوانده اند و اقتصاد نخوانده اند. من هم بورس نخواندم و نمی توانم صحبت های بورس خوانده ها را قبول کنم. آقای صالح آبادی که از شوک تورمی صحبت می کند و می داند که نقدینگی فزاینده موجب مشکلات اقتصادی شده چرا نمی آید بگوید من که پول دولت را تامین می کنم استقلال ندارم. چرا حقایق را نمی گوید؟