محمد رضا شهیدی خراسانی

حیات: تقویم ما باید همیشه باز باشد. ما حق نداریم حتی برای یک روز هم تقویم را ببندیم. حتی مایی که دیری است کتاب ها را بسته ایم و گرفتار زندگی بی حساب شده ایم. مایی که یادمان رفته است فقط زندگی هایی حساب خواهد داشت و حسابی خواهد بود که صاحبانش اهل کتاب باشند. اما افسوس که کتاب را به قفسه ها تبعید کرده ایم و خودمان هم در قفسِ رفتار بی حساب گرفتار آمده ایم. باری، باید تقویم باز باشد تا ببینیم در مثل امروزی در دفاع مقدس، چه نقشی از حماسه زده ایم. یادمان باشد در چنین روزهایی، در واپسین روزهای مهر 1362، والفجری داشتیم که ما را به روشنایی مضاعف می رساند. روشنایی که هنوز هم می تواند ادامه راه را به ما نشان دهد اگر به بصیرت دیده بگشائیم.

اجازه بدهید تا بحث را جور دیگری پی بگیریم؛ شما اسم "کانی مانگاه" به گوش تان خورده است؟ از "حماسه دره شیلر" چه در یاد دارید؟ این دو نام دو فیلم سینمایی در ژانر دفاع مقدس است. دو فیلم که در زمان خود حرف ها برای گفتن داشتند و حرف ها زدند. قصد من در این نوشته اما بحثی سینمایی نیست بلکه در باره دو مکان است که اسم شدند برای دو فیلم و این که سینما در جاودانه کردن خاطرات چقدر می تواند موفق عمل کند تا جایی که وقتی می خواهیم در باره عملیات والفجر4 هم بنویسیم، با توجه به منطقه عملیاتی، به یاد آن دو فیلم می افتیم و البته این نکته که سینمای ما به دفاع مقدس، دیون پر شمار و برزمین مانده ای دارد که باید برای قضای آن، حتما اقدام کند.

والفجر4 هم از جمله این دیون است و خدا کند روزی که چندان هم دور نباشد، هنرمندان همت کنند و با فیلم و سریال به این حماسه نامیرا بپردازند. حماسه ای که در سه مرحله و باهدف وصل ارتفاعات منطقه پنجوین و دشت شیلر به یکدیگر در منطقه جبهه شمالی استان سلیمانیه و منطقه پنجوین انجام گرفت. دشت وسیع و دره شیلر میان شهر مرزی بانه و مریوان ، بلندی‌های سورن، سورکوه و کانی مانگا در دهانه این دشت قرار دارند.

در مرحله اول، نیروها در دو محور بانه و بلندی‌های‌ لری، گرمک، کنگرک و در محور مریوان و بلندی های پنجوین به نام زله ، مارو و خلوزه به پیشروی پرداختند.

در مرحله دوم پس از گذشت دو روز از مرحله نخست، بلندی های سورن و کانی مانگا و چندین نقطه دیگر آزاد شد.

مرحله سوم عملیات روز 2 آبان ماه 1362 به اجرا درآمد. سپاه پاسداران تنها با 25 گردان وارد عمل شد و در مجموع 1000 کیلومتر مربع شامل 300 کیلومتر مربع از اراضی ایران و 700 کیلومتر مربع از اراضی عراق آزاد و معابر نفوذی گروهک های نفوذی ضد انقلاب به داخل ایران در دره شیلر مسدود شد.

فرآیند این عملیات، تصرف پیشرفتگی دشت شیلر، شهر و پادگان پنجوین و گرمک عراق و تسلط بر 13 شهر و روستای عراق ، همراه با 19000 تن کشته و زخمی و اسیر و نابودی ده‌ها گردان و گروهان کماندویی و مخصوص دشمن بود.

دستاورد دیگر این عملیات خارج ساختن شهر مریوان از زیر دید و تیر دشمن و فراهم سازی مقدمات عملیات بعدی در استان سلیمانیه عراق بود که با موفقیت انجام شد و هر مرحله و حتی هر روز این عملیات می تواند دست مایه یک کار هنری ماندگار شود که حماسه و رزم فرزندان ایران را در ذهن نسل های بعد ماندگار کند. این ماندگاری می تواند به سرمایه ای زایا تبدیل شود که "سترونی" را از این خاک برای همیشه بگیرد و دنیا را هم به این نتیجه برساند که هزار خطر هم که باشد، باز ما، ماناترین قوم تاریخیم. ما ماندگاری را در شهادت می جوئیم و چون چنین می اندیشیم همه کفر هم نمی تواند ما را از ریشه بکند. این را باید عملیات به عملیات، مرحله به مرحله با بیان هنری و احسن القول، به انجام رسانیم. ان شاالله