به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات، پانزدهم فروردین ۱۳۶۰، روزی است که بزرگترین حماسه پروازگران ارتش حماسه آفرین ایران در آسمان‌ها رقم خورد و بزرگترین عملیات پیروزمند هوایی را در تاریخ دفاع مقدسمان ثبت کرد. عملیات حمله به «اچ-۳» یا «کمان ۹۹» در تاریخ جنگ تا همیشه به مثابه نمادی از اوج شجاعت، حماسه سازی، طراحی راهبرد عملیاتی و هوشمندی و نبوغ نظامی و ظهور قابلیت‌ها و ابتکارات نیروهای ایرانی در سخت‌ترین شرایط تاریخی و در اوج بحران‌های داخل کشور و مدیریت کلان جنگ، خواهد ماند.

عملیاتی که در شمار مشهورترین عملیات‌های هوایی در تاریخ جنگ‌های جهان هم اکنون در دانشکده‌های نظامی سراسر دنیا به عنوان یک الگوی موفق و مثال زدنی تدریس می‌شود. اما آسمانی مردان تیز پرواز ارتش ما در حمله به پایگاه هوایی «الولید» بغداد، چه حماسه‌ای خلق کردند که هنوز اختر رزم شب افروزشان روشنگر افق دلیری‌ها و دشمن شکنی‌هاست؟

زمینه‌های تاریخی عملیات

جنگ روزهای پرفراز و نشیبی را گذرانده بود و نیروی هوایی ارتش بعثی عراق ضربات مهلکی از نیروی هوایی ایران دریافت کرده بود و هنوز خاطرات تلخ حمله ۱۴۰ فروند جنگنده ایرانی به خاک عراق از ذهن ارتش مزدور و متجاوز بعث پاک نشده بود. اما در روی زمین، این نیروی اشغالگر توانسته بود با عبور از برخی شهرهای کشور، خود را به آبادان رسانده و این شهر را از سه جهت محاصره کند.

در عملیات‌هایی که منجر به پیش‌روی عراقی‌ها شده بود، پشتیبانی هوایی از این عملیات‌ها بسیار چشمگیر بود لذا عراقی‌ها تصمیم گرفتند که با توجه به قدرت بالای ایران در حمله به پایگاه‌های نیروی هوایی عراق، جنگنده‌ها و بالگردهایی را که در عملیات‌ها حاضر هستند به یکی از دورترین نقاط کشورشان ببرند تا دست جنگنده‌های ایرانی به آنها نرسد.

ارتش عراق با استراتژی طراحی شده از سوی صدام حسین معدوم  بر همین اساس تصمیم می‌گیرد که ۲۱ دی‌ماه سال ۵۹ بخشی از جنگنده‌های عملیاتی خود را به پایگاه الولید در غرب عراق و نزدیک مرز اردن منتقل کند. پایگاه الولید در واقع از سه پایگاه تشکیل شده بود که یک پایگاه به‌عنوان پایگاه اصلی و دو پایگاه به‌عنوان پایگاه‌های فرعی، در اختیار نیروی هوایی ارتش بعثی بودند که به مجموعه این پایگاه ها،  H-۳ گفته می‌شد.

پایگاه اچ ۳ با توجه به اینکه از مرز ایران بسیار دور بود و امکان رسیدن جنگنده‌های ایرانی به آن تقریباً محال به نظر می‌رسید، اما با این حال از سامانه‌های پدافندی و تجهیزات دفاعی خوبی برخوردار شده بود. عراقی‌ها که با تمام توان سعی داشتند این انتقال و جابه‌جایی را در سکوت و بدون اطلاع‌ ایرانی انجام دهند، در این کار ناموفق بودند و نیروی هوایی ایران توانست اطلاعاتی به دست آورد که نشان می‌داد این جنگنده‌های عراقی جابه‌جا شده‌اند.

پیشنهادی که یک تاریخ، شگفتی و عظمت آفرید

پس از قطعیت این نقل و انتقال، سرتیپ شهید جواد فکوری فرمانده وقت نیروی هوایی ارتش در ۱۵ بهمن‌ماه سال ۵۹ یک جلسه مهم در تهران ترتیب داده و پیشنهادی بزرگ به نیروی هوایی ارتش می‌دهد، پیشنهاد «حمله به H-۳».

با موافقت اولیه، قرار بر این می‌شود که کارشناسان و خلبانان زبده نیروی هوایی ارتش یک طرح عملیاتی برای این عملیات برنامه‌ریزی کنند اما چندی بعد، از اتاق طراحی عملیات خبرهای ناامید کننده‌ای به گوش می‌رسد. کارشناسان و خلبانان نهاجا با بررسی وضعیت و مختصات پایگاه اچ ۳، دریافته بودند که این کار نشدنی است.

پس از اینکه نیروی هوایی به این قطعیت می‌رسد که امکان حمله به این پایگاه وجود ندارد، طرح عملیاتی را منتفی اعلام کرده و اعلام می‌شود که طرح‌های اولیه نیز کنار گذاشته شود.

اما این پایان کار نبود و سرتیپ خلبان بهرام هوشیار یکی از فرماندهان عالی‌رتبه و خلبانان زبده نیروی هوایی ارتش طرحی را آماده کرده و به‌صورت محرمانه در اختیار فرمانده وقت نیروی هوایی ارتش می‌گذارد. در این طرح، مقرر می‌شود که ۱۰ فروند فانتوم (۸ فروند اصلی و ۲ فروند رزرو) مسلح به انواع بمب‌ها، از پایگاه هوایی همدان به پرواز درآمده و به‌طور کاملا محرمانه به‌سوی دریاچه ارومیه پرواز کرده و در آنجا از دو فروند تانکر سوخت‌رسان، سوخت‌گیری هوایی کرده و از نوار مرزی ترکیه عبور کرده و در ارتفاع پایین وارد خاک عراق شوند.

پس از ورود به خاک عراق، مقرر می‌شود که ۲ فروند تانکر سوخت‌رسان دیگر که در مسیر بین المللی در پرواز بوده و از مسیر خود منحرف شده و خود را به نقطه‌ای از پیش تعیین شده رسانده و دومین مرحله از سوخت‌گیری توسط ۸ فروند جنگنده بمب‌افکن اف۴ در آسمان عراق انجام شده و سپس جنگنده‌ها به‌سوی پایگاه‌های اچ۳ حرکت کرده و پس از بمباران از همین مسیر به کشور بازگردند.

براساس طرح عملیاتی، تصویب می‌شود که جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش، این عملیات را در روز ۱۵ فروردین ماه سال ۱۳۶۰ آغاز کرده و خود را به پایگاه‌های الولید (اچ۳) رسانده و در یک حمله برق‌آسا، جنگنده‌های مستقر در این پایگاه‌ را منهدم کنند.

اهمیت عملیات حمله به «اچ-۳»

کمان ۹۹ یا سایه البرز و عملیات «حمله به h۳» از عملیات‌های مهمی بودند که توانستند ارتش هوایی عراق را تقریبا تا پایان جنگ زمین‌گیر کنند. عملیات کمان ۹۹ به تلافی حمله هوایی عراق به ایران انجام شد و ضربه بزرگی به تاسیسات و ارتش این کشور وارد کرد و عملیات h۳ نیز باقی مانده نیروی هوایی عراق را زمین‌گیر کرد.

عملیات حمله به اچ ۳ یا همان حمله به پایگاه هوایی الولید را می‌توان از بزرگ ترین عملیات های هوایی جهان قلمداد کرد که تیزپروازان نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران توانستند در زمانی کمتر از پنج ساعت پرواز و با چهار بار سوخت‌گیری هوایی و طی مسافتی بیش از هزار کیلومتر در سکوت مطلق هوایی، حماسه ای رقم زنند که همه کارشناسان هوایی را انگشت به دهان بگذارند و زخمی عمیق بر پیکر ارتش بعثی وارد کنند.

حمله به اچ ۳ یا همان «عملیات اچ ۳» را که در واقع از بزرگ‌ترین عملیات‌های جهان بوده و به نام فانتوم‌ها ثبت شده، دلاورمردان نیروی هوایی ارتش رقم زدند. آنان در پانزدهم فروردین سال ۶۰ و در حمله به پایگاه هوایی الولید واقع در نزدیکی مرز عراق با اردن آن را به‌کلی نابود کردند. این عملیات بی‌نظیر، بزرگ‌ترین ضربه را در تاریخ دفاع هشت ساله به نیروی هوایی عراق وارد ساخت و با منهدم کردن ۴۸ فروند هواپیماهای شکاری، بمب افکن (شامل میگ ۲۱، میگ ۲۳، سوخو ۲۰، سوخو ۲۲، توپولف ۱۶ و میراژ) ستون فقرات این نیروی دشمن متجاوز را شکست.

این عملیات که از لحاظ فنی از پیچیده‌ترین عملیات‌ های جهان محسوب می‌شود با چهار بار سوخت‌گیری انجام شد و در طی آن جنگنده‌های ایرانی سه هزار و ۵۰۰ کیلومتر را طی کردند تا به محل عملیات برسند. در این عملیات سرلشکر خلبان شهید «حسین خلعتبری مکرم»، سرتیپ خلبان شهید «محمود خضرایی»، سرگرد خلبان شهید «علی خسروی»، سرگرد خلبان شهید «عبدالله رضایی» و سرگرد خلبان شهید «پورسرابی» از خلبانان جنگنده‌های ایرانی بودند که بعدها به درجه رفیع شهادت نائل شدند.

در آن روزها منابع اطلاعاتی ایران متوجه شدند که عراق تعداد قابل توجهی از جنگنده‌های خود را در دورترین نقطه غربی عراق در اردوگاه‌ های سه گانه اچ (اچ۳ یا الولید) پنهان کرده تا از آتش نیروهای ایرانی دور بماند. در صورت انجام معمول این عملیات، نیروهای هوایی ایران باید از مرز غربی ایران وارد آسمان عراق می‌ شدند و از بالای شهرها و تأسیسات جنگی به‌روز عراق می‌گذشتند و در این حالت احتمال پیروزی بسیار کم بود، در این بین باید جنگنده‌ های عراقی را نیز بر شرایط دشوار این حمله اضافه کرد که احتمال پیروزی را حتی به صفر می‌رساندند. پس باید راهی انتخاب می‌شد که هزینه و مسیر بیشتری داشت اما احتمال پیروزی در آن بیشتر بود، به این ترتیب عملیات فانتوم‌ها (حمله به اچ ۳) شکل گرفت.

در تاریخ چهارم آوریل سال ۱۹۸۱(۱۵ فروردین سال ۱۳۶۰)، یکی از پیچیده‌ ترین عملیات‌های هوایی جهان اتفاق افتاد که در طی آن هشت فروند جنگنده اف-۴ با دو مرحله سوخت‌گیری هوایی موفق شدند از مرز مشترک هوایی عراق با ترکیه گذشته و از نقطه مشترک مرزی سوریه با عراق وارد محدوده هوایی عراق شده و عملیات را با موفقیت کامل به انجام برسانند.

طراحی و تدارک عملیات

عملیات به این شکل بود که این هشت جنگنده از پایگاه سوم شکاری نوژه به آسمان برمی‌خاستند. قرار بر این بود بر فراز دریاچه ارومیه از نقطه مرزی مشترک ایران، عراق و ترکیه به سوی هدف حمله کنند. در تمام طول مسیر هواپیماهای ایرانی برای گریز از رادارهای شناسایی باید با ارتفاع بسیار کم یعنی حدود ۲۰ تا ۳۰ متری از سطح زمین پرواز می‌کردند و پس از پشت سر گذاشتن کوهستان‌های مرزی ترکیه و عراق خود را به مرز سوریه با عراق می‌رساندند و پس از یک نوبت سوخت‌گیری در آسمان، به سمت اچ۳ حمله می‌بردند.

از آنجا که برد این عملیات سه برابر بیشتر از برد جنگنده‌ها بود، باید در طول عملیات حتماً چهار بار سوخت‌گیری انجام می‌شد، به همین دلیل طبق برنامه باید ابتدا دو فروند بوئینگ ۷۰۷ برای رساندن سوخت به فانتوم‌ها از فرودگاه تهران برخاسته و با آنان در بالای دریاچه ارومیه ملاقات و مرحله اول سوخت‌گیری را انجام می‌دادند. همزمان دو فروند هواپیمای ۷۴۷ سوخت‌رسان دیگر از فرودگاه دمشق در سوریه بلند شده و مرحله دوم و سوم سوخت‌گیری هوایی در خاک سوریه انجام می‌گرفت. طبق برنامه‌ریزی عملیات، پس از هر نوبت سوخت‌گیری هواپیمای مادر باید صبر می‌کردند تا فانتوم‌ها عملیات‌شان را بر فراز الولید انجام دهند و در راه بازگشت دوباره عملیات سوخت‌گیری هوایی را انجام می‌داد.

واقعه نگاری بزرگترین رزم به افق آسمان

ارتش عراق متوجه حضور جنگنده‌های فانتوم ایرانی در خط مرزی ترکیه و عراق می‌شود اما به اشتباه افتاده و فکر می‌کند که این جنگنده‌ها متعلق به ارتش ترکیه هستند. لحظاتی بعد، جنگنده‌های اف۴ نیروی هوایی ایران با عبور از فراز شهر مرزی زاخو در مرز ترکیه و عراق و با کاهش ارتفاع برای مخفی شدن از دید رادارهای عراقی، وارد خاک عراق شدند.

پس از ورود ۸ فانتوم ایرانی به خاک عراق و پیشروی در عمق این کشور، تانکرهای سوخت‌رسان ۷۰۷ که از مسیر بین‌المللی خارج شده خود را به نقطه‌ای از پیش تعیین شده رسانده بودند، فانتوم‌ها در آسمان منتهی‌الیه شمال غرب عراق و در ۹۰ مایلی پایگاه‌های الولید (اچ ۳) دومین مرحله از سوخت‌گیری هوایی را در ارتفاع ۲۰هزار پایی انجام داده و بلافاصله با کاهش ارتفاع، به مسیر ادامه می‌دهند.

در میانه راه، یک فروند جنگنده از دسته پروازی ۱ و یک فروند نیز از دسته پرواز ۲، جدا شده و دسته سوم پروازی را ایجاد می‌کنند. در روز عملیات، دو گروه چهار فروندی از جنگنده‌ های ایرانی از فرودگاه همدان با نام‌های «البرز» و «الوند» به آسمان پرواز کردند و پس از سوخت‌گیری، از شمال شرق عراق و از فراز کوه‌های آرارات وارد منطقه مشترک مرزی عراق و ترکیه شدند و در ارتفاع پایین بر فراز کوهستان‌های این منطقه به سمت غرب عراق حرکت کردند.

در همین حین هواپیماهای مختلف نیروی هوایی از جمله اف-۴، اف-۵، اف-۱۴، سی-۱۳۰ و بونانزا در حال انجام ماموریت‌های گشت هوایی، دیده‌بانی بصری در نقاط کور راداری و شنود الکترونیکی بودند. ساعت ۹ صبح، جنگنده‌های ایرانی خود را به نزدیکی پایگاه‌های سه‌گانه اچ ۳ رساندند. گروه اول متشکل از ۳ فروند جنگنده بمب‌افکن اف۴ به‌فرماندهی سرهنگ فرهادپور به اولین پایگاه حمله و پایگاه را بمباران می‌کنند. سپس گروه دوم که متشکل از ۲ فروند جنگنده بمب‌افکن اف۴ بود، به پایگاه دوم حمله‌ور شده این پایگاه را نابود می‌کنند. اما این دو پایگاه، پایگاه‌های اصلی نبودند و پایگاه سوم باید هدف قرار می‌گرفت تا عملیات موفقیت‌آمیز بوده و جنگنده‌های عراقی مستقر در آن نابود شوند.

سرهنگ برات‌پور به‌عنوان فرمانده دسته پروازی سوم و فرمانده ۳ فروند جنگنده اف۴، عملکرد جنگنده‌ها در انهدام دو پایگاه اول را بررسی کرده متوجه می‌شود که پایگاه سوم از استحکامات، استتار و پدافند بسیار بهتری برخوردار است لذا تصمیم می‌گیرد به‌خلاف طرح عملیاتی، از ناحیه دیگری پایگاه را بمباران کند. وی به جنگنده‌ها فرمان تغییر مسیر حرکت به‌سوی پایگاه را داده و جنگنده‌ها بلافاصله به‌سمت دیگری تغییر مسیر داده و خود را به پایگاه رسانده و در حالی‌که نیروهای عراقی غافلگیر شده بودند، فانتوم‌های ایرانی شیرجه رفته تمام بمب‌های خود را روی پایگاه می‌ریزند.

نقل شده که جنگنده‌های ایرانی در حمله به پایگاه سوم برای اصابت دقیق بمب‌ها به اهداف، به‌قدری پائین آمده بودند که پس از رهاسازی بمب‌ها، آتش ناشی از انفجار بمب‌ها به خود جنگنده‌ها نیز رسیده بود. با اتمام عملیات و آغاز حرکت جنگنده‌های ایرانی به‌سوی کشور، ارتش عراق به تعداد زیادی از جنگنده‌های عراقی دستور پرواز داده و مقرر می‌شود که جنگنده‌های عراقی اجازه ندهند که فانتوم‌های ایرانی به کشور بازگردند.

اما عملیات تعقیب و گریز بی‌نتیجه می‌ماند و جنگنده‌های عراقی باتوجه به اینکه در دید جنگنده‌های ایرانی بودند، نمی‌توانند فانتوم‌ها را رهگیری کرده و با آنها درگیر شوند.

فانتوم‌ها به مرز نزدیک شده بودند و نیاز بود که برای منحرف کردن تمرکز دشمن، نقطه دیگری از خاک عراق بمباران شود، بر همین اساس، چند جنگنده ایرانی نقطه‌ای مرزی را بمباران کرده به کشور بازمی‌گردند و از سوی دیگر، جنگنده‌های اف۱۴ نیز به پرواز درآمده و در داخل خاک ایران گشت‌زنی می‌کنند تا در صورت لزوم، به کمک جنگنده‌های فانتوم بپردازند. اما جنگنده‌های عراقی نمی‌توانند جنگنده‌های ایرانی را رهگیری کنند و فانتوم‌ها به‌سلامت وارد آسمان ایران می‌شوند و چهارمین مرحله از سوخت‌گیری هوایی بلافاصله در آسمان ایران انجام می‌شود و جنگنده‌ها به‌سوی پایگاه همدان رفته دقایقی بعد در این پایگاه به زمین می‌نشینند.

ویرانی آشیانه کرکس

در طی این عملیات مهم و تحسین‌برانگیز در مجموع بیش از ۴۸ هواپیمای عراقی که بیشتر آن‌ها بمب‌افکن‌های روسی که شامل میگ ۲۳، سوخو ۲۰، تییو ۱۶، تییو ۲۲ بودند به کلی نابود شدند. این حمله که با موفقیت کامل همراه بود، از هر لحاظ یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین عملیات‌های جهان محسوب می‌شود و با توجه به دستاوردهای نظامی و نابودی کامل ۴۸ هواپیمای دشمن در رده بزرگترین و موفق‌ترین عملیات‌ های نظامی جهان قرار می‌گیرد.

پس از حمله به اچ ۳، تنها تلی از خاکستر پشت سر گروه‌های الوند و البرز باقی‌مانده بود که تا چند دقیقه قبل از حمله، پایگاه امن و مطمئنی به نام« الولید» یا همان «اچ۳» بود. در زمان انجام عملیات، نیروهای عراقی، درمانده و مبهوت شده بودند و توان هرگونه واکنش و ابتکار عملی از آنها سلب شده بود. روی باند فرودگاه و پایگاه الولید آتش زبانه کشیده و جنگنده‌های عراقی را یکی پس از دیگری به کام خود می‌کشید و انفجار بدنه محکم آن‌ها را متلاشی می‌کرد.

نیروهای درمانده و تکه‌های باقی‌مانده هواپیماهای عراقی در میان آتش خشم ایرانیان می‌سوختند و دور شدن جنگنده‌های غیور ایران را تماشا کردند. فانتوم‌ها باز به همان شیوه‌ای که آمده بودند، خود را از دید رادارهای عراقی پنهان کرده و در نقطه‌ی موعود پس از سوخت‌گیری دوباره، پرواز خود را به سمت ایران ادامه دادند. هواپیمای سوخت‌رسان که ماموریتش به اتمام رسیده بود با خروج از نوار مرزی عراق و ترکیه از طریق آسمان ترکیه به تهران بازگشت.

قبل از عبور فانتوم‌ها از مرز عراق، دفاع ضدهوایی این کشور که متوجه هواپیماهای ایرانی شده بود به سمت آن‌ها شلیک کرد و یکی از هواپیماها مورد اصابت قرار گرفت و دیگر نمی‌توانست تا رسیدن به پایگاه به پرواز خود ادامه دهد و با فرود بر جاده‌ای اتومبیل‌رو در آذربایجان غربی عجایب این حمله را کامل کرد و داغ آسیب‌ رساندن به ایرانیان را بر دل عراقی‌ها گذاشت.

در حین انجام عملیات مخفیانه حمله به اچ ۳، دیگر هواپیماهای ایرانی بارها به عراق حمله کردند و عملیات‌های ایذایی را شکل دادند. بارها به آسمان عراق حمله ‌بردند و پس از اینکه جنگنده‌های عراقی متوجه حضور آن‌ها می‌شدند، عراقی‌ها را به دنبال خود کشانده و به ایران می‌ گریختند. در عملیات بازگشت جنگنده‌های ایرانی باز این حملات ایذایی شکل گرفت تا جنگنده‌های اصلی بتوانند بی سر و صدا به وطن بازگردند. در ابتدا عراق تصور کرد که اسرائیل به الولید حمله کرده و با توجه به حمله اسرائیل در سال ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ این گمانه‌زنی بیشتر جان می‌گرفت و کسی نمی‌توانست قبول کند که ایرانی‌ها بتوانند پس از طی کردن مسیری طولانی از چشم رادارها و پدافندها دور مانده و خود را به الولید رسانده باشند.

پس از گذشت مدتی عراقی‌های غافلگیر شده، تازه دریافتند که یکی از پیچیده‌ترین و جسورانه‌ترین حملات تاریخ شکل گرفته و این حمله از سوی ایرانی‌ها بوده است. در آن شرایط تحقق چنین حمله عجیب و مهمی با به‌جا گذاشتن تلفات بسیار و بدون وارد شدن خسارت به نیروهای ایرانی بسیار شگفت‌آور بود و تمام کارشناسان نظامی غرب را انگشت بر دهان کرد.

پس از اتمام جنگ تحمیلی سرتیپ فرج‌الله برات‌پور، فرمانده این عملیات و سایر خلبان‌های ایرانی شرکت‌کننده در این حمله تحت عنوان «اسطوره‌های نیروی هوایی ایران» تجلیل شدند. سال‌ها بعد از انجام این عملیات فیلم سینمایی «حمله به اچ ۳» بر اساس این عملیات ساخته شد اما هنوز هم کسی نمی‌داند واقعاً این حمله چگونه انجام شد و عقاب‌های ایرانی چگونه خود را به اچ ۳ رسانده و از آن‌جا بازگشتند.

اعدام یا خودکشی؟!

پس از این عملیات تاریخی، صدام حسین، فرمانده پدافند هوایی ارتش عراق را برکنار کرد و چندی بعد نیز، این فرمانده اعدام شد، البته منابع عراقی اعلام کردند که وی خودکشی کرده است.

در این عملیات، هیچ کدام از خلبانان ایرانی شهید یا مجروح نشد و فقط یکی از جنگنده‌ها به‌طور جزئی توسط پدافند ارتش عراق مورد اصابت گلوله‌های ضدهوایی قرار گرفت و آسیب دید اما این جنگنده توانست خود را به کشور برساند.

آسمان‌مردان در دیدار با آفتاب

۳ روز پس از این عملیات، در هجدهم فروردین‌ ماه سال ۶۰، کلیه خلبانان حاضر در عملیات حمله به اچ ۳، به حضور امام خمینی(ره) شرفیاب شده و با امام امت دیدار می‌کنند.

عملیات حمله به اچ ۳ به‌زعم بسیاری از کارشناسان نظامی یکی از بی‌نظیرترین و دقیق‌ترین عملیات‌های هوایی جهان است که در آن، خلبانان ایرانی با حدود ۵ ساعت پرواز، چهار بار سوختگیری هوایی و طی مسافتی بالغ بر ۱۰۰۰ کیلومتر در سکوت مطلق رادیویی، عملیاتی تاریخ‌ساز انجام دادند.

جمع بندی و ارزیابی عملیات

عملیات پیروز و برق آسای حمله به «اچ ۳» حیثیت و اقتدار ماشین جنگی ارتش بعثی را درهم شکست و اسطوره ای از قهرمانی و رشادت دلیرمردان حماسه ساز نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی آفرید. عقابان تیزپروازی که بلندای آسمان شرف و شهامت جایگاه معراج‌شان بود و از نخستین روز حمله صدامیان متجاوز به میهن لاله‌های سرخ محمدی، چنان سیلی کوبنده ای به سردار پوشالی قادسیه زدند که فکر اشغال سه روزه ایران و مصاحبه در تهران را برای همیشه از سرش پراند و کمتر از پنج ماه پس از آغاز حمله به کیان ایران اسلامی‌مان با ناامید شدن از خیالات خام اولیه، به فکر سازش افتاد.

در آن روزها و ماه‌های آغاز جنگ تحمیلی، این غیورمردان رزم آور و دلاور نیروی هوایی بودند که جان‌برکف و مخلص، از حریم میهن خود دفاع کردند و داغ ننگی تاریخی را در کنار دیگر برادران سپاهی و ارتشی خود همچون مدافعان مظلوم خرمشهر و سوسنگرد، بر جبین دشمن روسیاه نهادند.

یاد آن مردان آسمانی در افق جاودانگی، روشن تر از خورشید باد.