به گزارش حیات، روز‌های فراموش نشدنی و به یاد ماندنی در تاریخ ملت ایران کم نیست. روز‌های آزمایش پایداری و استقامت در عرصه غبارآلود کشوری که سال‌ها در زیر یوغ نامردی‌های داخلی و خارجی پشت خم کرده بود.   نوزدهم دی‌ماه ۱۳۵۶ یکی از این روزهاست، که فجر صادق دمید و بر این مرز و بوم روشنایی بخشید و ندای آزادی را برای کسانی که در بند رژیم بودند، گواهی داد.   ماجرای قیام مردم قم در این روز از یک مقاله توهین آمیز به روحانیت و شخصیت حضرت امام خمینی (ره) آغاز شد. این مقاله تحت عنوان «ایران و استعمار سرخ و سیاه» به قلم مستعار «احمد رشیدی مطلق» در ۱۷ دی ماه ۱۳۵۶ در روزنامه اطلاعات منتشر شد.   در این مقاله به طور صریح بی حجابی را فضیلت دانسته و حجاب، کهنه پرستی و ارتجاع سیاه معرفی شد. در بخشی از این مقاله آمده بود: «تنها خمینی با دولت و قوانین و انقلاب که همه با اسلام همراه است، به تحریک  مالکین، به مخالفت برخاست! وگرنه روحانیون دیگر همه با این قوانین موافقند و احترامشان نیز محفوظ است.» نویسنده در این مقاله با تمام وقاحت به ساحت مقدس امام (ره) بی‌احترامی کرد.   سوالی اینجا مطرح می‌شود که رژیم چه چیزی را می‌خواست تجربه کند و هدفش از انتشار آن مقاله چه بود؟ راز انتشار آن مقاله از سوی رژیم ستمشاهی پنهان ماند، اما توجهی تحلیلی به شرایط آن روز‌ها شاید تا حدودی پرده را کنار بزند و حقایق را نمایان کند.   در آن روزها، استعمارگران آمریکا به منظور حل برخی بحران‌های درونی خویش و ایجاد اصلاحاتی برای بقای هر چه بیشتر در نظم سیاسی ـ اقتصادی جهانی خود، به کمک کارشناسان و تحلیل‌گران، استراتژی جدیدی را طرح‌ریزی کردند که چندین مولفه داشت، از جمله تلاش برای به وجود آوردن جوّی باز و نسبتا آزاد سیاسی در کشور‌های جهان سوم تا امکان وقوع انقلاب از بین برود و این همان «فضای باز سیاسی» بود که خطرات احتمالی آن را با آغوش باز پذیرفتند تا حیات جاودانه سلطه خود را فراهم کنند.   صبح ۱۸ دی ماه، طلاب با تشکیل اجتماعی بزرگی، تظاهرات و راهپیمایی خود به سوی منازل مراجع را آغاز کردند و به شعار‌هایی در جهت حمایت از امام (ره) پرداختند.   در ابتدا نیرو‌های امنیتی به صف تظاهرکنندگان حمله کردند و مانع از راهپیمایی شدند، اما وقتی با مقاومت مردم روبرو شدند، تسلیم شده و اعلام کردند در صورتی که شعاری سر داده نشود، مردم و طلاب اجازه راهپیمایی دارند. بازاریان قم در ۱۹ دی ماه پس از حرکت حوزه علمیه تصمیم گرفتند که بازار را تعطیل کنند.   ساواک قم در آن مقطع گزارش کرد که بیش از پنج هزار نفر از طلبه‌ها به درب منازل روحانیون رفتند و از آن‌ها خواستند تا از امام خمینی (ره) دفاع کنند.   آیت الله نوری