به گزارش خبرنگار گروه ورزشی حیات؛ ورزش بانوان در ایران در سال‌های اخیر پیشرفت و اوج‌گیری چشم‌گیری داشته و البته این روند در فدراسیون‌های مختلف متفاوت بوده و به میزان توجه و سرمایه‌گذاری و کارهای زیرساختی و زیربنایی و آینده نگری روسای فدراسیون‌ها بستگی داشته و دارد. یکی از رشته‌هایی که در حوزه بانوان در سال‌های اخیر عملکرد قابل توجهی داشته و پیشرفت قابل ملاحظه‌ای را هم در آن شاهد بودیم رشته بسکتبال است که جزو معدود رشته‌های ورزشی ایران است که برای تیم ملی بانوان سرمربی درجه یک خارجی استخدام شده و در حوزه پایه هم با فعالیت خوبی که در زمینه استعدادیابی و پرورش این استعدادها صورت گرفته، توانسته عملکرد قابل قبولی داشته باشد و افتخارآفرینی اخیر تیم زیر 16 سال بسکتبال دختران ایران در مسابقات ویژن B آسیا گواه این مدعاست و البته نشان از آینده روشنی دارد که پیش روی بسکتبال بانوان ایران قرار دارد.
به این بهانه گفتگوی مفصلی با فتانه ملک، نایب رئیس امور بانوان فدراسیون بسکتبال داشتیم و مشروح صحبت‌های ایشان با پایگاه خبری حیات را می‌خوانید:
حیات: با سلام و تشکر از حضورتان در پایگاه خبری حیات، بهتر است گفتگوی‌مان را با افتخارآفرینی دختران زیر 16 سال ایران در مسابقات آسیایی شروع کنیم. کمی در مورد این مسابقات و نتایجی که به دست آمد صحبت کنید.
من هم سلام عرض می‌کنم خدمت شما و مخاطبین پایگاه خبری حیات و با تشکر از دعوت شما و توجه‌تان به رشته بسکتبال و بخش بانوان این فدراسیون. ابتداً تشکر می‌کنم که به حق از واژه افتخارآفرینی در خصوص تیم دختران زیر 16 سال استفاده کردید و این واقعاً برای بسکتبال ما افتخار بزرگی محسوب می‌شود. واقعاً در این رده سنی زحمات زیادی کشیده شده و برای اولین بار هم بود که به این مرحله می‌رسیدند. ما تقریباً از 6 ماه قبل از مسابقات به دنبال استعدادیابی و در اصل استعدادپروری بودیم. اگر اطلاع داشته باشید به خاطر شرایط کرونا دو سال این مسابقات برگزار نشد و سال گذشته هم خود FIBA آسیا هم آمد و با تغییراتی به خاطر این دوره تعطیلی محدودیت سنی را یک سال افزایش داده و به 17 سال رساند تا یک رده سنی متضرر نشود و در سال 1401 این رده سنی برگزار شد و برای امسال که اعلام شد تیم‌ها واقعاً زیر 16 سال بودند و برای همین تیم‌های حاضر در مسابقات به کلی تغییر چهره داده بودند و از همین رو شناختی روی هم نداشتند. ما هم بعد از روی کار آمدن فدراسیون جدید کار آموزش و استعدادیابی را در دستور کار قرار دادیم و کار روی این رده سنی را زودتر از سایر رده‌ها شروع کردیم و توانستیم حدود 150-160 نفر را به اردوهای استعدادیابی در مراحل اولیه دعوت کنیم و از بین این نفرات هم به آموزش پرداختیم تا سطح بسکتبال را بالا ببریم و هم از بین آنها در یک فراخوانی که در سراسر کشور داشتیم نیروهای مستعد را جذب کنیم و بعد از مراحل آموزشی به مراحل انتخابی رسیدیم که در فروردین ماه به 35-40 نفر رسیدیم و آنها را در اختیار کادرفنی قرار دادیم و آنها به شکل جدی و روزانه و با دو تمرین در طول روز و در کنار آن بدنسازی و مواردی از این دست همراه بودیم و این نفرات از لحاظ آموزشی در تاکتیک‌های دفاع و حمله تحت پوشش قرار گرفتند و تقریباً تیم یک دستی از این نفرات تشکیل شد و راهی مسابقات شد و با تلاشی که فدراسیون داشت و ارتباطاتی که برقرار شد ما قبل از شروع کاپ آسیا چند روز زودتر اعزام به اردن داشتیم و آنجا دیدار تدارکاتی با خود تیم ملی زیر 16 سال اردن داشتیم که تاثیر بسزایی داشت چرا که تنها دیدار تدارکاتی ما تا پیش از آن بازی با تیم زیر 16 سال عراق بود که به ایران دعوت شده بودند و در اردن مربیان موفق شدند در طول آن دو بازی موفق شدند بچه ها را بیشتر ببینند.
حیات: این تیم تا چه اندازه سطح توقعات شما را برآورده کرد؟
همانطور که گفتم تیم متفاوت بود و سطح تیم عراق با تیم اردن و کشورهای دیگر حاضر در مسابقات متفاوت بود ولی باز برای بچه‌ها غنیمت بود و توانستیم در این اردو یک بخشی از استرس‌های بچه‌ها برای شرکت در چنین فضایی گرفته شود و کادرفنی هم زحمت زیادی کشید که بتواند به لحاظ روحی و روانی و جسمی سطح بچه‌ها را ارتقاء دهند. در گروه‌بندی همانطور که اطلاع دارید با مالزی، سریلانکا و گوام همگروه شدیم و به هر حال از سطح بسکتبال خوبی برخوردار هستند و بچه‌ها توانستند تقریباً مثل یک تیم با تجربه نسبی در آن شرایط ظاهر شوند و خدا را شکر از گروه صعود کردند و بعد مقابل هنگ‌کنگ قرار بگیرند که سطح بسکتبال هنگ کنگ با فیلیپین که در گروه مقابل قرار داشت هم متفاوت بود ولی بچه‌ها خودشان را باور کردند که می‌توانند در سطح آسیا به رقابت بپردازند و مطمئناً می‌توانستند بهتر از این هم باشند. خدا را شکر هنگ‌کنگ را بردند ولی در فینال مقابل فیلیپین موفق به برتری نشدند ولی می‌شود با تلاش بیشتر این امید را داشت که این تیم در آینده بسیار خوب و درخشان در رده‌های سنی دیگر ظاهر شوند و باور کردند که در آینده ما در سطح بانوان در آسیا جایگاه خوبی می‌توانیم داشته باشیم.
حیات: وضعیت تیم ملی بانوان در سطح بزرگسالان چگونه است؟
ملکی: فکر می‌کنم الان با توجه به اینکه در سطح تیم ملی بزرگسالان هم همانطور که می‌دانید فدراسیون با قولی که داده بود و تلاشی که کرد موفق شدیم یک سرمربی خارجی سطح اول به ایران بیاوریم و در سطح بالایی بسکتبال را به گونه دیگری برای بچه‌های ما رقم می‌زند و با توجه به نسلی که در حال پرورش داده شدن است واقعاً دل‌مان می‌خواهد که در آینده بسکتبال بهتری را در سطح آسیا ارائه دهیم و موفقیت این بچه‌ها در رده‌های سنی مختلف فکر می‌کنم دور از ذهن نیست و حتماً به شکل بهتری و تیم بهتری را در ادامه خواهیم داشت. ما در سطح بزرگسالان هم بچه‌هایی را داریم که از لحاظ سنی شرایط خوبی دارند و می‌توانند تا سال‌ها برای تیم ملی بازی کنند و شاید بتوانیم بگوییم ما هم یک نسل طلایی از این بچه‌ها را می‌توانیم تحویل بسکتبال دهیم.
حیات: از عملکرد خانم کاپوچیانی چقدر رضایت دارید و اینکه ایشان در رده‌های پایه هم نظارت دارند یا فقط در تیم بزرگسالان از ایشان استفاده می‌شود؟
ملکی: با توجه به مدت زمانی که ایشان آمدند و اینکه یک مربی با دانش و با پتانسیل بالا هستند و اینکه نگاه بسیار خوبی به بسکتبال ما دارند از آنها خواستیم در رده‌های زیر 16 سال هم در تمرینات و اردوها حضور پیدا کردند و نظراتشان را منتقل کردند و با کادرفنی‌ها هم به گفتگو پرداختند و راهنمایی کردند و با توجه به فرصت زمانی محدود نمی‌توانستیم انتظار داشته باشیم که در رده‌های دیگر هم فعالیت داشته باشند چرا که دستور کار ایشان تیم ملی بزرگسالان و تمرکز روی مسابقات سطح B آسیا است و به هر حال تمام هم و غم آنها در اینجا بود و در این راستا توانستیم استفاده کنیم از ایشان و کلینیک دانش افزایی که داشتیم تا مشکلات بسکتبال بانوان‌مان را ریشه یابی کنیم و ایشان تا حد زیادی با این مشکلات آشنا شدند و کلینیک خوب و موفقی با حضور 100 نفر از مربیان برتر کشورمان داشتیم که اینها می‌تواند در آینده مفید باشد. راه درازی داریم ولی اینها قدم‌های موثری است که با حضور ایشان می‌توانیم طی کنیم و به سمت ارتقای سطح بسکتبال برویم.
حیات: برنامه شما برای همکاری با ایشان بلند مدت است؟
ملکی: امیدوارم و اگر ایشان هم بعد از مسابقات کاپ آسیا و ارزیابی و براوردی که دارد تصمیم به فعالیت بلند مدت در ایران داشته باشد و فدراسیون هم از این همکاری رضایت داشته باشد برنامه ما این است که همکاری بلند مدتی داشته باشیم و باید ببینیم در ادامه شرایط چطور خواهد شد و امیدوارم به سمتی پیش برود که بتوانیم به این همکاری به شکل بلند مدت ادامه دهیم.
حیات: به نظر می‌رسد فدراسیون بسکتبال جزو فدراسیون‌هایی است که نگاه و رویکرد ویژه‌ای به بخش بانوان دارد و استخدام سرمربی خارجی برای تیم ملی بانوان خودش گواه این توجه و نگاه ویژه است؟
ملکی: تا الان که این چنین بوده و از زمان روی کار آمدن آقای داوری به عنوان رئیس فدراسیون همیشه حمایت از بخش بانوان مد نظر ایشان بود و در برنامه‌هایشان که به مجمع ارائه داده بودند یکی از مهمترین برنامه‌هایشان نگاه ویژه‌تر به بانوان بود و راهکار ویژه برای این موضوع هم استفاده از مربیان خارجی بود. ما مربیان شایسته‌ای در داخل کشور در سطح بانوان داریم ولی خب خود این عزیزان هم نیاز به مواجهه با مربیان سطح بالاتر داشتند و راه و روش را بهتر یاد بگیرند. ما 4-5 سال بیشتر نیست که با مصوب شدن حجاب در بسکتبال در سطح دنیا دختران‌مان توانستند به بازی‌های جهانی راه پیدا کنند و طبعاً مربیان ما هم در این چند ساله توانستند در این سطح قرار بگیرند و خود اینها هم نیاز به دانش افزایی داشتند و این هم یکی از وظایف فدراسیون است و تا اینجا با توجه به اینکه حامیان مالی خیلی قدرتمندی در اختیار نداریم حمایت خوبی از فدراسیون صورت گرفته است. کار زیادی در پیش داریم ولی تا اینجا فدراسیون حمایت خوبی از بانوان داشته و بعد از این هم به امید خدا ادامه خواهد داشت.
حیات: خیلی از معاونت‌های امور بانوان در فدراسیون‌های ورزشی ما به نوعی تشریفاتی هستند و به اصطلاح رایج معاونت بانوان را خیلی در امور فدراسیون بازی نمی‌دهند. تعامل شما با رئیس فدراسیون بسکتبال چطور است؟
ملکی: خیلی بستگی دارد که این سوی قضیه خود بانوان چطور بتوانند ارتباط برقرار کنند و فعال باشند و با هیات های استانی ارتباط بگیرند و با مربیان و بازیکنان در تماس باشند. تا الان که این تعامل را با ریاست فدراسیون و دبیر فدراسیون داریم و آنجایی که در رابطه با بانوان تا جایی که قوانین اجازه می‌دهد این تعامل وجود دارد و من هم تلاش خودم را می‌کنم که بخش بانوان را در سطح فدراسیون فعال نگه داریم و تا اینجا در مراحل مختلف کار از جمله بخش استعدادیابی و استعدادپروری این تعامل و اشتراک نظر و هم نظری را با فدراسیون داریم و ما را در امور مختلف دخالت می‌دهند و این تعامل تا اینجای کار وجود داشته است.
حیات: متاسفانه مشکلی که در تمام رشته‌های ورزشی بانوان خصوصاً در سطح تیم ملی داریم بحث معیشت ورزشکاران است و بعضاً بازیکنان ملی‌پوش برای تامین معاش خود مجبورند شاغل باشند و این تمرکزشان را از روی رشته ورزشی‌شان می‌گیرد. آیا برنامه‌ای برای حمایت از سرمایه‌های بسکتبال بانوان دارید؟
ملکی: یک سری برنامه‌ها و پیشنهادات داریم که در برنامه‌های مختلف صحبت شده است که بتوانیم بازیکنان را از لحاظ بیمه و سایر موارد در حد توان مورد حمایت قرار دهیم ولی خب این واقعیتی است که چون ما بانوان کمی داریم که در چند تیم لیگ برتر بتوانند قراردادهایی ببندند و همان هم شاید یک تیم بانوان ما مجموع قراردادش اندازه یک قرارداد در فوتبال آقایان یا حتی بسکتبال آقایان هم نباشد و رقم قابل توجهی نیست. به خاطر همین است که در تلاش هستیم بتوانیم حامیان مالی جذب کنیم که کنار ما حضور داشته باشند و بمانند و اینطور نباشد که یک سال بیایند و حمایت کنند و بعد بروند. ما داشتیم حامیانی آمدند و چه مقام آوردند چه نیاوردند این رشته را رها کردند چرا که حامیان مالی هم انتظاراتی در جهت تبلیغات و پخش مسابقات دارند کمه باید برآورده شود.
حیات: بالاترین قرارداد بسکتبال بانوان در حال حاضر چقدر است؟
ملکی: اگر نگوییم بهتر است چون رقم قابل توجهی نیست ولی واقعاً رقمی نیست که قرارداد مجموع یک تیم بانوان به اندازه یک بازیکن در بخش آقایان نیست.
حیات: اخیراً هم چند بازیکن ما لژیونر شدند و به لیگ عراق رفتند. این جابجایی‌ها را چطور ارزیابی می‌کنید؟
ملکی: چند بازیکن ما به سمت لیگ عراق جذب شدند چرا که عراق لیگ داخلی خودش را برگزار کرده است با توجه به چند دیدار دوستانه که در 1-2 سال اخیر داشتیم با بازیکنان آشنایی پیدا کردند و ارتباطی که از سمت کردستان عراق ایجاد شد برای تقویت لیگ‌های خودش برخی از بازیکنان ایرانی را جذب کرده است ولی چون لیگ آنها کوتاه مدت است و قراردادها بلند مدت نیست برایشان به صرفه است که در مدت کوتاهی در آنجا حضور دارند قرارداد نسبتاً خوبی ببنند ولی در کل علاقه ما این است که بچه‌های ما اگر از ایران خارج می‌شوند به لیگ‌های سطح بالای بسکتبال دنیا بروند که طولانی مدت‌تر باشد و میدان دیده شوند.
حیات: آیا پوشش اسلامی مانعی برای تمایل تیم‌های اروپایی به جذب بازیکنان ما محسوب می‌شود؟
ملکی: فکر نمی‌کنم چون خدا را شکر حجاب اسلامی در سطح بسکتبال دنیا جا افتاده است و می‌بینید که بسکتبالیست‌های مسلمان خانم در لیگ‌های معتبر اروپایی با حجاب اسلامی حضور پیدا می‌کنند و این موضوع کاملاً پذیرفته شده است.
حیات: یک دیدگاه سنتی وجود دارد که موفقیت در رشته بسکتبال نیاز به قد بلند دارد. آیا چنین موضوعی را تایید می‌کنید و اینکه الان بلندقدترین بسکتبالیست خانم در ایران قدشان چقدر است؟
ملکی: فکر می‌کنم بالاترین‌شان 1.95 باشد. اینکه بسکتبال به خاطر پوزیشن‌ها و پست‌های مختلفی که در زمین برای بازی‌شان وجود دارد در برخی پست‌های پایین که اصطلاحاً به آن پست‌های 4 و 5 گفته می‌شود نیاز به این وجود دارد که قد بلندتری داشته باشد و برای همین ما در مراحل استعدادیابی به این موضوع هم توجه داریم و سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی روی قدبلندها در سن‌های پایین است که در مردادماه شروع می‌شود که در پست‌های مختلف آنها را تربیت کنیم. صرفاً قد بلند مطرح نیست و باید قد بلندی باشد که بتواند آن پوزیشن را به خوبی کار کند.
حیات: از مشکلات مالی در بسکتبال بانوان گفتید. فکر می‌کنید حضور باشگاه‌های بزرگ در این عرصه چقدر مفید باشد؟
ملکی: ما علاقه‌مند هستیم این اتفاق صورت بگیرد و باشگاه‌های بزرگ به سرمایه‌گذاری و حضور در بسکتبال و بسکتبال بانوان روی بیاورند. تیم‌های صنعتی می‌توانند در این بخش خیلی مفید و موثر باشند و استقلال و پرسپولیس هم اگر به جز فوتبال به سایر رشته‌ها هم اهمیت بدهند به نظر من خوب است و اتفاقات خوبی هم برای خودشان و هم برای این رشته ورزشی رخ می‌دهد.
حیات: برای پخش تلویزیونی مسابقات هم اقدامی صورت گرفته است؟
ملکی: ما دائم مشغول صحبت و گفتگو هستیم تا این اتفاق صورت بگیرد ولی تا کنون فقط توانستیم فینال‌های مسابقات‌مان را از طریق پخش آپارات یا صفحه خود فدراسیون پخش کنیم ولی با تلاش‌ها و رایزنی‌های فدراسیون و با قراردادهای جدیدی که احتمالاً بسته خواهد شد با اسپانسرها امیدواریم بتوانیم پخش تلویزیونی داشته باشیم تا استقبال اسپانسر هم بیشتر شود و تلاش می‌کنیم که این اتفاق صورت بگیرد تا از لحاظ مالی هم اتفاقات خوبی رقم بخورد. تا الان مسابقات لیگ برتر ما از سوی شبکه‌های استانی و صفحه خود فدراسیون مورد پوشش قرار می‌گرفت و امیدوارم در سطح گسترده‌تری هم این اتفاق رخ دهد که نیاز به تصمیم‌گیری در سطح بالاتر و وزارتخانه دارد.
حیات: از برنامه‌های پیش روی تیم ملی برایمان بگویید؟
ملکی: تیم ملی بزرگسالان ما در هفته گذشته در اردن از یک دیدار تدارکاتی و یک اردوی یک هفته‌ای بازگشته است. آنجا با تیم ملی اردن که آنها هم در سطح B آسیا هستند از دختران ما دعوت کرده بودند و 4 بازی تدارکاتی با تیم ملی اردن داشتند و بازیکنان خوبی داشتند و بازیکن امریکایی در ترکیبشان دارند و با توجه به شناختی که سرمربی تیم ملی ما نسبت به بچه ها پیدا کرده در این بازی‌های تدارکاتی به خواسته‌هایش بیشتر رسیده باشد و 14 مرداد عازم مسابقات ویلیام جونز هستند که برای اولین بار دختران ما در این مسابقات حاضر می‌شوند و آنجا هم تیم‌های خوبی حضور دارند و تا جایی که می‌دانیم تیم‌هایی مثل فیلیپین، کره جنوبی و چین تایپه با دو تیم حضور دارند. 5 روز بازی‌های سنگینی بچه‌های ما در این مسابقات دارند و بعد از آن راهی بانکوم خواهند شد تا مسابقات کاپ آسیا را برگزار کنند که گروه‌هایشان هم مشخص شده‌اند و آنجا با اندونزی، مغولستان و مالزی همگروه هستند و امیدواریم از گروه‌شان صعود کنند.
حیات: یک سوال کلی بپرسم و این سوالم صرفاً مربوط به بخش بانوان نیست و به طور کلی در مورد بسکتبال ایران می‌گویم. فکر می‌کنید چه زمانی بتوانیم در سطح اول آسیا و جهان در بسکتبال حرفی برای گفتن داشته باشیم؟
ملکی: پتانسیل بسیار بالایی داریم. به لحاظ جغرافیایی شرایطی داریم که اگر واقعاً بخش استعدادپروری ما امکانات و موقعیت خوبی داشته باشد و برایش هزینه شود، این بچه‌ها پرورش می‌یابند و همانطور که در مسیر دانش افزایی و افزایش سطح مهارت قدم برداشتیم مطمئناً این اتفاق رخ خواهد داد چرا که ما هم از بازیکنان باهوشی برخوردار هستیم و هم فیزیک‌های مناسبی داریم که اگر مابقی شرایط محیطی فراهم شود و امکانات در اختیار این بچه‌ها قرار داده شود و در طول سال دیدارهای تدارکاتی بین المللی بیشتری داشته باشیم که باعث افزایش تجربه بازیکنان می‌شود و اردوهای تدارکاتی بیشتری داشته باشیم، می‌توانیم با کشورهای سطح اول آسیا رقابت کنیم. در حال حاضر هم چیزی از کشورهای سطح اول آسیا کم نداریم و تنها کمبود ما تجربه است.
حیات: چرا والیبال ایران توانست در سطح دنیا بدرخشد و این اتفاق برای بسکتبال ما رخ نداده است؟
ملکی: ماهیت این دو رشته متفاوت است و تجربه‌ای که پشت سر والیبال بوده و سرمایه‌گذاری‌هایی که از گذشته صورت گرفته است نسبت به فدراسیون حال حاضر خودمان باید گفت هنوز جا داریم تا به تجربه آنها برسیم و ما هم کارهایی در حال انجام دادن هستیم که کم از آن نیست. والیبال تا الان سعی کرده به عنوان ورزش اول گروهی خصوصاً در سطح بانوان ما خودش را جا بیاندازد و گرایش دختران جوان ما هم به این رشته ورزشی بیشتر است و خود خانواده‌ها هم اینطور جا انداخته‌اند که دختران قد بلند ما جذب والیبال شود و از طرفی شرایط و امکانات بهتری برای این رشته ورزشی فراهم شده است و ما جا داریم تا در چند سال آینده بتوانیم شرایط بهتری داشته باشیم و به والیبال برسیم. بسکتبال به نظر من در بین رشته‌های گروهی در بین جوانان و نوجوانان رشته جذاب‌تری است. ضمن اینکه پیاده کردن امکانات والیبال و با مهارت‌های کمتری که مورد نیاز است موجب اقبال بیشتر نسبت به آن شده است.
حیات: یکی از مواردی که وجود دارد این است که در مدارس ما فضای بازی بسکتبال کمتر وجود دارد و بیشتر فضای ورزشی مدارس به فوتبال و والیبال اختصاص داده می‌شود. این خودش یک مشکل جدی برای پرورش بسکتبالیست در کشور ما نیست؟
ملکی: بله یکی از کارهایی که ما مشغول انجامش هستیم همین ارتباطاتی است که با فدراسیون ورزش دانش آموزی داریم و در این بخش هم مشغول فعالیت هستیم و از 6 ماه پیش رده استعدادیابی و مسابقات زیر 12 سال داریم که در سراسر کشور برگزار می‌شود و می‌دانیم هرچه بیشتر بچه‌ها در این رده سنی بازی کنند و دیده شوند تمایلشان و پرورش دادنشان در رده‌های بالاتر راحت‌تر است و با تعاملی که با آموزش و پرورش می‌شود می‌توانیم امیدوار باشیم که استعدادهای بهتری در آینده داشته باشیم.
حیات: صحبت پایانی؟
ملکی: خوشحالم و ممنونم که تمامی مواردی که کار شده است را پرسیدید. یک مورد دیگر هم بگویم که ما در بخش دانشجویی هم ما تعاملی با فدراسیون ورزش دانشجویی داریم و خود من هم نقشی در اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم دارم و مسئول انجمن بسکتبالشان هستم ما در چهارمین المپیاد ورزشی، فرهنگی دانشجویان شاهد و ایثارگر که از 10 مرداد در حال برگزاری است المپیادش با دختران اغاز می‌شود و بعد از آن با المپیاد آقایان شروع می‌شود که در آن بخش هم بسکتبال 3 نفره را برای اولین بار در المپیاد شاهد و ایثارگر هم برگزار کردیم و دختران از 11 مرداد تا 13 رقابت داشتند.
گفتگو از: سعید رضی پور
نظر شما